एग्रोपिडिया
 | |
| उपलब्ध भाषा | अङ्ग्रेजी, हिन्दी |
|---|---|
| मालिक | राष्ट्रिय कृषि नवीवता परियोजना |
| युआरएल | http://agropedia.iitk.ac.in |
| चालु भएको मिति | जनवरी १२, २००९ |
एग्रोपिडिया भारतमा कृषि सम्बन्धित जानकारीको लागि सृजना गरिएको एक अनलाइन ज्ञान भण्डार हो। यसले बहु भाषाहरूको सहयोगी रितिमा निर्मित उपयुक्त अन्तरमुखका साथ प्रयोगकर्ताहरूको विभिन्नताको लागि सार्वभौमिक विस्तृत नमूना र स्थानीयकृत सामग्रीहरूको समावेश गर्दछ। यस राष्ट्रिय पोर्टल, कृषि विकिपिडियाको रूपमा सृजना गरिएको थियो जसले बालीनालीको जानकारीको साथ किसानहरूलाई सशक्त पार्ने उद्देश्यले विभिन्न अन्नमा कृषि सम्बन्धी विस्तृत जानकारीको प्रदान गर्दछ। यसका जानकारीहरू हिन्दी र अङ्ग्रेजी भाषामा उपलब्ध छन्।
भारत सरकारद्वारा समर्थित र भारतीय कृषि अनुसन्धान परिषद्को राष्ट्रिय कृषि नवीन परियोजना मार्फत विश्व बेङ्कद्वारा प्रायोजित यस खुला पहुँच योग्य अनलाइन स्रोत परियोजनालाई १२ जनवरी २००९ मा सुरुवात गरिएको थियो। यसको उद्देश्य वैज्ञानिकहरूको साप्ताहिक सतर्कताहरू प्रयोग गर्नु र विभिन्न अन्नहरूमा, देशव्यापी रूपमा किसानहरूलाई पाठ सन्देश पठाउनु रहेको छ।[१][२][३][४]
विकास
[सम्पादन गर्नुहोस्]मूल रूपमा "एग्रोपिडिया इण्डिका" शीर्षक राखी, यस परियोजनाको विकास भारतका विभिन्न प्रमुख संस्थाहरूका टोलीहरूद्वारा गरिएको थियो।[५] यसको नेतृत्व कानपुरका प्राध्यापक जयन्त चटर्जीले गरेका थिए। सुरुमा यसको निर्माण भारतीय प्रविधि संस्थान कानपुर र टिभी प्रभाकरले तीन वर्षको मेहनत पछि गरेका थिए, जो यसको प्रमुख वास्तुकार बनेका थिए।[६]
यो परियोजनाले राष्ट्रिय कृषि नव प्रवर्तन परियोजना (एनएआइपी) को तत्वावधानमा प्रविधिको नेतृत्वमा रहेर गरीब विपन्नतामा सुधार र भारतमा कृषि उपज र ग्रामीण आजीविका सुधार गर्न नयाँ प्रविधिहरूको प्रसारको गतिलाई अघि बढाएको छ।
यो सातवटा साझेदारी संस्थाको एक सहयोगी परियोजना हो जसमा हैदराबादको, अन्तर्राष्ट्रिय बाली अनुसन्धान संस्थान र राष्ट्रिय कृषि अनुसन्धान प्रबन्धन, कानपुरको भारतीय प्रविधि संस्थान, बम्बईको भारतीय प्रविधि संस्थान, पन्तनगरको गोविन्द बल्लभ पन्त कृषि तथा प्रविधि विश्वविद्यालय, धारवाडको कृषि विज्ञान विश्वविद्यालय, तिरुवनन्तपुरमको भारतीय सूचना प्रविधि तथा व्यवस्थापन संस्थान समावेश छन्। अन्तर्राष्ट्रिय बाली अनुसन्धान संस्थान संयोजक हो जसले सञ्चार र समग्र सुविधाको लागि एक च्यानलको रूपमा काम गर्दछ। कानपुरको भारतीय प्रविधि संस्थानले सफ्टवेयर वास्तुकारको विकास गर्दछ जसलाई प्रयोगकर्ता अन्तरमुखको साथ पूरा तैनात गरिएको छ। सामग्रीको कार्यान्वयन गोविन्द बल्लभ पन्त कृषि तथा प्रविधि विश्वविद्यालय, कृषि विज्ञान विश्वविद्यालय, अन्तर्राष्ट्रिय बाली अनुसन्धान संस्थानद्वारा प्रदान गरिएको छ। बम्बईको भारती प्रविधि संस्थान र भारतीय सूचना प्रविधि र व्यवस्थापन संस्थान, तिरुवनन्तपुरम केरलाले, वेब सेवाहरू मार्फत केही सामग्री उपलब्ध गराउने आश्वासन दिएका थिए। गोविन्द बल्लभ पन्त कृषि तथा प्रविधि विश्वविद्यालयका स्रोतहरू एग्रोपीडियाको परिचय र लोकप्रिय बनाउन प्रयोग गर्न सकिन्छ।[७]
साझेदारहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]सूचना तथा सञ्चार प्रविधि संसाधन
[सम्पादन गर्नुहोस्]१) भारतीय प्रविधि संस्थान कानपुर
२) भारतीय प्रविधि संस्थान बम्बई
३) भारतीय सूचना प्रविधि र व्यवस्थापन संस्थान, तिरुवनन्तपुरम
४) राष्ट्रिय कृषि अनुसन्धान प्रबन्धन प्रतिष्ठान ( भारतीय कृषि अनुसन्धान परिषद )
कृषि सूचना तथा शिक्षा संसाधन
[सम्पादन गर्नुहोस्]१) गोविन्द बल्लभ पन्त कृषि र प्रविधि विश्वविद्यालय , पन्तनगर
२) कृषि विज्ञान विश्वविद्यालय, धारवाड
अन्तरमुख साझेदार
[सम्पादन गर्नुहोस्]१) अन्तर्राष्ट्रिय बाली अनुसन्धान संस्थान [८]
सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ Pantnagar Univ, IIT’s ICT project for farmers इण्डिएन एक्सप्रेस, Jun 05, 2009.
- ↑ India debuts 'agricultural Wikipedia' Science and Development Network
- ↑ India launches Agropedia वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१६-०३-०३ मिति iBoP Asia January 21, 2009.
- ↑ India Debuts "Agricultural Wikipedia"[स्थायी मृत कडी]
- ↑ Agropedia: Using Social Media to improve Indian Farming Content Nation: Surviving and Thriving as Social Media Technology Changes Our Lives and Our Future, by John Blossom. Published by John Wiley and Sons, 2009. आइएसबिएन ०-४७०-३७९२१-९. पृष्ठ ६७
- ↑ Workshop on Knowledge Models for Agropedia Indica – Rice वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण अक्टोबर २२, २००८ मिति भारतीय प्रविधि संस्थान, Feb 14-16, 2008.
- ↑ Agropedia[स्थायी मृत कडी] Down To Earth
- ↑ About us वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण अक्टोबर १२, २००९ मिति वेबसाइट