मङ्गोल साम्राज्य
मंगोल साम्राज्य ᠶᠡᠬᠡ ᠮᠤᠩᠭᠤᠯ ᠤᠯᠤᠰ Ikh Mongol Uls | ||||
फिरन्ते साम्राज्य | ||||
| ||||
१२०६ देषि १२९४ सम्म मंगोल साम्राज्यको युरेसियामा फैलावट | ||||
राजधानी | ||||
भाषा |
| |||
धर्म | ||||
सरकार | राजतन्त्र | |||
खगान (खानहरूको खान) | ||||
- १२०६–१२२७ | जंगेज खाँ | |||
- १२२९–१२४१ | ओगदाइ खाँ | |||
- १२४६–१२४८ | गुयुक खाँ | |||
- १२५१–१२५९ | मांगके खाँ | |||
- १२६०–१२९४ | कुब्ला खाँ (नाममात्रको) | |||
- १३३३–१३६८ | तोगन तैमूर खाँ (नाममात्रको) | |||
विधायिका | कचरूलताई | |||
इतिहास | ||||
- चंगेज खाँले मंगोल साम्राज्य दाबी गर्छ |
१२०६ | |||
- चंगेज खाँको मृत्य | १२२७ | |||
- पाक्स मंगोलिका | १२५०–१३५० | |||
- मंगोल विभाजन | १२६०–१२९४ | |||
- युआन वंशको पतन | १३६८ | |||
- चगताई खानतको पतन | १६८७ | |||
क्षेत्रफल | ||||
- १२०६ (मंगोलियाको एकीकरण)[१] | ४,०००,००० km2 (१,५४४,४०९ sq mi) | |||
- १२२७ (चंगेज खाँको मृत्यु)[१] | १३,५००,००० km2 (५,२१२,३७९ sq mi) | |||
- १२९४ (कुब्लाइको मृत्यु)[१] | २३,५००,००० km2 (९,०७३,४०१ sq mi) | |||
- 1309 (अन्तिम औपचारिक पुनः एकीकरण)[१] | २४,०००,००० km2 (९,२६६,४५२ sq mi) | |||
मुद्रा | विभिन्न [ग] | |||
| ||||
Warning: Value specified for "continent" does not comply |
मंगोल साम्राज्य (Mongolian: Mongolyn Ezent Güren listen (सहायता जानकारी); Mongolian Cyrillic: Монголын эзэнт гүрэн; [mɔŋɡ(ɔ)ɮˈiːŋ ɛt͡sˈɛnt ˈɡurəŋ]; वा रूसी वंशावलीमा Орда ("होर्द") १३ औँ तथा १४ औँ शताब्दीको साम्राज्य हो जुन विश्व इतिहासकै सर्वाधिक ठूलो जडित जमीनी साम्राज्य हो ।[२] मध्य एसियाको स्टीपदेखि सुरू भै मंगोल साम्राज्य पश्चिम पट्टि लेभान्त, करपाथियन पर्वत, पूर्वी युरोप र मध्य युरोपका केही भागहरूसम्म पुगेको थियो भने पूर्वमा जापानी समुद्र र इन्डो-चाइना, उत्तरमा साइबेरिया र दक्षिणमा भारतीय उपमहाद्वीप र इरानी उच्चसमस्थलीसम्म पुगेको थियो ।
क्रुर शासक जंगेज खाँको १२०६ मा सुरूवात भएको घुमन्ते तथा फिरन्ते जातिहरूको एकीकरण अभियानबाट मंगोल साम्राज्य खडा भएको थियो । सन् १२०६ मा सम्पूर्ण मंगोलहरूले जंगेजलाई मुखिया स्वीकारेका थिए । उनका वंशजहरूले सबै दिशामा हमला गरी विश्वकै विशाल साम्राज्य खडा गरे ।[३][४]
सन्दर्भ साम्रगीहरू[सम्पादन गर्ने]
- ↑ १.० १.१ १.२ १.३ Rein Taagepera (सेप्टेम्बर १९९७), "Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia", International Studies Quarterly 41 (3): ४९९, जेएसटिओआर 2600793, डिओआई:10.1111/0020-8833.00053।
- ↑ Morgan. The Mongols. p. 5.
- ↑ Diamond. Guns, Germs, and Steel. p. 367.
- ↑ The Mongols and Russia, by George Vernadsky