विद्युत चालकता
पदार्थों द्वारा विद्युत धारा संचालित गर्ने क्षमताका मापलाई विद्युत चालकता (Electrical conductivity) वा विशिष्ट चालकता (specific conductance) भन्दछन्। जब कुनै पदार्थदेखि बनेका कुनै 'चालक'का दुइ सिरहरुका बीच विभवान्तर आरोपित गरिन्छ त यसमा विद्यमान घुम्न सक्ने योग्य आवेश प्रवाहित हुन लाग्दछन् जसलाई विद्युत धारा भन्दछन्। आंकिक रूपले धारा घनत्व तथा विद्युत क्षेत्रको तीव्रता का अनुपातलाई चालकता (σ) भन्दछन्। अर्थात -
विद्युत चालकताका व्युत्क्रम (reciprocal) राशिलाई विद्युत प्रतिरोधकता (ρ) भन्दछन् जसको SI इकाई सिमेन्स प्रति मीटर (S·m-१) हुन्छ।
विद्युत चालकताका आधारमा पदार्थहरूलाई कुचालक, अर्धचालक, सुचालक तथा अतिचालक आदि धेरै वर्गहरूमा बांटिन्छ जसको अपना-अपना महत्त्व एवं उपयोगि्दछ।
केही पदार्थहरूको विद्युत चालकता
[सम्पादन गर्नुहोस्]विद्युत चालकता
(S·m−1) |
ताप(°C) | टिप्पणी | |
---|---|---|---|
चांदी | 63.01 × 106 | 20 | ज्ञात धातुहरूमा सबैभन्दा अधिक विद्युत र उष्मीय चालकता) वाली धातु |
ताँबा (Copper) | 59.6 × 106 | 20 | |
Annealed Copper | 58.0 × 106 | 20 | Referred to as 100% IACS or International Annealed Copper Standard. The unit for expressing the conductivity of nonmagnetic materials by testing using the eddy-current method. Generally used for temper and alloy verification of Aluminium. |
सोना | 45.2 × 106 | 20 | Gold is commonly used in electrical contacts because it does not easily corrode. |
अल्युमिनियम (Aluminium) | 37.8 × 106 | 20 | |
समुद्रको जल | 4.788 | 20 | Refer to http://www.kayelaby.npl.co.uk/general_physics/2_7/2_7_9.html for more detail as there are many variations and significant variables for seawater.
4.8(S·m−1) would be for an average salinity of 35 g/kg at about 20(°C) Copyright on the linked material can be found here http://www.kayelaby.npl.co.uk/copyright/ |
पिउँने पानी | 0.0005 to 0.05 | This value range is typical of high quality drinking water and not an indicator of water quality | |
Deionized water | 5.5 × 10−6[१] | conductivity is lowest with monoatomic gases present; changes to 1.2 × 10−4 upon complete de-gassing, or to 7.5 × 10−5 upon equilibration to the atmosphere due to dissolved CO2 [१] | |
Jet A-1 Kerosene | 50 to 450 × 10−12 | [२] | |
n-hexane | 100 × 10−12 | [३] | |
वायु | 0.3 to 0.8 × 10−14 | [४] |
यी पनि हेर्नुहोस्
[सम्पादन गर्नुहोस्]- विद्युत प्रतिरोध (Electrical resistance])
- विद्युत प्रतिरोधकता
- उष्मा चालकता (Thermal conductivity)
बाह्य कडीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- Measurement of the Electrical Conductivity of Glass Melts Measurement Techniques, Definitions, Electrical conductivity Calculation from the Glass Composition
- Periodic Table of Elements Sorted by Electrical Conductivity
- Guide to testing the Electrical Conductivity of soil water वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१०-१२-३१ मिति
सन्दर्भ
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ १.० १.१ See J. Phys. Chem. B 2005, 109, 1231-1238 In particular page 1235. Note that values in this paper are given in S/cm, not S/m, which differs by a factor of 100.
- ↑ [१] वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१६-०३-०५ मिति
- ↑ [२]
- ↑ Pawar, S. D., P. Murugavel, and D. M. Lal (2009) Effect of relative humidity and sea level pressure on electrical conductivity of air over Indian Ocean वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१२-११-०९ मिति J. Geophys. Res., 114, D02205, doi:10.1029/2007JD009716