हाउस अफ लर्ड्स
हाउस अफ लर्ड्स संयुक्त अधिराज्य संसदको माथिल्लो सदन हो।[१] तल्लो सदन जस्तै, हाउस अफ कमन्स, जस्तै यसको बैठक पनि लन्डन, इङ्गल्यान्डको वेस्टमिन्स्टरको दरबारमा हुन्छ।[२] यो विश्वको सबैभन्दा पुरानो संस्थाहरू मध्ये एक हो, यसको उत्पत्ति ११ औं शताब्दी र १३ औं शताब्दीको बीच द्विसदनपद्धतिको उदय भएको थियो।[३][४][५]
हाउस अफ कमन्सको विपरीत, लर्ड्सको सदस्यता सामान्यतया चुनावद्वारा निर्वाचित हुँदैन। अधिकांश सदस्यहरू राजनीतिक वा गैर-राजनीतिक आधारमा आजीवन नियुक्त हुन्छन्।[६][७] वंशानुगत सदस्यता १९९९ मा ९२ मा सीमित थियो: ९० आन्तरिक उपचुनावहरू मार्फत निर्वाचित, साथै पदेन सदस्यहरूको रूपमा रूपमा अर्ल मार्शल र लर्ड ग्रेट चेम्बरलेन । कुनै पनि सदस्यहरूले अब प्रत्यक्ष रूपमा आफ्नो सिट प्राप्त गर्दैनन्। हाउस अफ लर्ड्समा चर्च अफ इङ्गल्यान्डका २६ जना सम्म आर्कबिशप र बिशपहरू पनि समावेश छन्, जसलाई लर्ड्स अफ स्पिरिचुअल भनिन्छ। [७][८] सन् २०१४ देखी, सदस्यता स्वेच्छाले त्याग्न गरेमा वा निष्कासन भएमा समाप्त हुन सक्छ।[७]
संसदको माथिल्लो सदनको रूपमा, हाउस अफ लर्ड्सको हाउस अफ कमन्ससँग धेरै समान कार्यहरू छन्। यसले कानूनको छानविन गर्दछ, सरकार जवाफदेही बनाउँछ, र सार्वजनिक नीति विचार र रिपोर्ट गर्दछ। साथीहरू कानून पेस गर्न वा विधेबिलहरू संशोधन प्रस्ताव गर्न पनि खोज्न सक्छन्। यद्यपि यसले कानूनमा पारित बिलहरू रोक्न असमर्थ छ, केही सीमित परिस्थितिहरू बाहेक, यसले बिलहरूको अधिनियमन एक वर्षसम्म ढिलाइ गर्न सक्छ। यस क्षमतामा, राजनीतिक प्रक्रियाको दबाबबाट स्वतन्त्र निकायको रूपमा, हाउस अफ लर्ड्सलाई विधायी विवरणमा केन्द्रित "संशोधन कक्ष" को रूपमा कार्य गर्ने भनिएको छ, जबकि कहिलेकाहीँ हाउस अफ कमन्सलाई आफ्नो योजनाहरू पुनर्विचार गर्न आग्रह गर्दछ।[९]
इतिहास
[सम्पादन गर्नुहोस्]सन् १७०७ मा सन्धि कार्यान्वयन र कार्यान्वयन गर्ने र इङ्गल्यान्डको संसद र स्कटल्याण्डको संसद प्रतिस्थापन गर्न ग्रेट ब्रिटेनको नयाँ संसद सिर्जना गर्ने युनियनको ऐन र सन् १७०६ को युनियनको सन्धि मार्फत, आज युनाइटेड किंगडमको संसद धेरै हदसम्म, व्यवहारमा, इङ्गल्यान्ड संसदबाट तल झर्छ। यो नयाँ संसद, वास्तवमा, स्कटल्यान्डको प्रतिनिधित्व गर्न ४५ सांसदहरू (एमपीहरू) र १६ सहकर्मीहरू थपेर इङ्गल्यान्डको संसदको निरन्तरता थियो।
हाउस अफ लर्ड्स संयुक्त अधिराज्य संसदको माथिल्लो सदन हो।[१०] तल्लो सदन जस्तै, हाउस अफ कमन्स, जस्तै यसको बैठक पनि लन्डन, इङ्गल्यान्डको वेस्टमिन्स्टरको दरबारमा हुन्छ।[११] विश्वको सबैभन्दा पुरानो संस्थाहरू मध्ये एक, यसको उत्पत्ति ११ औं शताब्दीको सुरुमा र १३ औं शताब्दीमा द्विसदनपद्धतिको उदय भएको थियो।[१२][१३][१४]
हाउस अफ कमन्सको विपरीत, लर्ड्सको सदस्य सामान्यतया चुनावद्वारा निर्वाचित हुँदैन। अधिकांश सदस्यहरू राजनीतिक वा गैर-राजनीतिक आधारमा आजीवन नियुक्त हुन्छन्।[६][७] वंशानुगत सदस्यता १९९९ मा ९२ मा सीमित थियो: ९० आन्तरिक उपचुनावहरू मार्फत निर्वाचित, साथै पदेन सदस्यहरूको रूपमा रूपमा अर्ल मार्शल र लर्ड ग्रेट चेम्बरलेन ।
कुनै पनि सदस्यहरूले अब प्रत्यक्ष रूपमा आफ्नो सिटहरू प्राप्त गर्दैनन्। हाउस अफ लर्ड्समा चर्च अफ इङ्गल्यान्डका २६ जना सम्म आर्कबिशप र बिशपहरू पनि समावेश हुन्छन्, जसलाई लर्ड्स अफ स्पिरिचुअल भनिन्छ। [१५][१६] सन् २०१४ देखी, सदस्यता स्वेच्छाले त्याग्न वा निष्कासनमा समाप्त हुन सक्छ।[१५]
काम कर्तव्य
[सम्पादन गर्नुहोस्]बिधायकी कर्तव्य
[सम्पादन गर्नुहोस्]अर्थ विधेयक बाहेक अधिकाँश कानुन, हाउस अफ लर्ड्स वा हाउस अफ कमन्स मा प्रस्तुत गरिन्छ।
हाउस अफ लर्ड्सले कानुनहरूको बहस गर्दछ, र बिधेयकलाई संशोधन वा अस्वीकार गर्न सक्छ। यद्यपि, हाउस अफ कमन्सले पारित गरेको विधेयकलाई अस्वीकार गर्ने लर्डसको अधिकार पार्लियामेन्ट एक्टद्वारा धेरै हदसम्म रोक लगाइएको छ। यस कानुन अन्तर्गत, निश्चित प्रकारका बिधेयकलाई हाउस अफ लर्ड्सको स्वीकृति बिना नै शाही मोहरको प्रस्तुत गर्न सकिन्छ (i.e. कमन्सले लर्ड्सको भिटोलाई बाइपास गर्न सक्छ।). The House of Lords cannot delay a money bill (a bill that, in the view of the Speaker of the House of Commons, solely concerns national taxation or public funds) for more than one month.
यो पनि हेर्नुहोस्
[सम्पादन गर्नुहोस्]सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ "Role and work of the House of Lords", Parliament UK, अन्तिम पहुँच १८ जुन २०२३।
- ↑ "House of Lords Building", Parliament UK, अन्तिम पहुँच ८ जुन २०२३।
- ↑ "Timeline: The House of Lords and reform", BBC News, २७ जुन २०१२, अन्तिम पहुँच २ जुन २०२३।
- ↑ House of Lords, "The History of the House of Lords", Washington Post।
- ↑ politicsteaching (५ अप्रिल २०२२), "A Brief History of House of Lords Reform", Politics Teaching, मूलबाट ९ डिसेम्बर २०२३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २ जुन २०२३। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण ९ डिसेम्बर २०२३ मिति
- ↑ ६.० ६.१ UCL (२ मार्च २०२३), "Launch of new report: 'House of Lords reform: navigating the obstacles'", The Constitution Unit, अन्तिम पहुँच १० जुन २०२३।
- ↑ ७.० ७.१ ७.२ ७.३ "Joining and leaving the House of Lords", Institute for Government, १ अप्रिल २०२२, अन्तिम पहुँच ८ जुन २०२३।
- ↑ "The House and its membership", Parliament UK, अन्तिम पहुँच १० जुन २०२३।
- ↑ "The role and reform of the House of Lords", A smaller House of Lords: The report of the Lord Speaker's committee on the size of the House, Parliament UK, १९ नोभेम्बर २०१८, अन्तिम पहुँच १० जुन २०२३।
- ↑ "Role and work of the House of Lords", Parliament UK, अन्तिम पहुँच १८ जुन २०२३।
- ↑ "House of Lords Building", Parliament UK, अन्तिम पहुँच ८ जुन २०२३।
- ↑ "Timeline: The House of Lords and reform", BBC News, २७ जुन २०१२, अन्तिम पहुँच २ जुन २०२३।
- ↑ House of Lords, "The History of the House of Lords", Washington Post।
- ↑ politicsteaching (५ अप्रिल २०२२), "A Brief History of House of Lords Reform", Politics Teaching, मूलबाट ९ डिसेम्बर २०२३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २ जुन २०२३। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण ९ डिसेम्बर २०२३ मिति
- ↑ १५.० १५.१ "Joining and leaving the House of Lords", Institute for Government, १ अप्रिल २०२२, अन्तिम पहुँच ८ जुन २०२३।
- ↑ "The House and its membership", Parliament UK, अन्तिम पहुँच १० जुन २०२३।