बाल्तेली भाषा परिवार

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
बाल्तेली
रैथानेबाल्त
भौगोलिक
वितरण
उत्तरी यूरोप, ऐतिहासिक रूपमा पूर्वी यूरोपमध्य यूरोप
भाषिक वर्गीकरणभारोपेली भाषा परिवार
मूल-भाषाआदिम बाल्तेली
उपखण्डहरू
आइएसओ ६३९-२ / bat
प्रयोगशाला54= (phylozone)
ग्लोटोलगNone
east2280  (पूर्वी बाल्तेली)[१]
prus1238  (पुरानो प्रसियन)[२]
  देशहरू जहाँ पूर्वी बाल्तेली भाषा राष्ट्रिय भाषा हो

बाल्तेली भाषाहरू भारोपेली भाषा परिवारको एक शाखा हो जुन मूल रूपमा वा दोस्रो भाषाको रूपमा लगभग ६.५-७.० मिलियन मानिसहरूको जनसङ्ख्याले मुख्य तया युरोपमा बाल्तेली सागरको पूर्व र दक्षिण-पूर्वमा फैलिएको क्षेत्रहरूमा बोल्दछ। स्लाभिक भाषाहरूसँग मिलेर, तिनीहरू भारोपेली परिवारको बाल्त-स्लाभिक शाखा बनाउँदछन्।[३]

विद्वानहरूले सामान्यतया तिनीहरूलाई दुई शाखाहरूमा विभाजित एकल उपसमूहको रूपमा लिन्छन्: पश्चिम बाल्तेली (केवल विलुप्त भाषाहरू समावेश) र पूर्वी बाल्तेली (कम्तिमा दुई जीवित भाषाहरू, लिथुआनियाली, लात्भियाली, र केही गणनाहरू सहित लाटगालियन र समोजिटियनलाई ती दुईको बोलीको सट्टा अलग-अलग भाषाहरूको रूपमा)। पूर्वी बाल्तेली भाषिक प्रभावको दायरा एक पटक सम्भवतः युराल पर्वतसम्म पुगेको थियो, तर यस परिकल्पनामाथि प्रश्न उठाइएको छ।

यद्यपि सम्बन्धित भए तापनि, लिथुआनियाली, लाट्भियाली र विशेष गरी पुरानो प्रशियाका शब्दकोशहरू छन् जुन एक अर्काबाट धेरै फरक छन् र यसैले भाषाहरू पारस्परिक रूपमा समझदार छैनन्। छिमेकी भाषाहरूको लागि तुलनात्मक रूपमा कम पारस्परिक अन्तरक्रियाले ऐतिहासिक रूपमा पारस्परिक समझदारीको क्रमिक क्षय, र उनीहरूको सम्बन्धित भाषिक नवीनताहरूको विकासको नेतृत्व गर्यो जुन साझा आदिम-बाल्तेलीमा अवस्थित थिएन। झूटा मित्रहरूको पर्याप्त सङ्ख्या र तिनीहरूका वरपरका भाषाहरूबाट ऋणका विभिन्न प्रयोगहरू र स्रोतहरू आज कमजोर पारस्परिक समझदारीको प्रमुख कारण मानिन्छन्।[४]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, सम्पादकहरू (२०१७), "पूर्वी बाल्तेली", Glottolog 3.0, Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History। 
  2. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, सम्पादकहरू (२०१७), "पुरानो प्रसियन", Glottolog 3.0, Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History। 
  3. "Lietuviai Pasaulyje" (PDF) (in Lithuanian). Lietuvos statistikos departamentas. Retrieved 5 May 2015.
  4. Hammarström, Harald; Forke, Robert; Haspelmath, Martin et al., सम्पादकहरू (२०२०), "Old Prussian", Glottolog 4.3