बासमती

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
खैरो बासमती चामलको तुलनामा खैरो नियमित चामल (बायाँ)

बासमती लामो, पातलो-दाना भएको सुगन्धित धानको एक किस्म हो जुन परम्परागत रूपमा भारत, पाकिस्ताननेपालमा उत्पादन गरिन्छ।[१] सन् २०१९ सम्म, बासमती चामलको अन्तर्राष्ट्रिय व्यापारको ६५% भारतले ओगटेको थियो, जबकि बाँकी ३५% पाकिस्तानको थियो।[२][३] धेरै देशहरूले घरेलु रूपमा उब्जाउने बासमती धान बाली प्रयोग गर्छन्; यद्यपि, बासमती भौगोलिक रूपमा भारत र पाकिस्तानका केही जिल्लाहरूमा मात्रै छ।[४][५]

व्युत्पत्ति[सम्पादन गर्नुहोस्]

बासमती शब्द हिन्दी बासमती, बास्मतीबाट आएको हो, जसको शाब्दिक अर्थ 'सुगन्धित' हो, बास (बास, 'सुगन्ध') + शब्द बनाउने प्रत्यय -मती (-माति) बाट।[६]

उत्पादन[सम्पादन गर्नुहोस्]

बासमती चामल मुख्यतया नेपालको तराई क्षेत्र र काठमाडौँ उपत्यकाका केही भागमा उत्पादन हुन्छ।[७] अनौठो नेपाली जातका बासमती चामललाई विश्वका अन्य भागमा निकासी गर्न प्रतिबन्ध लगाइए पनि यो प्रतिबन्ध फुकुवा हुन सक्नेछ।[७]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. Big money in "specialty rices" Food and Agriculture Organization, United Nations (2002)
  2. "India Export Statistics", APEDA, अन्तिम पहुँच ११ जुलाई २०१९ 
  3. "Pakistani rice: Second to all", Dawn, ८ अप्रिल २०१९, अन्तिम पहुँच ११ जुलाई २०१९ 
  4. Madhya Pradesh loses GI tag claim for Basmati; India may ask Pakistan to check farming वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१९-०७-११ मिति Financial Express (19 March 2018)
  5. Rice Sales From India to Reach Record as Iran Boosts Reserve वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१७-०५-२१ मिति Bloomberg News (13 February 2014)
  6. "basmati", अक्सफोर्ड अङ्ग्रेजी शब्दकोश (तेस्रो संस्करण), अक्सफोर्ड विश्वविद्यालय प्रेस, सेप्टेम्बर २००५।  (Subscription or UK public library membership required.)
  7. ७.० ७.१ "Traders call for easing ban on Basmati exports", Kathmandu Post, १२ जुलाई २०१६।