क्वाटरफाइनल
'क्वाटरफाइनल (Quarter-Finals)', ''एकल-उन्मूलन, 'नकआउट', वा सडन डेथ टुर्नामेन्ट एक प्रकारको उन्मूलन प्रतियोगिता हो जहाँ प्रत्येक खेलको हार्नेलाई प्रतियोगिताबाट तुरुन्तै हटाइन्छ । साथै यो एक खेलकुदमा प्रयोग हुने शब्द वा चरण हो । मुख्य गरी यो चरण विश्वका अधिकांश सम्बन्धित खेलहरूमा प्रयोग भएको पाउन सकिन्छ । यो चरणमा जम्मा आठ टिमहरूको सहभागीता हुने गर्दछ भने पुर्ण नकआउट नियममा आधारित हुने गर्दछ । यो चरणमा पराजित टिम वा समूह प्रतियोगिताबाट बाहिरिन्छ भने विजेता टिम वा समूह अघिल्लो चरण वा सेमिफाइनल चरणमा पुग्ने गर्दछ ।
प्रत्येक विजेताले अर्को राउन्डमा अर्को खेल खेल्नेछ, अनि अन्तिम खेल सम्म र जसको विजेता टूर्नामेंट च्याम्पियन हुनेछ । प्रत्येक खेल एक वा धेरै खेल हुन सक्छ, उदाहरणका लागि युरोपेली खेलकुदहरूमा वा अमेरिकी प्रो खेलकुदहरूमा देख्न सकिन्छ । पराजित प्रतिद्वन्द्वीहरूले हारे पछि अर्को कुनै भूमिका खेल्न सक्दैनन्, वा तल्लो अन्तिम श्रेणी निर्धारण गर्न अन्य हार्नेहरू विरुद्ध "सान्त्वना" वा "वर्गीकरण" खेलहरूमा भाग लिन सक्छन्; उदाहरणका लागि, सेमिफाइनल हारेका बीच तेस्रो स्थानको प्लेअफ हो । शुटआउट पोकर टूर्नामेंट मा, प्रत्येक टेबलमा दुई भन्दा बढी खेलाडीहरू प्रतिस्पर्धा गर्छन्, र कहिलेकाहीँ एक भन्दा बढी अर्को राउन्डमा जान्छन् । केही प्रतियोगिताहरू शुद्ध एकल-उन्मूलन टूर्नामेंट प्रणालीसँग आयोजित हुन्छन् । अरूमा धेरै चरणहरू छन्, अन्तिम एकल-उन्मूलन अन्तिम चरणको साथ, प्रायः प्लेअफ भनिन्छ ।
नामकरण[सम्पादन गर्ने]
अंग्रेजी मा, राउन्ड जसमा केवल आठ प्रतियोगीहरू रहन्छन्, त्यसलाई सामान्यतया (हाइफेनेशन सहित वा बिना) क्वार्टर-फाइनल राउन्ड भनिन्छ । यसपछि सेमिफाइनल राउन्ड हुन्छ, जसमा चार मात्र बाँकी छन्, जसका दुई विजेताहरू फाइनल वा च्याम्पियनशिप राउन्ड मा भिड्छन् ।
क्वार्टरफाइनल अघिको राउन्डमा धेरै पदहरू छन् । प्राय: यसलाई राउन्ड अफ सोह्टीन, लास्ट सोल्टीन (दक्षिण एसियामा) वा प्री-क्वाटरफाइनल भनिन्छ । अन्य धेरै भाषाहरूमा यी आठ खेलहरूको शब्दलाई आठौं-फाइनल (जस्तै, यी आठ युरोपेली भाषाहरूमा: "huitième de finale" फ्रान्सेली, octavos de final स्पेनिश मा, Achtelfinale जर्मन मा, ottavi di finale इटालियन मा, oitavos-de-final' पोर्चुगाली मा, ओस्मिफिनले चेक मा, ओसेम्फिनले स्लोभाक, र ओस्मिना फाइनाले सर्बियाई), यद्यपि यो शब्द अंग्रेजीमा दुर्लभ छ ।
उदाहरण[सम्पादन गर्ने]
- कुनै पनि फुटबल खेलमा प्रयोग हुने क्वाटरफाइनल चरणको एक उदाहरण
| क्वाटरफाइनल | सेमिफाइनल | फाइनल | ||||||||||||
| टिम १ | १ | |||||||||||||
| टिम २ | ० | |||||||||||||
| टिम १ | ५ | |||||||||||||
| टिम ४ | ३ | |||||||||||||
| टिम ३ | ० | |||||||||||||
| टिम ४ | २ | |||||||||||||
| टिम १ | ३ | |||||||||||||
| टिम ६ | २ | |||||||||||||
| टिम ५ | १ | |||||||||||||
| टिम ६ | २ | |||||||||||||
| टिम ६ | १ | |||||||||||||
| टिम ७ | ० | |||||||||||||
| टिम ७ | २ | |||||||||||||
| टिम ८ | १ | |||||||||||||
छनोट वा प्रयोग[सम्पादन गर्ने]
मुख्य गरी समूह चरणमा छुट्टाएका टिमहरूलाई अघिल्लो चरणका लागि ८ वटा टिम पुग्ने गरी विभाजन गरिन्छ भने यो चरणको प्रयोग हुन्छ । अझ यो चरण भन्दा अगाडि फ्रि-क्वाटरफाइनल चरण (१६ टिम) प्रयोग हुने गर्दछ जसको एउटा सानो उदाहरणका लागि फिफा विश्वकप का प्रतियोगितालाई लिन सकिन्छ । भने यो भन्दा पछि सेमिफाइनल चरण (४ टिम) प्रयोग हुने गर्दछ ।