अजमेर

अजमेर अजयमेरु
महानगरपालिका
अजमेर अजमेर
निर्देशाङ्क: २६°२६′५९.६४″उ॰ ७४°३८′२३.६४″पू॰
देश	भारत
राज्य	राजस्थान
जिल्ला	अजमेर
संस्थापक	अजयराजा प्रथम वा अजयराजा द्वितीय
नामकरण	अजयराजा प्रथम वा अजयराजा द्वितीय
सरकार
• प्रकार	महानगरपालिका
• अङ्ग	अजमेर नगर निगम
क्षेत्रफल
• महानगरपालिका	५५ किमी२ (२१ वर्ग माइल)
उन्नतांश	४८० मिटर (१५७० फिट)
जनसङ्ख्या  (सन् २०११)
• महानगरपालिका	५४२३२१
• घनत्व	९९००/किमी२ (२६०००/वर्ग माइल)
• सहरी	५५११०१
समय क्षेत्र	युटिसी+५:३० (भारतीय मानक समय)
वेबसाइट	www.ajmer.rajasthan.gov.in

अजमेर भारतको राजस्थान राज्यको प्रमुख र पुरानो सहरहरू मध्ये एक हो र अजमेर जिल्लाको केन्द्र हो। यो राजस्थानको केन्द्रमा अवस्थित छ। यसलाई राजस्थानको मुटु पनि भनिन्छ। यस सहरलाई अजयमेरु ("अजेय पहाडहरू" को रूपमा अनुवाद गरिएको) को रूपमा एक चाहमान शासक, अजयराज प्रथम वा अजयराज द्वितीयद्वारा स्थापित गरिएको थियो, र १२औँ शताब्दीसम्म उनीहरूको राजधानीको रूपमा सेवा गरेको थियो।

अजमेर अरावली पर्वतले घेरिएको छ। अजमेर सन् १८६९ देखि एक नगरपालिका हो। अजमेरलाई भारत सरकारको सम्पदा सहर विकास र वृद्धि योजना योजनाहरूको लागि विरासत सहरहरू मध्ये एकको रूपमा चयन गरिएको छ।

भूगोल

अजमेर भारतको उत्तर-पश्चिममा अवस्थित छ र अरावली पर्वतले घेरिएको छ। यो त्यस शृङ्खलाको तारागढ पहाडको तल्लो ढलानमा अवस्थित छ। उत्तर-पश्चिममा अरावली पर्वत शृङ्खलाको नागपत्थर शृङ्खला छ जसले यसलाई थार मरुभूमिबाट मरुभूमिकरणबाट बचाउँछ।

जनसाङ्ख्यिकी

सन् २०११को जनगणना अनुसार अजमेरको जनसङ्ख्या ५,४२,३२१ रहेको छ भने यस सहरमा ५,५१,१०१ रहेको छ।

सहरमा महिला र पुरुषको अनुपात ९४७/१,००० थियो। सहरको साक्षरता दर ८६.५२%, पुरुष साक्षरता ९२.०८% र महिला साक्षरता ८०.६९% रहेको छ।

यस दशकमा अजमेरको जनसङ्ख्या वृद्धि दर १८.४८ प्रतिशत थियो। यो अघिल्लो दशकको २०.९३ प्रतिशतको वृद्धिदरसँग तुलना गरिएको छ।