दक्षिणी चिनियाँ सागर

दक्षिणी चिनियाँ सागर
दक्षिणी चिनियाँ सागर
स्थान	पूर्वी एसिया र दक्षिणपूर्व एसिया
निर्देशाङ्क	१२°उ॰ ११३°पू॰
प्रकार	सागर
मूल भाग	प्रशान्त महासागर
प्रवाहित राष्ट्रहरू	ब्रुनाई चीन इन्डोनेसिया मलेसिया फिलिपिन्स ताइवान भियतनाम

दक्षिणी चिनियाँ सागर पश्चिमी प्रशान्त महासागरको सीमान्त सागर हो। यसको उत्तरमा दक्षिण चीन, पश्चिममा मुख्यभूमि दक्षिणपूर्वी एसिया, पूर्वमा ताइवान र उत्तरपश्चिम फिलिपिन्स (मुख्यतया लुजोन, मिन्डोरो र पलावान) र दक्षिणमा इन्डोनेसियाली बोर्नियो, पूर्वी सुमात्रा र बाङ्का बेलिटुंग टापुले घेरेको छ। यसले ताइवान जलडमरूमध्य हुँदै पूर्वी चीन सागर, लुजोन जलडमरूमध्य हुँदै फिलिपिन्स सागर, पलावान वरिपरिको जलडमरूमध्य हुँदै सुलु सागर र कारिमाटा र बाङ्का जलडमरूमध्य हुँदै जाभा सागरसँग सम्पर्क गर्दछ। थाइल्यान्डको खाडी र टोनकिनको खाडी दक्षिणी चिनियाँ सागरको भाग हो।

सन् २०१६ मा विश्वको १६ ट्रिलियन अमेरिकी डलरको समुद्री जहाजमध्ये ३.४ ट्रिलियन अमेरिकी डलर दक्षिणी चिनियाँ सागर भएर गएको थियो। यस क्षेत्रमा तेल र प्राकृतिक ग्याँसको भण्डार फेला परेको छ। सन् २०१० मा पश्चिमी मध्य प्रशान्त क्षेत्रले विश्वको व्यावसायिक माछा मार्ने १४ प्रतिशत हिस्सा ओगटेको थियो।

भूविज्ञान

समुद्र डुबेको महाद्वीपीय शेल्फभन्दा माथि छ; हालैको हिमयुगमा विश्वव्यापी समुद्री सतह सयौँ मिटर तल थियो, र बोर्नियो एसियाली मुख्य भूमिको भाग थियो। करिब ४ करोड ५० लाख वर्षअघि दक्षिणी चिनियाँ सागरको ढोका खोलिएको थियो जब 'डेन्जरस ग्राउन्ड' दक्षिणी चीनबाट टाढिएको थियो। विस्तार लगभग ३० मिलियन वर्ष पहिले फैलिएको समुद्री सतहमा परिणत भयो, एक प्रक्रिया जुन दक्षिण-पश्चिममा फैलियो जसको परिणामस्वरूप वी-आकारको बेसिन आज हामी देख्छौं।

व्यापार मार्ग

दक्षिणी चिनियाँ सागर ऐतिहासिक रूपमा चीन, दक्षिणपूर्व एसिया, र भारत र पश्चिम जाने बीचको एक महत्वपूर्ण व्यापारिक मार्ग हो। समुद्रको सतहमा रहेका व्यापारिक जहाजहरूको जहाजको सङ्ख्याले शताब्दीयौं पुरानो व्यापारलाई प्रमाणित गर्दछ। १०औँ शताब्दीदेखि १९औँ शताब्दीसम्म सेरामिक्स बोक्ने नौ वटा ऐतिहासिक व्यापारिक जहाजहरू स्वीडेनका इन्जिनियर स्टेन स्जोस्ट्रान्डको नेतृत्वमा उत्खनन गरिएको थियो। सन् २०१६ मा विश्वको १६ ट्रिलियन अमेरिकी डलरको समुद्री जहाजमध्ये ३.४ ट्रिलियन अमेरिकी डलर दक्षिणी चिनियाँ सागर भएर गएको थियो।