जिवाजीराव सिन्धिया

महाराजा जिवाजीराव सिन्धिया (26 जुन 1916 - 16 जुलाई 1961) एक भारतीय राजकुमार र सरकारी अधिकारी थिए। ब्रिटिस राजमा, उहाँ सन् १९२५ देखि १९४७ सम्म मध्य भारतको ग्वालियर रियासतका शासक महाराजा हुनुहुन्थ्यो। । राज्य स्वतन्त्र भारतमा समाहित भएपछि, उहाँलाई केही विशेषाधिकारहरू, र भारत सरकारद्वारा ग्वालियरका महाराजा उपाधिको प्रयोग प्रदान गरिएको थियो।जसलाई उनले 1961 मा आफ्नो मृत्यु सम्म कायम राखे। उनले 1956 सम्म मध्य भारत राज्यको राजप्रमुख (राज्यपाल) को रूपमा पनि काम गरे।

बाल्यकाल

जिवाजीराव सिन्धिया परिवारका एक सन्तान थिए, जो मराठा सेनापति रानोजीराव सिन्धियाबाट आएका थिए। रानोजीराव 18 औं शताब्दीको पहिलो भागमा माल्वामा मराठा सेनाका प्रमुख थिए, किनकि मुगल साम्राज्यको खर्चमा मराठा साम्राज्य द्रुत रूपमा विस्तार भइरहेको थियो। दौलतराव सिन्धियाले उज्जैनबाट राजधानी ग्वालियरको ऐतिहासिक किल्ला-शहर नजिकैको लश्करको नयाँ शहरमा सारियो। सिन्धियाहरूले 1818 मा उनीहरूले तेस्रो युद्ध तेस्रो एङ्ग्लो-मराठा युद्धमा हारेपछि उनीहरूबाट प्राप्त लाभहरूको निष्कर्षमा ब्रिटिश अधिराज्य स्वीकार गरे। 68,291 वर्ग किलोमिटरमा, ग्वालियर मध्य भारत एजेन्सीको सबैभन्दा ठूलो राज्य थियो, र सम्पूर्ण भारतमा पाँच ठूला रियासतहरू मध्ये एक थियो।

व्यक्तिगत जीवन

जीवाजीराव 5 जुन 1925 मा महाराजा बने, उनको मृत्यु पछि उनका पिता माधो राव सिन्धियाको उत्तराधिकारी बने। २१ फेब्रुअरी १९४१ मा, उनले लेखा दिव्येश्वरी देवी सँग विवाह गरे, जसलाई पछि विजया राजे सिन्धिया भनिन्छ, जो नेपालको शक्तिशाली राणा वंशबाट आएकी थिइन्। तिनीहरू पाँच छोराछोरी, चार छोरी र एक छोराका आमाबाबु थिए, जसमा:

पद्मा राजेको विवाह त्रिपुराका महाराज किरित विक्रम माणिक्य देवबर्मनसँग भएको थियो । लगभग 1965 को कलकत्ता मा मृत्यु भयो।
उषा राजेले नेपालका राणा वंशका मन्त्री पशुपति शमशेर जङ्ग बहादुर राणासँग विवाह गरेकी हुन्, जो श्रीतीन महाराजा मोहन शमशेर जङ्ग बहादुर राणाकानाति हुन्।
माधवराव सिंधिया (१० मार्च १९४५ – ३० सेप्टेम्बर २००१), भारतका पूर्व केन्द्रीय कैबिनेट मन्त्री, सांसद र ग्वालियरका राजा।
वसुन्धरा राजे, भारतको राजस्थान राज्यको पूर्व मुख्यमन्त्री।
यशोधरा राजे, भारतीय जनता पार्टी (भाजपा) नेतृ एवं भारतीय राज्य मध्य प्रदेशकी विधायक।