राणा हम्मीर सिंह

राणा हम्मीर सिंह
राणा
मेवाड़ को राणा
शासनकाल	१३२६–१३६४ (३८ वर्ष)
उत्तराधिकारी	क्षेत्र सिंह
जन्म	१३१४
मृत्यु	१३६४ (५० साल)
जीवनसाथी	सोंगरी
वंश	सिसोदिया
बाबु	अरी सिंह
आमा	उर्मिला

राणा हम्मीर सिंह ( १३१४–७८), वा हम्मीरा, जो १४ औं शताब्दीमा, भारत को राजस्थान को मेवाड़ को एक योद्धा वा शासक थिए । १३ औं शताब्दीमा, दिल्ली सल्तनतले गुहिलहरूको सिसोदिया राजवंश को शाखामा लाई मेवाड़ मा सत्तारूढ़ गरेको थियो, यसभन्दा अगाडी गुहिलहरूको रावल शाखा को शासन थियो जसको पहिलो शासक बप्पा रावल र अन्तिम रावल रतन सिंह थिए । मेवाड़ राज्यका यो शासकलाई 'विशाल घाटी पञ्चनन' (संकट कालमा सिंह जस्तै) भनेर चिनिन्छ, राणा कुम्भले कीर्ति स्तम्भ प्रशस्तिमा राणा हम्मिरलाई ओड घाटी पञ्चननको नाम दिए।

सिसोद गाउँका ठाकुर राणा हम्मिर सिसोदिया राजवंशका पहिलो शासक थिए, र उनी मेवाड़का मुक्तिदाता भनिन्छन्। राणा हम्मिर अरिसिंगका छोरा र लक्ष्मण सिंहका नाति हुन्, जसले आफ्नो सैन्य क्षमताको आधारमा मेवाड़को खैरवारा (उदयपुर) को मुख्य केन्द्र बनाएका थिए। राजस्थान को इतिहास मा, राणा हम्मीर ले चित्तौड़ बाट मुस्लिम शक्ति को उन्मूलन को लागी एक महत्वपूर्ण योगदान दिए। मेवाड़ को विषम परिस्थिति को बावजूद, उनले चित्तौर मा विजय हासिल गरे। यस प्रकार, १३२६ ईस्वी मा, राणा हम्मिरले खिलजी द्वारा नियुक्त चित्तौड़ का किलेदार खिज्र खां लाई पराजित गरी चित्तौर मा अधिकार प्राप्त गरे। यसै कारण, राणा हम्मिर लाई विषम घाटी पंचानन को नाम बाट जानिन्छ ।

हम्मिर यी बाहेक, सिसोदिया राजवंश जो गुहिल राजवंश को एक शाखा हो को प्रजनक पनि बनेका थिए , जस पछि सबै महाराणा सिसोदिया वंश को बने ।

उनले राजस्थानको चित्तौड़गढ जिल्लामा रहेको चित्तौड़गढ किल्लामा बनेको अन्नपूर्ण माताको मन्दिर पनि पाएका थिए। राणा हम्मिरको शासनकालमा दिल्लीका सुल्तान मोहम्मद बिन तुगलकले मेवाड़मा आक्रमण गरे। सिंगोली भन्ने ठाउँमा दुईको बीचमा युद्ध लडिएको थियो, जसलाई सिंगोलीको युद्ध भनिन्छ। वर्तमान मा सिंगोली भनिन्छ एक ठाउँ उदयपुर मा स्थित छ। यस युद्ध पछि, राणा हम्मीर को दिन मेवाड़ मा सामान्य रह्यो र उनी 1364 ईस्वी मा मरे।