पूर्वी चालुक्य

पूर्वी चालुक्य
सन् ६२४–सन् ११८९
राजधानी	पिठापुरम भेन्गी राजामुन्द्री
आम भाषाहरू	तेलगु संस्कृत कन्नड
धर्म	हिन्दु धर्म
सरकार	राजतन्त्र
इतिहास
• स्थापित	सन् ६२४
• विस्थापित	सन् ११८९
पूर्ववर्ती उत्तरवर्ती चालुक्य वंश चोल वंश काकतिया वंश

पूर्वी चालुक्यहरू, जसलाई भेंगीका चालुक्यहरू पनि भनिन्छ, ७औँ र १२औँ शताब्दीको बीचमा दक्षिण भारतका केही भागहरूमा शासन गर्ने वंश थियो। तिनीहरू डेक्कन क्षेत्रको बदामीका चालुक्यहरूको राज्यपालको रूपमा सुरु भए। पछि, तिनीहरू एक सार्वभौम शक्ति बने, र वर्तमान आन्ध्र प्रदेशको भेंगी क्षेत्रमा सन् १००१ सम्म शासन गरे। तिनीहरूले सन् ११८९ सम्म मध्यकालीन तमिल चोलहरूको सामन्तहरूको रूपमा यस क्षेत्रमा शासन गरिरहे।

इतिहास

मूल रूपमा, पूर्वी चालुक्यहरूको राजधानी पिष्टपुरा (आधुनिक पितापुरम) मा अवस्थित थियो। यसलाई पछि वेन्गी (हालको पेडावेगी, एलुरु नजिकै) र त्यसपछि राजमहेन्द्रवरम (अहिलेको राजमुन्द्री) मा सारियो। तिनीहरूको इतिहासमा, पूर्वी चालुक्यहरू रणनीतिक रूपमा महत्त्वपूर्ण भेंगी देशको नियन्त्रणमा अधिक शक्तिशाली चोलहरू र पश्चिमी चालुक्यहरू बीच धेरै युद्धहरूको कारण थिए। वेन्गीको पूर्वी चालुक्य शासनको पाँच शताब्दीले यस क्षेत्रलाई एकताबद्ध रूपमा एकीकृत गर्ने मात्र होइन, तिनीहरूको शासनको उत्तरार्धमा तेलगु संस्कृति, साहित्य, कविता र कलाको प्रकोप पनि देखेको छ। चोलहरूसँग उनीहरूको वैवाहिक सम्बन्ध थियो।

प्रशासन

आफ्नो प्रारम्भिक जीवनमा, पूर्वी चालुक्य दरबार अनिवार्य रूपमा बदामीको गणतन्त्र थियो, र पुस्ताहरू बित्दै जाँदा स्थानीय कारकहरू बलियो हुँदै गए र भेंगी राजतन्त्रले आफ्नै विशेषताहरू विकास गर्यो। पूर्वी चालुक्यहरूको पल्लव, राष्ट्रकूट, चोल र कल्याणी चालुक्यहरूसँग लामो र घनिष्ट सम्पर्क, या त मैत्रीपूर्ण वा शत्रुतापूर्ण सम्बन्ध रहेको हुनाले बाह्य प्रभावहरू अझै पनि विद्यमान छन्।