सिक्किम राजतन्त्र जनमत सङ्ग्रह
| ||||||||||||||||||||||
राजतन्त्रको अन्त्य | ||||||||||||||||||||||
परिणामहरू | ||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
१४ अप्रिल १९७५ मा सिक्किम अधिराज्यमा राजतन्त्र उन्मूलन सम्बन्धी जनमत सङ्ग्रह भएको थियो। यसलाई ९७.५५% मतदाताहरूले अनुमोदन गरे, र परिणामस्वरूप देश भारतीय राज्य बन्यो।[१]
प्रसङ्ग
[सम्पादन गर्नुहोस्]सिक्किम अधिराज्य १९औँ शताब्दीदेखि बेलायती औपनिवेशिक शासनकालमा भारतको संरक्षित राज्य थियो। सन् १९५० मा भएको सन्धि मार्फत भारतको स्वतन्त्रता पछि यो व्यवस्था जारी राखिएको थियो, जसद्वारा भारतले सञ्चार, रक्षा र विदेश मामिलाका साथै सिक्किमको "क्षेत्रीय अखण्डता" को जिम्मेवारी लिएको थियो।[२][३] सिक्किमको आन्तरिक मामिलामा स्वायत्तता थियो। अप्रिल १९७४ को आम चुनावले भारत-मैत्री सिक्किम राष्ट्रिय काङ्ग्रेसको जित निकाल्यो।[४]
सन् ४ सेप्टेम्बर १९७४ मा, भारतीय लोक सभाले सिक्किमलाई "सहयोगी" राज्य बनाउने पक्षमा मतदान गर्यो, राज्य सभाले ८ सेप्टेम्बरमा संशोधनको लागि मतदान गर्यो, यसलाई अन्य भारतीय राज्यहरूको बराबरको दर्जा दियो।[५][६] ८ सेप्टेम्बर १९७४ मा चोग्यालले स्वतन्त्र र निष्पक्ष जनमत सङ्ग्रहको आह्वान गरे।[७]
१० अप्रिल १९७५ मा, भारतीय प्रधानमन्त्री इन्दिरा गान्धीको समर्थनमा, सिक्किम राज्य परिषदले पूर्ण भारतीय राज्यता प्राप्त गर्नको लागि राजतन्त्रको अन्त्य र भारतमा विलय गर्न सर्वसम्मतिले मतदान गर्यो।[८] यस विषयमा जनमत सङ्ग्रह १४ अप्रिल तय गरिएको थियो।[९]
परिणामहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]छनोट | मतदान | % |
---|---|---|
समर्थन | ५९,६३७ | ९७.५५ |
असमर्थित | १,४९६ | २.४५ |
अवैध/खाली मतदानहरू | – | |
जम्मा | ६१,१३३ | १०० |
दर्ता भएका मतदाता | ९७,००० | |
सन्दर्भ: प्रत्यक्ष लोकतन्त्र |
नतिजाको घोषणा पछि, सिक्किमका मुख्यमन्त्री काजी लेन्डुप दोर्जीले जनमत सङ्ग्रहको नतिजा इन्दिरा गान्धीलाई पठाए र उनलाई "तत्काल प्रतिक्रिया दिन र निर्णयलाई स्वीकार गर्न" भनिन् जसको जवाफमा उनले भारत सरकारले संवैधानिक व्यवस्था लागु गर्ने बताए।[१०][११]
सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ फजल, रेहान (१६ जुलाई २०१७), "यसरी भयो सिक्किम भारतमा विलय", बीबीसी, अन्तिम पहुँच २० साउन २०७९।
- ↑ Lama, Mahendra (१९९४), Sikkim: Society, Polity, Economy, Environment, New Delhi: Indus Publishing Company, पृ: 110–111।
- ↑ Rose, Leo E. (Spring १९६९), "India and Sikkim: Redefining the Relationship", Pacific Affairs 42 (1): 32–46, जेएसटिओआर 2754861, डिओआई:10.2307/2754861।
- ↑ Sikkim (India), 14 April 1975: Abolition of the monarchy Direct Democracy (जर्मनेलीमा)
- ↑ Lawmakers Vote Sikkim Status of Indian State The Spokesman-Review, 5 September 1974
- ↑ Sikkim Bill Ratified New Straits Times, 9 September 1974
- ↑ Sikkim Leader Wants Appeal The Montreal Gazette, 9 September 1974
- ↑ Barun Roy (2012) Gorkhas and Gorkhaland, p250
- ↑ Sikkim Referendum Slated on Indian Statehood The Lewiston Daily Sun, 11 April 1975
- ↑ India Slates State Status for Sikkim Toledo Blade, 17 April 1975
- ↑ Sikkim Votes to End Monarchy, Merge With India The New York Times, 16 April 1975