थ्री गर्जेज बाँध
| तीन गल्छी बाँध 三峡大坝 | |
|---|---|
 २००९ सेप्टम्बरमा बाँध | |
  हुबेई प्रदेशमा अवस्थित | |
| देश | चीन |
| स्थान | सान्दुफिङ, यिलिङ जिल्ला, हुबेई |
| निर्देशाङ्क | ३०°४९′२३″उ॰ १११°००′१२″पू॰ / ३०.८२३०६°N १११.००३३३°Eनिर्देशाङ्कहरू: ३०°४९′२३″उ॰ १११°००′१२″पू॰ / ३०.८२३०६°N १११.००३३३°E |
| उद्देश्य | बाढी नियन्त्रण, उर्जा , परिवहन |
| स्थिति | सक्रिय |
| निर्माण आरम्भ | १९९४ डिसेम्बर १४ |
तीन गल्छी बाँध एक जलविद्युत बाँध हो। यो बाँध याङ्गत्से नदीमा यिलिङ जिल्ला, यिचाङ, हुबेई प्रदेश, मध्य चीनमा बनेको छ। तीन गल्छी बाँध सन् २०१२ यता २२,५०० मेगावाटको क्षमता सहित स्थापित क्षमताको हिसाबले विश्वको सबैभन्दा ठूलो उर्जा केन्द्र हो। यो बाँधले प्रति वर्ष औसत ९५±२० टेरावाट घन्टा बिजुली उत्पादन गर्दछ। [१] उर्जा उत्पादन नदी खाडीमा वर्षाको वार्षिक मात्रामा निर्भर हुन्छ। सन् २०२० को व्यापक मनसुन वर्षा पछि, बाँधको वार्षिक उत्पादन लगभग ११२ टेरावाट घन्टा पुगेको थियो। यसअघि यो कीर्तिमान सन् २०१६ मा इताइपू बाँधले कायम गरेको थियो। [२] [३] बाँधको निर्माण सन् २००६ मा सम्पन्न भएको थियो। बाँध परियोजनाको उर्जा केन्द्र २०२१ जुलाई ४ मा सम्पन्न तथा पूर्णरूपले सञ्चालनमा आएको थियो। [४] [५] प्रत्येक मुख्य पानी टर्बाइनको क्षमता ७०० मेगावाट छ। [६] [७] उर्जा केन्द्रको विद्युतीकरणको लागि बाँधको ३२ वटा मुख्य टर्बाइनलाई दुई साना जनरेटर (दुवैको क्षमता ५० मेगावाट)मा जोडिएको छ। बाँधको कुल बिजुली उत्पादन क्षमता २२,५०० मेगावाट रहेको छ।[६] [८] [९] परियोजनाको अन्तिम अङ्ग सिप लिफ्ट २०१५ डिसेम्बरमा पुरा भएको थियो। [१०]
बाँधको उद्देश्य विद्युत उत्पादनको साथसाथै, याङ्ग्त्से नदीको ढुवानी क्षमता बढाउने रहेको छ। याङ्ग्त्से नदीको मैदान ऐतिहासिक रुपमा बाढीबाट ग्रस्त छ। जल भण्डारण स्थान प्रदान गरेर, बाँधले बाढीको सम्भावनालाई कम गर्दछ। सन् १९३१ मा, यो नदीमा आएको बाढीले ४० लाख भन्दा धेरै मानिसको मृत्यु भएको थियो। यसैकारण, चीन यस परियोजनालाई अत्याधुनिक ठूला टर्बाइनको बनावटसँगै, [११] र हरितगृह ग्यास उत्सर्जनलाई सीमित गर्नको लागि एक कदम[१२]को रुपमा एक स्मारकीय सामाजिक र आर्थिक सफलता मान्दछ।[१३] तर, बाँधका कारण पहिरोको जोखिममा वृद्धि सहित पारिस्थितिक परिवर्तन भएको छ।[१४] [१५] यही कारणले, बाँध आन्तरिक र विदेश दुबैतर्फ विवादास्पद पनि भएको छ।[१६] [१७] [१८] [१९]
अर्थतन्त्र
[सम्पादन गर्नुहोस्]चीनीयाँ सरकारले थ्री गर्जेज बाँधको लागत १८० बिलियन युआन (२२.५ बिलियन अमेरिकी डलर) लाग्ने अनुमान गरेको थियो.[२०] २००८ को अन्त्य सम्म, खर्च १४८.३६५ बिलियन युआन पुगेको थियो, जसमा ६४.६१३ बिलियन युआन निर्माणमा, ६८.५५७ बिलियन युआन प्रभावित बासिन्दाहरूलाई स्थानान्तरण गर्न र १५.१८५ बिलियन युआन वित्तपोषणमा खर्च गरिएको थियो।[२१] २००९ मा यो अनुमान गरिएको थियो कि यो बाँधले १,००० terawatt-hour (३,६०० पेटाजूल) बिजुली उत्पादन गरेपछि निर्माणको लागत पूर्ण रूपमा फिर्ता हुनेछ अनुमान गरिएको थियो, जसबाट २५० अर्ब युआन उत्पादन हुन्छ; यसरी बाँध पूर्ण रूपमा सञ्चालनमा आएको दस वर्षपछि कुल लागत रिकभरी पूरा हुने अपेक्षा गरिएको थियो।[२०] वास्तवमा, थ्री गर्जेस बाँधको सम्पूर्ण लागत २० डिसेम्बर २०१३ सम्म लगानी फिर्ता भयो।[२२]
थ्री गर्जेस बाँध निर्माण कोष, गेजुवा बाँधबाट आएको नाफा, चाइना डेभलपमेन्ट बैंकको ऋण, स्वदेशी तथा विदेशी वाणिज्य बैंकहरूबाट ऋण, कर्पोरेट बन्ड, र बाँध पूर्ण रूपमा सञ्चालनमा आउनुअघि र पछि दुवैबाट प्राप्त हुने आम्दानीका स्रोतहरू समावेश थिए। थप शुल्कहरू निम्नानुसार मूल्याङ्कन गरिएको थियो: थ्री गर्जेस बाँधबाट बिजुली प्राप्त गर्ने प्रत्येक प्रान्तले प्रति मेगावाट ¥7.00 अतिरिक्त शुल्क तिर्नुपर्ने थियो, र अन्य प्रान्तहरूले प्रति मेगावाट ¥४.०० अतिरिक्त शुल्क तिर्नुपर्ने थियो। तिब्बत स्वायत्त क्षेत्र मा कुनै अतिरिक्त शुल्क लगाइएको थिएन।[२३]
सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ "三峡工程2018年发电量、过闸货运量刷新历史纪录-新闻-能源资讯-中国能源网", www.china5e.com।
- ↑ "China's Three Gorges Dam sets world hydropower production record – China Daily", www.spglobal.com, जनवरी ३, २०२१।
- ↑ "Itaipu ends 2016 with a historic production of 103.09 million MWh", Itaipu Bunacional, जनवरी ३, २०१७, मूलबाट मार्च १७, २०१७-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच मार्च १६, २०१७।
- ↑ "三峡工程最后一台机组结束72小时试运行", China Three Gorges Corporation, जनवादी गणतन्त्र चीन, मूलबाट मे १२, २०१३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच जुन २३, २०१२।
- ↑ "Three Gorges underground power station electrical and mechanical equipment is fully handed over production" (चिनियाँमा), China Three Gorges Corporation, मूलबाट अप्रिल ५, २०१३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच जुलाई ८, २०१२।
- ↑ ६.० ६.१ Acker, Fabian (मार्च २, २००९), "Taming the Yangtze", IET magazine, मूलबाट जुलाई १६, २०१८-मा सङ्ग्रहित।
- ↑ "三峡工程左右岸电站26台机组全部投入商业运行" (चिनियाँमा), चीन तीन गल्छी परियोजना निगम, अक्टोबर ३०, २००८, मूलबाट फेब्रुअरी ९, २००९-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच डिसेम्बर ६, २००८।
- ↑ "Three Gorges reservoir raises water to target level", Xinhua, अक्टोबर ७, २००८, मूलबाट जनवरी १०, २०१०-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच नोभेम्बर २३, २०१०।
- ↑ "Final Turbine at China's Three Gorges Dam Begins Testing", Inventor Spot, मूलबाट मे ४, २०११-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच मे १५, २०११। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण मे ४, २०११ मिति
- ↑ "世界最大“升船电梯”三峡大坝试验成功" (चिनियाँमा), Chutianjinbao News, जनवरी १४, २०१६, मूलबाट फेब्रुअरी २२, २०१६-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच फेब्रुअरी १५, २०१६।
- ↑ "中国长江三峡工程开发总公司", Ctgpc.com.cn, मार्च १०, २००९, मूलबाट अक्टोबर २, २०११-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच अगस्ट १, २००९।
- ↑ "座自主创新历史丰碑 三峡工程的改革开放之路", Hb.xinhuanet.com, मूलबाट फेब्रुअरी २८, २००९-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच अगस्ट १, २००९। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण फेब्रुअरी २८, २००९ मिति
- ↑ "中国长江三峡工程开发总公司", Ctgpc.com.cn, अप्रिल ८, २००९, मूलबाट अक्टोबर २, २०११-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच अगस्ट १, २००९।
- ↑ "重庆云阳长江右岸现360万方滑坡险情-地方-人民网", People's Daily, मूलबाट अप्रिल १३, २००९-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच अगस्ट १, २००९। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण अप्रिल १३, २००९ मिति
- ↑ "探访三峡库区云阳故陵滑坡险情", News.xinhuanet.com, मूलबाट अप्रिल ११, २००९-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच अगस्ट १, २००९।
- ↑ Lin Yang (अक्टोबर १२, २००७), "China's Three Gorges Dam Under Fire", Time, मूलबाट मार्च ३१, २००९-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच मार्च २८, २००९। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण अक्टोबर १३, २००७ मिति
- ↑ Laris, Michael (अगस्ट १७, १९९८), "Untamed Waterways Kill Thousands Yearly", The Washington Post, मूलबाट मार्च ६, २०१२-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच मार्च २८, २००९।
- ↑ Grant, Stan (जुन १८, २००५), "Global Challenges: Ecological and Technological Advances Around the World", CNN, मूलबाट सेप्टेम्बर २४, २००९-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच मार्च २८, २००९। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण सेप्टेम्बर २४, २००९ मिति
- ↑ Gerin, Roseanne (डिसेम्बर ११, २००८), "Rolling on a River", Beijing Review, मूलबाट सेप्टेम्बर २२, २००९-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच मार्च २८, २००९।
- ↑ २०.० २०.१ "Beyond Three Gorges in China", International Water Power and Dam Construction, जनवरी १०, २००७, मूलबाट जुन १४, २०११-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच अगस्ट १, २००९। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण जुन १४, २०११ मिति
- ↑ [The Three Gorges Project will be completed and accepted this year, including 8 special projects as well as hub projects]
|trans-title=|title=आवश्यक (सहायता) (चिनियाँमा), Xinhua News Agency, जनवरी ११, २००९, मूलबाट फेब्रुअरी ८, २००९-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच अगस्ट १, २००९। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण फेब्रुअरी ८, २००९ मिति - ↑ [Official: Three Gorges Project recovers investment cost]
|trans-title=|title=आवश्यक (सहायता), xw.qq.com (चिनियाँमा), 中新社 (China News Service), डिसेम्बर २०, २०१३, मूलबाट अगस्ट १६, २०१६-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच मे २१, २०१६। - ↑ [How much does it cost to build the Three Gorges Project?]
|trans-title=|title=आवश्यक (सहायता) (चिनियाँमा), China Three Gorges Project Corporation, अप्रिल २०, २००३, मूलबाट अप्रिल ७, २००७-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच अप्रिल २९, २००७।