मोनेरो

मोनेरो
आइएसओ ४२१७
कोड	XMR
मूल्यवर्ग
उप एकाई
​1⁄1000	मिलिनेरो
बहुवचन	मोनेरोई ("सिक्का" को लागि एस्पेरान्तो)
जनसाङ्ख्यिकी

मोनेरो (अङ्ग्रेजी: Monero) एक विकेन्द्रित क्रिप्टोकरेन्सी हो जसले गोपनीयता, सुरक्षा, र पहुँचयोग्यतामा प्राथमिकता दिन्छ। सन् २०१४ मा यसको सुरुवात भएदेखि नै, मोनेरोले पारदर्शी ब्लकचेनहरूको विकल्प खोज्ने प्रयोगकर्ताहरूको ध्यान खिचेको छ। अन्य क्रिप्टोकरेन्सीहरूजस्तै बिटक्वाइनमा हुने कारोबारहरू खुला रूपमा ट्र्याक गर्न सकिने भए पनि, मोनेरोले प्रयोगकर्ताहरूको गोपनीयता सुनिश्चित गर्न अत्याधुनिक प्रविधिहरू प्रयोग गर्दछ।

इतिहास

मोनेरोको सुरुवात १८ अप्रिल २०१४ मा भयो, जब यो बाइटकोइन (Bytecoin) नामक पुरानो क्रिप्टोकरेन्सीको "फोर्क" (भिन्न संस्करण) को रूपमा विकसित गरियो। बाइटकोइन क्रिप्टोकरन्सीहरूमा गोपनीयतालाई प्राथमिकता दिने पहिलो प्रोजेक्टहरूमध्ये एक थियो, तर यसको सुरुवात विवादास्पद रह्यो। यसकै कारण, समुदायका केही सदस्यहरूले त्यसलाई पुनर्निर्माण गरेर मोनेरोको रूपमा सार्वजनिक गरे।

मोनेरोलाई सुरुमा बिटमोनेरो नाम दिइएको थियो, जुन "पैसा" वा "सिक्का" को लागि एस्पेरान्तो शब्दबाट आएको हो। केही समय पछि, यसको नाम मात्र मोनेरो मा छोटो भयो। यसको डिजाइनले गोपनीयता, सुरक्षा र विकेन्द्रीकरणमा ध्यान केन्द्रित गर्दै बिटकोइनबाट फरक दृष्टिकोण लियो।

मोनेरोले यसको ब्लकचेन प्रणालीमा गोपनीयता प्रविधिहरू समावेश गर्दै अगाडि बढ्यो। यसको विकासमा रिङ सिग्नेचर र स्टिल्थ एड्रेस जस्ता सुविधाहरूले महत्वपूर्ण भूमिका खेले, जसले कारोबारहरूलाई गुप्त र पहिचान-नगर्ने बनाउन मद्दत गर्यो। समयक्रममा, मोनेरोले "कन्फिडेन्सियल ट्रान्सेक्सन" प्रविधि पनि समावेश गर्‍यो, जसले कारोबार रकमलाई समेत गोप्य राख्न सहयोग पुर्‍यायो।

वैधता

विदेशी विनिमय (नियमित गर्ने) ऐन, २०१९ (संशोधन सहित) तथा विदेशमा लगानी गर्न प्रतिबन्ध लगाउने ऐन, २०२१ ले नेपालमा क्रिप्टो मुद्रालाई विनिमय ‌मुद्राको रूपमा प्रयोगको लागि प्रतिवन्ध गरेको छ।

मोनेरो अधिकांश देशहरूमा कानुनी छ, तथापि, यो अपराधीहरू र आतंकवादी संगठनहरू जस्तै इस्लामिक राज्यले भुक्तानी र आर्थिक चन्दा प्राप्त गर्न प्रयोग गरेको छ। यसले क्रिप्टोकरेन्सी एक्सचेन्जहरू विनान्स र क्राकेनले मोनेरोलाईलाई किन्न र व्यापार गर्ने अवसर हटाएको छ।