कदम्ब वंश

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
कदम्ब वंश
ಕದಂಬ ರಾಜವಂಶ
सन् ३४५–सन् ५४०
कदम्ब वंश
वस्तु-स्थितिसाम्राज्य
राजधानीउत्तर कन्नड
आम भाषाहरूसंस्कृत
कन्नड भाषा
धर्म
हिन्दु धर्म
जैन धर्म
सरकारराजतन्त्र
इतिहास 
• प्रारम्भिक कदम्ब शिलालेख
सन् ४५०
• स्थापित
सन् ३४५
• विस्थापित
सन् ५४०
पूर्ववर्ती
उत्तरवर्ती
चुटु वंश
पल्लव वंश
चालुक्य वंश
अचेलभारत

कदम्बाहरू कर्नाटक, भारतको एक पुरातन शाही परिवार थिए जसले उत्तरी कर्नाटक र वर्तमान उत्तर कन्नड जिल्लाको बनवासीबाट कोङ्कणमा शासन गर्यो। यो राज्य मयुरशर्माद्वारा स्थापना गरिएको थियो र पछिल्ला समयमा साम्राज्यवादी अनुपातमा विकास हुने सम्भावना देखाएको थियो। तिनीहरूको साम्राज्यवादी महत्वाकांक्षाहरूको सङ्केत यसका शासकहरूद्वारा ग्रहण गरिएका उपाधिहरू र उपाधिहरू, र उनीहरूले उत्तरी भारतका वाकाटकगुप्तहरू जस्ता अन्य राज्यहरू र साम्राज्यहरूसँग राखेका वैवाहिक सम्बन्धहरूद्वारा प्रदान गरिएको छ।

इतिहास[सम्पादन गर्नुहोस्]

तिनीहरूको प्रारम्भिक शिलालेखहरू मध्ये एक, युवराज सन्तिवर्माको तालागुन्डा शिलालेखले कदम्ब राज्यको उदयको सबैभन्दा सम्भावित कारण के हुन सक्छ भन्ने कुरा दिन्छ। मयुरशर्मा तालागुंडा (वर्तमान कर्नाटक राज्यको शिमोगा जिल्लामा) का मूल निवासी थिए र उनको परिवारको नाम उनको घर नजिकै हुर्केको कदम्बाको रूखबाट भएको हो।[१]

मयुरशर्माको उत्तराधिकारी उनका छोरा कंगवर्माले गरेका थिए। उनले आफ्नो राज्य (कुन्तला देश भनेर पनि चिनिन्छ) को रक्षा गर्न वाकाटक शक्तिसँग लड्नुपरेको थियो। तालागुन्डा शिलालेखबाट यो थाहा छ कि उनले उत्तरी भारतका शाही गुप्तहरू जस्ता शक्तिशाली शासक परिवारहरूसँग पनि वैवाहिक सम्बन्ध बनाएका थिए। उनकी एउटी छोरीको विवाह गङ्गा वंशका राजा माधवसँग भएको थियो। देसाईका अनुसार उनकी एउटी छोरीको विवाह कुमार गुप्ताका छोरा स्कन्द गुप्ता (गुप्त वंशका) सँग भएको थियो र वाकाटक राजा पृथ्वीसेनको बालाघाट शिलालेखबाट हामीलाई थाहा छ कि अजितभट्टारिका नामकी अर्की छोरीको विवाह वाकाटक राजकुमार नरेन्द्रसेनसँग भएको थियो।[२]

संस्कृति[सम्पादन गर्नुहोस्]

तेस्रो शताब्दीमा सातवाहन शासनको अन्त्य डेक्कनदक्षिण भारतमा दुई धार्मिक घटनाहरूको आगमनसँग मेल खायो: हिन्दु, जैनबौद्ध धर्मको प्रसार। यो उत्तरी भारतमा हिन्दु धर्मको लागि गुप्त वंशहरूको उत्कट संरक्षण र अन्य धर्महरूप्रति उनीहरूको घृणाको प्रत्यक्ष परिणाम हो।[३]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. Kamath, Suryanath U. (२००१) [१९८०], A Concise history of Karnataka from pre-historic times to the present, Bangalore: Jupiter Books, ओसिएलसी 7796041 
  2. Sastri, Nilakanta K.A. (२००२) [१९५५], A history of South India from prehistoric times to the fall of Vijayanagar, New Delhi: Indian Branch, Oxford University Press, आइएसबिएन 0-19-560686-8 
  3. Chopra, Ravindran & Subrahmanian, Nilakanta K.A. (२००३) [२००३], History of South India (Ancient, Medieval and Modern), Part 1, New Delhi: Chand Publications, आइएसबिएन 81-219-0153-7