प्रशीतन
(रेफ्रिजेरेसनबाट अनुप्रेषित)
प्रशीतन (अङ्ग्रेजी: Refrigeration) भनेको कुनै स्थान, वा पदार्थलाई , उसको वातावरणको तापक्रम भन्दा तल चिसो बनाउने प्रक्रिया हो। वितेको शताब्दीमा प्रशीतन विधिको विस्तार बरफ बनाउने देखी खाद्य एवं पेय पदार्थलाई शीतल राख्न र अधिक समय सम्म संरक्षित (preserve) राख्नको गरिन्छ र अहिले यसको प्रयोग निकै ठूलो व्यवसायिक रूपमा गरिन्छ।
रेफ्रिजेरेसन चक्रको सञ्चालन सिद्धान्त को गणीतीय व्याख्या सादी कार्नोटले १८२४ मा ताप इन्जिनको रुपमा गरेका थिए।
प्रशीतनको विधिहरु
[सम्पादन गर्नुहोस्]
प्रशीतन व्यवस्था निम्नलिखित उपायहरु द्वारा प्राप्त गर्न सकिन्छ:
- पानी वा बरफमा साधारण नुनको प्रयोग बाट,
- कम चापमा कुनै पनि पदार्थलाई उमालेर,
- . बाह्य कार्य गर्ने कुनै पनि ग्यास को रुद्धोष्म प्रसार (adiabatic expansion) द्वारा,
- जूल-थमसन प्रभावको प्रयोगबाट
- पेल्टियर प्रभावबाट उत्पन्न शीतलीभवको प्रक्रिया द्वारा,
- तापको अधिशोषण (heat of absorption) को उपयोग गरेर
- रुद्धोष्म विचुंबकन (demagnetisation) प्रक्रिया द्वारा।