सत्य

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट

सत्य वा सत्यता तथ्य वा वास्तविकतासँग मेल खाने गुण हो। दैनिक भाषामा, सत्यलाई सामान्यतया वास्तविकताको प्रतिनिधित्व गर्ने वा अन्यथा यससँग मेल खाने कुराहरू जस्तै विश्वास, प्रस्तावहरू र घोषणात्मक वाक्यहरूलाई बुझाउँछ। सत्यलाई सामान्यतया झूटो कथनको विपरीत मानिन्छ। सत्यको अवधारणादर्शन, कला, धर्मशास्त्र, कानूनविज्ञान लगायत विभिन्न सन्दर्भहरूमा छलफल र बहस गरिन्छ। अधिकांश मानव गतिविधिहरू अवधारणामा निर्भर हुन्छन्, जहाँ पत्रकारिता र दैनिक जीवन सहित छलफलको विषय हुनुको सट्टा अवधारणाको रूपमा यसको प्रकृति ग्रहण गरिन्छ। कोही-कोही दार्शनिकहरू सत्यको अवधारणालाई आधारभूत ठान्छन् र सत्यको अवधारणाभन्दा सजिलै बुझ्न सकिने कुनै पनि शब्दमा व्याख्या गर्न सक्दैनन्। सामान्यतया, सत्यलाई भाषा वा विचारको मन-स्वतन्त्र संसारमा पत्राचारको रूपमा हेरिन्छ। यसलाई सत्यको पत्राचार सिद्धान्त भनिन्छ।[१]

सत्यका विभिन्न सिद्धान्त र विचारहरू विद्वान्, दार्शनिक र धर्मशास्त्रीहरूमाझ निरन्तर बहस भइरहेका छन्। सत्यको प्रकृतिको बारेमा धेरै फरक प्रश्नहरू छन् जुन अझै पनि समकालीन बहसको विषय हो, जस्तै: सत्यलाई परिभाषित गर्ने प्रश्न, यदि सत्यको सूचनात्मक परिभाषा दिन पनि सम्भव छ भने, चीजहरू सत्य-वाहक हुन् र यसैले सत्य वा असत्य हुन सक्षम छन्, यदि सत्य र असत्य द्विसंयोजक छन् भने,  वा यदि त्यहाँ अन्य सत्य मूल्यहरू छन् भने, सत्यको मापदण्डहरू पहिचान गर्न जसले हामीलाई यसलाई पहिचान गर्न र यसलाई असत्यबाट अलग गर्न अनुमति दिन्छ, ज्ञान को गठन मा सत्यले खेल्ने भूमिका, र यदि सत्य सधैँ निरपेक्ष छ, वा यदि यो कसैको दृष्टिकोणको सापेक्ष हुन सक्छ भने।[२]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. Encyclopedia of Philosophy, Supp., "Truth", auth: Michael Williams, pp. 572–73 (Macmillan, 1996)
  2. Alexis G. Burgess and John P. Burgess (२०११), Truth (hardcover) (1st संस्करण), Princeton University Press, आइएसबिएन 978-0-691-14401-6, मूलबाट अक्टोबर ६, २०१४-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच अक्टोबर ४, २०१४, "a concise introduction to current philosophical debates about truth"