परमाणु क्रमाङ्क
रसायन विज्ञान एवं भौतिक शास्त्रमा सबै तत्वहरूको अलग-अलग परमाणु क्रमांक (atomic number) छ जो एउटा तत्वलाई अर्का तत्वदेखि अलग गर्दछ। कुनै तत्वको परमाणु क्रमांक त्यसको तत्वका नाभिकमा स्थित प्रोटोनहरुको संख्याका बराबर हुन्छ। यसलाई Z प्रतीकदेखि प्रदर्शित गरिन्छ। कुनै आवेशरहित परमाणुमा एलेक्ट्रोनहरुको संख्या पनि परमाणु क्रमांकका बराबर हुन्छ। रासायनिक तत्वहरूलाई तिनको बढ्दै परमाणु क्रमांकका क्रममा विशेष रीतिदेखि सजाउनाले आवर्त सारणीको निर्माण हुन्छ जसदेखि अनेक रासायनिक एवं भौतिक गुण स्वयं स्पष्ट हुन्छन्।
केही तत्वहरुका परमाणु क्रमांक
[सम्पादन गर्नुहोस्]समस्थानिक
[सम्पादन गर्नुहोस्]केही रासायनिक तत्व यस्ता पनि छन् जसको नाभिकमा प्रोटोनहरूको संख्या (अर्थात परमाणु क्रमांक) त समान हुन्छ किन्तु तिनको नाभिकमा न्युट्रोनहरूको संख्या अलग-अलग हुन्छ। यस्ता परमाणु समस्थानिक (isotope) कहलाउँछन्। यिनको रासायनिक गुण त प्रायः समान हुन्छन् किन्तु केही भौतिक गुण भिन्न हुन्छन्।