सिंहली लिपि

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
(सिंहल लिपिबाट अनुप्रेषित)
सिंहली लिपि
සිංහල අක්ෂර මාලාව
सिंहला अक्षर मालव
प्रकार
समयावधि
सन् ३००–वर्तमान
लेखन दिशाबायाँ देखि दायाँ Edit this on Wikidata
भाषाहरूसिंहली, पाली, संस्कृत
सम्बन्धित लिपिहरू
अभिभावक लिपिहरू
ब्राह्मी लिपि
  • सिंहली लिपि
सम्बन्धित लिपिहरू
तमिल ब्राह्मी, गुप्त, भट्टिप्रोलु, कदम्ब, तोचरियन
 यो पृष्ठले अन्तर्राष्ट्रिय ध्वन्यात्मक वर्णमालामा ध्वन्यात्मक ट्रान्सक्रिप्सनहरू समावेश गर्दछ। अन्तर्राष्ट्रिय ध्वन्यात्मक वर्णमाला प्रतीकहरूमा परिचयात्मक गाइडको लागि, यो हेर्नुहोस्

सिंहली लिपि (सिंहली: සිංහල අක්ෂර මාලාව, देवनागरी: सिंहली अक्षर मालव) एक अक्षरात्मक लिपि हो जुन सिंहली जनताश्रीलङ्काका अधिकांश श्रीलङ्कालीहरूले सिंहली भाषाका साथै पालीसंस्कृत भाषाहरू लेख्न प्रयोग गर्छन्। सिंहली अक्षर मालव, ब्राह्मि लिपिहरू मध्ये एक, प्राचीन भारतीय ब्राह्मी लिपिको वंशज हो। यो ग्रन्थ लिपिसँग पनि सम्बन्धित छ।[१]

इतिहास[सम्पादन गर्नुहोस्]

सिंहली लिपि ब्राह्मी व्युत्पन्न हो र ईपूर्व तेस्रो शताब्दीमा उत्तरी भारतबाट आयात गरिएको मानिन्छ। यो एक जटिल तरिकामा विकसित भयो, आंशिक रूपमा स्वतन्त्र तर विभिन्न चरणहरूमा दक्षिण भारतीय लिपिहरूबाट पनि कडा रूपमा प्रभावित, प्रारम्भिक ग्रन्थ लिपिबाट स्पष्ट रूपमा प्रभावित। ईपूर्व छैठौं शताब्दीका भाँडाहरू अनुराधापुरमा प्राकृत वा सिंहली प्राकृतमा लिथिक ब्राह्मी शिलालेखहरू सहित फेला परेका छन्। यसले भारतीय मुख्य भूमिमा सिलोन ब्राह्मीले ब्राह्मीलाई प्रभाव पारेको थियो कि भनेर बहसको कारण बनाइएको छ।[२]

आधुनिक सिंहलीहरू १३औँ शताब्दीमा देखा पर्‍यो र व्याकरण पुस्तक सिदत संगाराको रचनाद्वारा चिह्नित छ। सन् १७३६ मा, डचहरू टापुमा सिंहली टाइपको साथ छाप्ने पहिलो थिए। नतिजाको प्रकारले ताडका पातहरूमा प्रयोग हुने देशी सिंहली लिपिको विशेषताहरू पछ्याएको छ। डच सिर्जना गरिएको प्रकार फेसनमा मोनोलाइनर र ज्यामितिय थियो, प्रारम्भिक कागजातहरूमा शब्दहरू बीच कुनै पृथकीकरण बिना।[३]

सिंहली यस लिपिमा लेखिएको मुख्य भाषा हो, तर श्रीलङ्का मलय लेख्नको लागि यसको प्रयोगको दुर्लभ उदाहरणहरू अभिलेख गरिएको छ।[४]

वर्णमाला[सम्पादन गर्नुहोस्]

स्वर[सम्पादन गर्नुहोस्]

व्यञ्जन[सम्पादन गर्नुहोस्]

ंग
ण्ड
न्द
म्ब
fa /fa/

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. Masica, Colin P. (१९९३), The Indo-Aryan Languages, पृ: १४३। 
  2. Ray, Himanshu Prabha (२००३-०८-१४), The Archaeology of Seafaring in Ancient South Asia (अङ्ग्रेजीमा), Cambridge University Press, आइएसबिएन 9780521011099 
  3. Diringer, David (१९४८), Alphabet a key to the history of mankind, पृ: ३८९। 
  4. Nordhoff S (२००९), A grammar of Upcountry Sri Lanka Malay, Utrecht: LOT Publications, पृ: 35, आइएसबिएन 978-94-6093-011-9