सातखीरा जिल्ला

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
सातखीरा
সাতক্ষীরা
बङ्गलादेशको नक्सामा सातखीराको अवस्थितिको अवस्थिति
बङ्गलादेशको नक्सामा सातखीराको अवस्थिति
निर्देशाङ्क: २२°२१′N ८९°०५′E / २२.३५°N ८९.०८°E / 22.35; 89.08निर्देशाङ्कहरू: २२°२१′N ८९°०५′E / २२.३५°N ८९.०८°E / 22.35; 89.08
देश बङ्गलादेश
विभागखुल्ना
क्षेत्रफल
 • जम्मा३,८१७.२९ किमी (१४७३.८६ वर्ग माइल)
जनसङ्ख्या
 (२०१३)
 • जम्मा२,०७९,८८४
 • घनत्व५४०/किमी (१४००/वर्ग माइल)
समय क्षेत्रयुटिसी+६ (बङ्गलादेशको प्रमाणिक समय)
हुलाक अङ्क
९४००

सातखीरा बङ्गलादेशको दक्षिण-पश्चिम भागमा रहेको एक जिल्ला हो । यो जिल्ला खुल्ना विभागमा अवस्थित छ । यो जिल्लाले भारतको पश्चिम बङ्गाल राज्यसँग सिमान जोडिएको छ । यो जिल्ला बेतना नदिको किनारमा अवस्थित छ ।[१]

भूगोल[सम्पादन गर्नुहोस्]

अवस्थिति[सम्पादन गर्नुहोस्]

यो जिल्ला २१°३६' देखि २२°५४' उत्तर अक्षांश र ८९°५४' देखि ८९°२०' पुर्व देशान्तरणमा अवस्थित छ । मेहेरपुर जिल्लाले बङ्गलादेशको कुल क्षेत्रफल मध्य ३८५८.३३ वर्ग किलोमिटर ओगटेको छ । यस जिल्लालाई जशोर जिल्लाले उत्तरबाट घेरेको छ भने यस जिल्लाको दक्षिणमा बङ्गालको खाडी रहेको छ । त्यस्तै गरी खुल्ना जिल्लाले पुर्वमा र भारतको पश्चिम बङ्गाल र चौबीस परगन जिल्लाले पश्चिमबाट घेरेको छ । यस जिल्लामा बेतना, इकमती, रायमङ्गल, बेतराबती आदि देशकै प्रमुख नदिहरू रहेका छन् ।

मौसम[सम्पादन गर्नुहोस्]

यस जिल्लामा वार्सिक अधिकतम तापक्रम ३५.५ डिग्री पुग्छ भने न्युनतम तापक्रम १२.५ डिग्री मापन गरिएको छ । यस जिल्लामा वार्सिक १७१० मिलिमिटर पानी पर्ने गरेको छ । उष्णकटिबंधीय मौसमहरूमा वर्षको हरेक महिनामा तापक्रम १८ डिग्री माथि पुग्छ भने मासिक अर्थको तापमान र सामान्यतया एक सुख्खा मौसम हुन्छ जसमा वर्षको ६० मिलिमिटर पानी पर्ने गरेको छ । [२]

सातखीराको मौसम जानकारी
महिना जनवरी फेब्रुअरी मार्च अप्रिल मे जुन जुलाई अगस्ट सेप्टेम्बर अक्टोबर नोभेम्बर डिसेम्बर वर्ष
उच्चतम औसत °से (°फे) २५
(७७)
२८
(८२)
३३
(९१)
३४
(९३)
३४
(९३)
३३
(९१)
३१
(८७)
३१
(८७)
३२
(८९)
३१
(८७)
२९
(८४)
२६
(७८)
३०
(८६)
न्यूनतम औसत °से (°फे) १२
(५३)
१५
(५९)
२०
(६८)
२४
(७५)
२५
(७७)
२६
(७८)
२६
(७८)
२५
(७७)
२५
(७७)
२३
(७३)
१८
(६४)
१३
(५५)
२१
(६९)
औसत वर्षा मिमी (इन्च) ७.६
(०.३)
२३
(०.९)
३०
(१.२)
७१
(२.८)
१४०
(५.७)
२९०
(११.६)
३५०
(१३.९)
३३०
(१२.८)
२७०
(१०.५)
१४०
(५.६)
२५
(१)
७.६
(०.३)
१,६९०
(६६.५)
स्रोत: वेदरबेस[३]

अर्थतन्त्र[सम्पादन गर्नुहोस्]

सातखीरा जिल्लाको दक्षिण क्षेत्रमा बसोबास गर्ने जनसमुदायको प्रमुख पेशा माछापालन व्यवसाय हो । यस जिल्लामा विशेष गरी आँप, कटर, काफल, लिची, नरिवल, अम्बा, केरा आदि फलफूलहरूको उत्पादन हुने गरेको छ । यस जिल्लामा ८६ दूध सङ्कलन केन्द्र, ३२२ पोल्ट्रि फारम, ३०४६ मछा पालन गर्ने पोखरी, ६६ ह्याचरी, ३६५० झिङ्गे माछा पालन पोखर र एक गाईबस्तु पालन फारम रहेको छ । यस जिल्लाले दैनिक झिङ्गे माछा, गँहु, धान, जुट, लेदर समाग्री, कोदो आदिको निर्यात गर्दै आएको छ । यो जिल्लाले बङ्गलादेशको अर्थतन्त्रमा १८.५% योगदान दिँदै आएको छ ।

यस जिल्लाको मुख्य आय श्रोतको बाटो भनेको कृषि र खेती जसमा जिल्लाकै ६२.५६% मानिसहरू संलग्न छन् । यस जिल्लाका मानिसहरू अन्य जस्तै ४.३३% मजदुरी, व्यापार र उद्योगमा १.५१%, वाणिाज्यमा १६.२३%, सञ्चार र यातायातमा ३.०३%, रेमिटेन्समा ०.३४%, सरकारी कार्यलयहरूमा ७.३२% ,धर्म सेवामा ०.१९% र अन्यमा ५.९४% रहेका छन् ।

रुचिको विषय[सम्पादन गर्नुहोस्]

A pretty mosque built in the mid-19th century in rural Bangladesh.
जामे मस्जिद (१८५८-५९)

सुन्दरवन यो जिल्लाको सबैभन्दा ठूलो कच्चा भूमिमा उव्जाउ हुने म्याग्रुफ जङ्गल हो जुन ५,७४७ वर्ग किलोमिटरमा फैलिएको छ ।

यस क्षेत्रमा विभिन्न प्राचीन धरोहर र पुराना मठ मन्दिर, मस्जिद, गुम्बा आदि रहेका छन् जस्तै-सुल्तानपुर साहि मस्जिद (५०० वर्ष पुरानो) । हाल यस क्षेत्रमा सबैभन्दा लोकप्रिय म्याङ्ग्रुफ वन कालीगञ्ज उप-जिल्लामा रहेको बसजहर जोहयोर वन हो । यो लोकप्रिय रूपमा बडाको वनको रूपमा चिनिन्छ । जोकर बान बङ्गलादेश र भारतीय सीमाको बीच घर्षणको कारण उत्पत्ति भएको थियो । यो प्राय यसको प्राकृतिक सौन्दर्यको लागि लोकप्रिय छ ।

शिक्षा[सम्पादन गर्नुहोस्]

यस जिल्ला कुल साक्षरता दर ४८.६८% रहेको छ जसमध्ये पुरुषको साक्षरता ४५.५२% छ भने महिलाको साक्षरता दर ५१.८४% रहेको छ । यस जिल्लामा एक मेडिकल कलेज, ७९ क्याम्पस, १ प्रथमीक शिक्षण विद्यालय, ४२१ उच्च माध्यमिक विद्यालय, ४१ माध्यमिक विद्यालय, ८२२ सरकारी प्रथमीक विद्यालयहरू रहेका छन् जसमध्ये सतखीरा सारकारी क्यामस, खान बहादुर क्याम्पस (१९९५), सतखीरा दिवा-रात्री क्याम्पस, सतखीरा सहर क्याम्पस आदी यहाँका उत्कृष्ट विद्यालयहरू हुन् ।

प्रशासनिक विभाजनहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

प्रशासनकी सतखीरा उप-विभाग सन् १८५१ मा जशोर जिल्लामा स्थापना गरिएको थियो । यो जिल्ला सन् १८८२ मा खुल्ना जिल्लामा सामेल थियो । सन् १९८४ मा सतखीरा उप-विभाग एक छुट्टै जिल्लामा परिणत भएको थियो त्यसपछि सतखीरा नगरपालिकाको सन् १८८९ मा स्थापना भएको थियो । यो जिल्ला बङ्गलादेशको दक्षिण-पश्चिमा पर्छ । यस जिल्लामा सातवटा उप-जिल्लाहरू रहेका छन् जसमध्ये श्यामनगर (१९६८.२४ वर्ग किलोमिटर) सबैभन्दा ठूलो उप-जिल्ला हो भने देबहाट (१७६.३३ वर्ग किलोमिटर) सबैभन्दा सानो उप-जिल्ला रूपमा रहेको छ । सतखीरा जिल्लामा हाल दुई नगरपालिका, सात उप-जिल्ला, ७९ सङ्घीय परिसद, ८ प्रहरी चौकी र १४३६ गाउँहरू रहेका छन् । [४]

डिजिटल सातखीरा[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन् १९९४ मा यस जिल्लाका केही युवाहरूले व्यवसायीक हिसावले कम्प्युटर विषयमा तालीम केन्द्रको स्थापना गरे र त्यहाँबाट केही प्रतिभा तयार पारे जसले पछि अर्को कम्प्युटर व्यवसाय शुरु भयो र अन्ततः सातखीरा जिल्ला सञ्चार क्षेत्रमा एक ठूलो मञ्चको स्थापना भएको थियो । विस्तारै कम्प्युटरले सरकारी कार्यालय र बैङ्कमा अन्य मेसिनहरूको काम गर्न थाल्यो । त्यसको लगत्तै विभिन्न विद्यालय र क्याम्पसहरूमा कम्प्युटर विषयमा पठनपाठन सुरु भएको थियो । हाल यस जिल्लामा अधिक युवाहरू कम्प्युटरको व्यवसाय सुरु गरेका छन् ।

सन्दर्भ सामग्री[सम्पादन गर्नुहोस्]

बाह्य कडीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

सातखीरा जिल्लाको नक्शा