ग्ली (टिभी शृङ्खला)

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
ग्ली
शैलीसांगितिक
हास्य प्रधान-नाटक
सर्जकरायन मर्फी
ब्र्याड फाल्चुक
इयन ब्रेनन
लेखकरायन मर्फी
ब्र्याड फाल्चुक
इयन ब्रेनन
अलि एड्लर
रोबर्टो अगुइरे-साकासा
माइकल हिट्चकक्
म्याथ्यु हडग्सन
रस म्याक्सवेल
मार्टि नोक्सोन
कलाकारहरूडियाना एग्रोन
क्रिस कल्फर
ड्यारेन क्रिस्
जेसलिन गिलसिग
जेन लिंच
जेमा मेज
केविन मक्हेल
लिया मिशेल
कोरि मनटेइथ
हेदर मोर्रिस
म्याथ्यु मोरिसन
माइक ओ'म्यालि
एम्बर राइली
नाया रिवेरा
मार्क स्यालिङ
ह्यारी शम जुनियर
जेन्ना उश्कोविट्ज
'प्रमुख' सङ्गीत रचनाकारजेम्स एस. लेभिन
अन्त्य 'गीत'"टाईम फर सम गर्ल टक"
रचनाकार(हरू)जेम्स एस. लेभिन
निर्माण गर्ने देशसंयुक्त्त राज्य अमेरिका
भाषा(हरू)अङग्रेजी
सत्रहरुको सङ्ख्या
भागहरूको सङ्ख्या५८ (भागहरूको सङ्ख्या)
निर्माण
कार्यकारी निर्माता(हरू)रायन मर्फी
ब्र्याड फाल्चुक
डान्टे डि लोरेटो
इयन ब्रेनन
निर्माता(हरू)एलेक्सिस मार्टिन वुडल
माईकल नोभिक‍
केन्नेथ सिलभरस्टाईन
रोबर्ट डेल भ्याल
सम्पादक(हरू)जो लियोनार्ड
ब्र्याड्लि बुएकर
डक क्रोट्जर
जोन एल. रोबर्टस
नेथन एलेन
फाबिएन बोभिल्ल
छायाङ्कनक्रिस्टोफर बाफा
माईकल लोई
व्हाकिन सेडिलो
क्यामरा सेटअपएकल क्यामरा
प्रसारण अवधि४०–४८ मिनेट
५६ मिनेट (भाग २.१८)
निर्माण कम्पनी(हरु)२०th सेन्चुरी फक्स टेलिभिजन
ब्र्याड फाल्चुक टेलि-भिजन
रायन मर्फी टेलिभिजन
वितरक२०th टेलिभिजन
प्रसारण
मूल च्यानलफक्स
तस्वीर ढाँचा४८०i
७२०p (एच डि टि भि)
ध्वनी ढाँचाडोल्बी सराउन्ड
कालक्रम
सम्बन्धित कार्यक्रमहरूद ग्ली प्रोजेक्ट
बाह्य कडीहरू
आधिकारिक वेबसाईट

ग्ली एक अमेरिकी सांगीतिक-कमेडी नाटक शृङ्खला हो जुन संयुक्त राज्य अमेरिकाको फक्स च्यानलमा आऊँदछ । यो एक उच्च विद्यालयको ग्ली क्लब, 'न्यु डिरेक्शनस्'ले, गाउने र नाच्ने प्रतियोगितामा प्रतिस्पर्धा गरेको कथामा केंद्रित छ । यसमा उनीहरू आपसि सम्बन्ध, कामुकता र विभिन्न सामाजिक विषयहरूको सामना गर्छन् । प्रारंभिक मुख्य कलाकारमा क्लब निर्देशक र स्प्यानिश शिक्षक विल शुस्टर (म्याथ्यु मोरिसन), चियरलिडिङ कोच शु सिलवेस्टर (जेन लिंच), विद्यालयकी सल्लाहकार एम्मा पिल्सबरी (जेमा मेज), विलकी श्रीमती टेरी (जेसलिन गिलसिग), र आठ क्लब सदस्यको भुमिकामा डियाना एग्रोन, क्रिस कल्फर, केविन मक्हेल, लिया मिशेल, कोरि मनटेइथ, एम्बर राइली, मार्क स्यालिङजेन्ना उश्कोविट्ज रहेका छन् । दोस्रो सत्रको लागि पहिलेको अन्य पात्रहरू माइक ओ'म्यालि, हेदर मोर्रिसनाया रिवेरालाई मुख्य कलाकारको रूपमा ल्याइएको थियो । तेस्रो सत्रको लागि भने, ह्यारी शम जुनियरड्यारेन क्रिस् मुख्य कलाकारको रूपमा राखिएको थियो र दुवै गिलसोग र ओ'म्यालिलाई मुख्य कलाकारबाट हटाईएको थियो, तर ओ'म्यालि फेरि अतिथि कलाकारको रूपमा फिर्ता आएका छन् ।

यो शृङ्खला रायन मर्फी, ब्र्याड फाल्चुकइयन ब्रेननले बनाएका हुन जसमा ब्रेननले ग्लीलाई एक चलचित्र बनाउने कल्पना गरेका थिए । पहिलो दुई सत्रको सबै भागहरू यि तीनले नै लेखेका थिए भने मर्फी र फाल्चुकले मुख्य निर्देशकको रूपमा पनि काम गरेका थिए । यसको प्रथम भाग १९ मे, २००९ का दिन देखाइएको थियो र पहिलो सत्र ९ सेप्टेम्बर, २००९ देखि ८ जुन, २०१० सम्म प्रसारित गरिएको थियो । दोस्रो सत्र २१ सेप्टेम्बर, २०१०बाट २४ मे, २०११ सम्म प्रसारित गरिएको थियो भने तेस्रो सत्र २१ सेप्टेम्बर, २०११ देखि सुरू भयो । ग्लीमा कलाकारहरू निर्देशक मर्फिले छानेका र एडम ऐन्डर्सद्वारा उत्पादित गितहरू गाउदछन जुन विभिन्न किसिमको गिती-शैलीबाट समान रूपमा छानिन्छन् । यसमा प्रयोग भएका गितहरू iTunes स्टोरको माध्यमबाट प्रसारण भएको हप्तामा बिक्री गरिन्छ र ग्ली टिभि शृङ्खलाको एल्बमहरू कोलम्बिया रेकर्डसद्वारा जारी गरिन्छ । ग्लीका संगीतले व्यावसायिक रूपमा निकै सफलता हात पारेको छ । यसको एकल डिजिटल गीतहरू छत्तीस लाखभन्दा पनि बढि बिक्री भएका छन भने अक्टोबर २०११ सम्म करिब एक करोड दस लाखको हाराहारीमा यसको एल्बम संसार भर बिक्री भएका छन् । यसको साथ साथै ग्ली सम्बन्धि डिभिडि, ब्लु-रे, युवा पुस्तक शृङ्खला, एक iPad एप्पलिकेशन, र Wiiको लागि क्यारिओकि खेल पनि बनेका छन् ।

आफ्नो पहिलो सत्रको बेलामा, ग्लीले राम्रो समीक्षा पायो । मेटाक्रिटिकले यसलाई १००मा ७७को औसत अङ्क दियो जुन अठार समीक्षाहरूमा आधारित थियो । प्रथम सत्रमा ग्ली १९ एम्मी अवार्ड, ४ गोल्डेन ग्लोब अवार्ड, ६ स्याटेलाईट अवार्ड र ५७ अन्य पुरस्कारको लागि नामां‌ङ्कित भएको थियो जसमा २०१०को 'सर्वश्रेष्ठ टेलिभिजन शृङ्खला - संगीत वा हास्य'को लागि गोल्डेन ग्लोब अवार्ड, जेन लिंच, अतिथि भुमिकाको लागि नील प्याट्रिक ह्यारिस र प्रथम भाग निर्देशनको लागि रायन मर्फीले एक - एक एम्मी अवार्ड जितेका थिए । २०११मा यसले पुन 'सर्वश्रेष्ठ टेलिभिजन शृङ्खला - संगीत वा हास्य'को लागि गोल्डेन ग्लोब अवार्ड जित्न सफल भयो । जेन लिंच र क्रिस कल्फरले क्रमश सर्वश्रेष्ठ सहायक अभिनेत्री र सर्वश्रेष्ठ सहायक अभिनेताको लागि गोल्डेन ग्लोब जीते भने म्याथ्यु मोरिसन र लिया मिशेलले पनि क्रमश सर्वश्रेष्ठ अभिनेता र सर्वश्रेष्ठ अभिनेत्रीको लागि नामाङ्कन प्राप्त गरेका थिए । यो श्रिंखला फक्सद्वारा २०११को सुपर बाउल XLV अघि प्रसारणको लागि चुनिएको थियो । १४ जुलाई, २०११ मा, ग्ली बाह्र प्राइमटाइम एम्मीहरूको लागि नामाङ्कित भएको थियो ।

मर्फी र फक्सले एक कन्सर्ट चलचित्र पनि निर्माण गरेका छन् जसमा ग्ली लाईभ! इन कन्सर्ट!को गीत र मन्च पछाडिका दृश्यहरू राखिएका छन् । यो चलचित्र केभिन ट्यानक्यारोइनद्वारा निर्देशित थियो, र १२ अगस्ट, २०११को दिन संयुक्त राज्य अमेरिकामा आफ्नो दुई हप्ते सीमित प्रदर्शन शुरू गर्‍यो ।

निर्माण[सम्पादन गर्नुहोस्]

परिकल्पना[सम्पादन गर्नुहोस्]

इयन ब्रेननले ग्ली माउन्ट प्रोस्पेक्ट, इलिनोइसमा अवस्थित प्रोस्पेक्ट हाई स्कुलको ग्ली क्लबको एक सदस्य भएको आफ्नो अनुभवको आधारमा परिकल्पना गरेका हुन ।[१] उनले सुरूमा ग्लीलाई टेलिभिजन शृङ्खला नभएर एक चलचित्रको रूपमा कल्पना गरेका थिए र स्क्रिनराईटिङ्ग फर डम्मिजको सहायताबाट अगस्ट २००५मा पहिलो मस्यौदा तयार पारे ।[१] उनले त्यो स्क्रिप्ट २००५मा पुरा गरे तर कैयौँ वर्षसम्म पनि अरुलाई यो परियोजनामा रुचि उत्पन्न गराउन सकेनन् । [२] माइक नोभिक, एक टेलिभिजन निर्माता र उनको साथी, रायन मर्फी जाने जिमकै एक सदस्य थिए, र उनले ब्रेननको स्क्रिप्टको एक प्रति मर्फीलाई दिए ।[३] मर्फी पनि कलेजमा हुँदा ग्ली क्लबमा आबद्ध थिए र त्यसैले त्यो स्क्रिप्टलाई मनपराए । मर्फी र उनको निप/टकको सहयोगी ब्र्याड फाल्चुकले ग्लीलाई एक टिभि श्रिंखलाको रूपमा निर्माण गर्न सल्लाह दिए । त्यो स्क्रिप्ट सुरु देखि नै पुनः लेखियो[२]फक्स पाएको पन्ध्र घन्टा भित्र नै आफ्नो च्यानलमा देखाउन राजी भयो । त्यसको कारणको रूपमा मर्फीले फक्सको सांगितीक कार्यक्म अमेरिकन आइडलको सफलतालाई पहिल्याए । "टिभिको सबसे ठुलो हिट भएको नेटवर्क, जुन एक सांगितीक कार्यक्रम हो, उसले त्यस्तै अर्को कार्यक्रममा काम गर्नु स्वभाविक हो" उनले भने । [४] मर्फी र फाल्चुक कार्यक्रमको कार्यकारी निर्माता, ब्रेनन एक सह-कार्यकारी निर्माता र नोभिक एक निर्माता बने ।[४] ब्रेनन, फाल्चुक र मर्फीले सुरुवात "सबै भागहरू" लेखेर सुरु गरे ।[५]

ग्ली एक काल्पनिक विद्यालय - लाईमा, ओहायोको विलियम मकिन्ले हाई स्कुलको कथामा आधारित छ ।[६] मर्फी आफू इंडियानामा हुर्केको र बाल्यकालमा ओहायोको किंग्स आइल्यान्डमा आउने गरेकाले नै ग्लीको लागि मध्य-पश्चिमको ठाउँ छानेका हुन् ।[७] तर यो कार्यक्रम हलिवुडको प्यारामाउंट स्टुडियोमा छायाङ्कन गरिएको हो ।[८] मर्फीले भने कि उनले हाई स्कुल म्युजिकल फिल्म कहिले पनि हेरेका छैनन जो सँग ग्ली दाँजिन्छ । उनलाई बरु शिकागो जस्तो "उत्तरआधुनिक संगीत"मा आधारित कार्यक्रम बनाउन मन थियो ।[९] मर्फीको उद्देश्य वास्तविकता भन्दा पर रहेर कार्यक्रम बनाउने थियो । "अहिले टिभिमा धेरै गन भएको, अथवा साइन्स फिक्सन, अथवा वकिलहरू दौडिरहेको मात्र कार्यक्रम छ । यो एक अलग शैली हो र अहिले यस्तो कार्यक्रम कुनै पनि च्यानलमा छैन । यो संसारमा अहिले धेरै अंध्यारो कुराहरू छन्, यही कारणले नै आइडल सफल भएको हो । यो एक शुद्द मनोरन्जनात्मक कार्यक्रम हो ।[४] मर्फीले एक पारिवारिक कार्यक्रम बनाउन चाहेका थिए जुन वयस्क तथा बालबालिका सबैलाई मन परोस र कलाकारहरू पनि वयस्क र किशोर दुवै हुन ।[४] यसको लागि उनले अक्टोबर २००९मा नै तीन वर्ष सम्म प्रसारण गर्न मिल्ने शृङ्खलाको नक्शा बनाई सकेका थिए ।[१०]

लेखन[सम्पादन गर्नुहोस्]

यो कार्यक्रमको लागि तीन रचनाकार - मर्फी, फालचुक, र ब्रेनन मिलेर कथाको योजना बनाउछन् । पहिलो दुई सत्रको लागि यसमा उनीहरू मात्र लेखक थिए जसमा उनीहरू संयुक्त रूपमा श्रेय लिने गर्दथे तर पछि जसले सुरुमा कथा लेख्नमा नेतृत्व गर्थ्यो अथवा सुरुको मस्यौदा लेख्थ्यो, त्यो हिसाबले लेखकको श्रेय एक जनाको नाममा मात्र उनीहरूले मिलेर लिन थाले । ब्रेननले उल्लेख गरे कि लेखन प्रक्रिया "छिटो र स्वतन्त्र हुन्छ, जसमा छिटोलाई बढि महत्त्व दिइन्छ", र मर्फीलाई उद्धरित गर्दै भन्छन कि भागहरू बनाउने कुरामा, "म यस कार्यक्रमको दिमाग हुँ, ब्र्याड मुटु हो र इयन चाँहि हसाउने गर्दछ", जुन ब्रेननले ,"धेरै हिसाबले सहि हो" भनेर भन्छन । कुनै पात्रहरूको लागि एउटा लेखकले अरु लेखको तुलनामा अलि बढि लेख्छन । ब्रेनन शुको सामग्री सबैभन्दा बढि लेख्छन र फाल्चुक चाँहि कर्ट र बर्ट हम्मल बीचको दृश्य लेख्दछन, यद्दपि मर्फीले पनि कर्टको भूमिकाको लागि धेरै योगदान दिन्छन ।[११]

तेस्रो सत्र देखि भने, छ जना लेखकहरू थपिएका छन: अली एडलर, रबर्टो एगुएर-साकासा, मार्टि नोक्सोन, माइकल हिचकक, म्याट हड्जसन र रस म्याक्सवेल ।[१२] यस सत्रको चौथो भाग, "पट ओ' गोल्ड", एडलरद्वारा लेखिएको थियो जुन पहिले भाग थियो जसमा कार्यक्रमको मुख्य तीन रचनाकारले श्रेय पाएका थिएनन् ।[१३][१४]

संगीत र नृत्य[सम्पादन गर्नुहोस्]

यस शृङ्खलामा पर्दाको पात्रले अरु गायक-गायीकहरूको थुप्रै गीत गाउने गरेका छन ।[१५] गीतहरू छान्ने काम रायान मर्फी गर्दछन जो चार्ट हिट र शो ट्युनसका बीच संतुलन बनाउन प्रयास गर्छन: "म हरेक भागमा सबको लागि केही होस भन्ने चाहन्छु । यो एक मुस्किल मिश्रण हो, तर यो संतुलन कायम राख्न निकै महत्त्वपुर्ण छ ।"[३] मर्फीको अनुसार सहि गीत छान्नु स्क्रिप्ट विकासको एक अभिन्न पाटो हो, "हरेक भागको एउटा मुख्य विषय हुन्छ । म स्क्रिप्ट लेखे पछि, कथा अघि बढाउन मद्दत गर्ने गीत छान्छु ।"[१६] क्रिस कल्फरले एलीसन कुगेल सँगको २०१०को अन्तर्वाता भने कि "कुनै बेला म रायन मर्फी कँहा पनि गएको छु र मलाई भएका कुराहरू भनेको छु जुन कुराहरू उनले कार्यक्रममा लेख्छन । अथवा उनले मलाई सोध्छन कि, कथाको स्थितिमा कुन गीत गाउन मन छ । मलाई लाग्दैन कि हामी मध्ये कसैले पनि आफ्नो पात्र वा कथावस्तुमा सिधा सहयोग गर्ने प्रयास गरेका छौँ तर उनीहरू निश्चित रूपमा हामीबाट चोरी चाँहि गर्छन् ।"[१७] दोस्रो सत्रको लागि, ग्लीले १८-४९ उमेर समुहलाई आकर्शित गर्न शीर्ष ४० गीतहरूको बढि उपयोग गरेको देखिएको थियो ।[१८]

मर्फी, रेकर्ड लेबलहरूले सजिलैसँग आफ्नो गीतहरू प्रयोग गर्ने अनुमति दिएकोमा आश्चर्यमा परेका थिए, र भने, "मलाई लाग्छ कि उनीहरूलाई यो कार्यक्रमको आशावादि र किशोरहरूको विषयवस्तु र पुरानो गीतहरूलाई नया दर्शकहरूको लागि रूपान्तरन गर्ने विचार एकदमै मनपर्‍यो ।[१५] केहिले भने उनलाई आफ्नो संगीत प्रयोग गर्ने अनुमति दिएनन जसमा ब्रायन एडम्स, गन्स एन्ड रोजेजकोल्डप्ले जस्ता प्रसिद्ध हस्तिहरू छन तर जुन २०१० मा, कोल्डप्लेले आफ्नो निर्णय फिर्ता लियो र ग्लीलाई आफ्नो गीत प्रयोग गर्ने अधिकार दियो। [१९] एडम्सले आफ्नो ट्विटरमा लेखे कि ग्लीको निर्माताहरू कसैले पनि उनी कँहा अनुमति लिन आएका छैनन र उनले उनीहरूलाई "फोन उठाएर कल गर्न" आग्रह गरे ।[२०] रचनाकार तथा संगीतकार बिली जोएल तथा थुप्रै अरु कलाकारले पनि आफ्नो गीत कार्यक्रममा प्रयोग गर्न प्रस्ताव गरेका छन ।[२१][२२] कोलम्बिया रेकर्ड्सको माध्यमबाट थुप्रै ग्ली साउंडट्र्याक एल्बमहरू जारी गरिएको छ । यस कार्यक्रममा प्रस्तुत गरिने गीतहरू iTunesको माध्यमबाट नयाँ भाग प्रसारण हुनुभन्दा एक-दुई हप्ता अगाडि उपलब्ध गराईन्छ भने अन्य डिजिटल आउटलेट र मोबाइलमा एक हप्ता पछि मात्र गीतहरू उपलब्ध हुन्छ ।[१०] ग्लीका संगीत निर्माता एडम ऐन्डर्सले कार्यक्रममा नयाँ गीतहरू पनि राख्न सुरु गरेका छन । जस्तै, मार्च १५, २०११को एपिसोडमा "लुजर लाईक मि" र "गेट इट राइट" नामक नयाँ गीतहरू राखिएको थियो ।[२३]

ग्लीको नृत्य निर्देशक ज्याक वुडलि हुन र हरेक भागमा चार देखि आठ नृत्य संख्या हुन्छ ।[२४] मर्फीले गीत छानि सके पछि संगीत सुपरीक्षक पि. जे. ब्लुमद्वारा निर्माताहरूसँग त्यस गीतको अधिकार लिइन्छ र संगीत निर्माता एडम ऐन्डर्स ग्ली कलाकारहरूको लागि त्यो गीत पुन मिलाउछन ।[१०] गीतहरू कलाकारहरूद्वारा पहिले नै रेकर्ड गरिसकेको हुन्छ जसमा वुड्लिले मिल्ने नृत्य राख्छन जुन कलाकारहरूलाई सिकाइन्छ र गीत छायाङ्कन गरिन्छ ।[३] त्यस पछि मात्र स्टुडियो रेकर्डिंग बनाइन्छ । यो प्रक्रिया त्यो भाग छायाङ्कन हुनुभन्दा छ देखि आठ हप्ता पहिले सुरु हुन्छ र कहिले काहिँ त्यो भाग खिच्ने अघिल्लो दिन सम्म पनि जारि रहन्छ ।[१०] प्रत्येक भाग निर्माण गर्न करिब $ ३ लाख लाग्दछ,[३] र विस्तृत नृत्य हुने भएकोले खिच्न १० दिन सम्म लाग्दछ ।[९] २०१०को अन्तिम तिर‍‍ ब्लुमले भने कि यो प्रक्रिया "केहि हप्ता"मै सकिने गरी छोटो गरिएको छ ।[१८] दोस्रो सत्रको लागि निर्माताहरूलाई रेकर्ड लेबलहरूले पहिले नै गीत सुन्न प्रस्ताव राखेका थिए र यसको कारण निर्माण प्रक्रिया, ती गीतहरूको अधिकार पाउनुभन्दा अगाडि नै सुरु भइसकेको थियो ।[१८]

प्रचार[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन्दर्भ सूची[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. १.० १.१ "Mount Prospect native helped create new Fox show 'Glee'", Daily Herald, अन्तिम पहुँच मार्च १७, २०१० 
  2. २.० २.१ Arado, Matt (मे १९, २००९), "Mount Prospect native helped create new Fox show 'Glee'", Daily Herald, अन्तिम पहुँच जनवरी १९, २०१० 
  3. ३.० ३.१ ३.२ ३.३ Fernandez, Maria Elena (अप्रिल २६, २००९), "Will TV audiences watch with 'Glee'?", Los Angeles Times (Tribune Company), अन्तिम पहुँच जुन १, २००९ 
  4. ४.० ४.१ ४.२ ४.३ Schneider, Michael (जुलाई २३, २००९), "Fox greenlights 'Glee' pilot", Variety (Reed Business Information), अन्तिम पहुँच जनवरी १९, २०१० 
  5. Silver, Curtis (डिसेम्बर ७, २००९), "We're All Gleeks — 10 Questions for Glee Co-Creator Brad Falchuk", Wired, Condé Nast Publications, मूलबाट मे ३०, २०१२-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच जनवरी १९, २०१० 
  6. Kelly, Mike (मे १७, २००९), "'Glee' series set in a Lima high school has Toledo connection too", The Blade, The Toledo Times, अन्तिम पहुँच मे १९, २००९ 
  7. Heldenfels, Rich (मे ६, २००९), "The Heldenfiles — Glee-ful Ohio", Akron Beacon Journal, मूलबाट जुलाई १५, २००९-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच जुन २, २००९ 
  8. Simpson, Melody (मार्च १७, २००९), "Meet Cory Monteith & Naya Rivera of Glee", Hollywood the Write Way, अन्तिम पहुँच जुन ३, २००९  = Archive.today अभिलेखिकरण मे ३०, २०१२ मिति
  9. ९.० ९.१ Wyatt, Edward (मे १५, २००९), "Not That High School Musical", The New York Times, अन्तिम पहुँच जुन १, २००९ 
  10. १०.० १०.१ १०.२ १०.३ उद्दरण त्रुटी: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named BB
  11. VanDerWerff, Todd (फेब्रुअरी ४, २०११), "Ian Brennan, co-creator of Glee", The A.V. Club, Onion, Inc, अन्तिम पहुँच अक्टोबर ९, २०११ 
  12. Andreeva, Nellie (जुन १६, २०११), "'Glee' Hires First Writing Staff, Allison Adler Tapped As Co-EP, Marti Noxon To Consult", Deadline.com, Mail.com Media, अन्तिम पहुँच जुन १९, २०११ 
  13. Ng, Philiana (सेप्टेम्बर १५, २०११), "'Glee': Ryan Murphy Reveals Details on 'The Glee Project' Finalists' Characters", The Hollywood Reporter, Prometheus Global Media, अन्तिम पहुँच सेप्टेम्बर २२, २०११ 
  14. Adam Shankman (director), Ali Adler (writer) (नोभेम्बर १, २०११), "Pot o' Gold", Glee, भाग 4, सिजन 3, Fox  |network= प्यारामिटर ग्रहण गरेन (सहायता); |episodelink= प्यारामिटर ग्रहण गरेन (सहायता); |airdate= प्यारामिटर ग्रहण गरेन (सहायता); |credits= प्यारामिटर ग्रहण गरेन (सहायता)
  15. १५.० १५.१ Kinon, Cristina (मे १८, २००९), "'Glee' puts edgy spin on Top 40 tunes", The Daily News, अन्तिम पहुँच मे ३१, २००९ 
  16. Wyatt, Edward (अक्टोबर ११, २००९), "From 'Cabaret' to Kanye, Songs of 'Glee' Are a Hit", The New York Times, अन्तिम पहुँच अक्टोबर २७, २००९ 
  17. Kugel, Allison (अप्रिल २६, २०१०), "Glee Star Chris Colfer Shares His Best Behind-the-Scenes Moments and Surreal Adventures", PR.com, अन्तिम पहुँच मे २८, २०११ 
  18. १८.० १८.१ १८.२ Donahue, Ann (डिसेम्बर १३, २०१०), "[[:ढाँचा:"-]]Glee" throws lifeline to music industry", Billboard (Los Angeles), Reuters, अन्तिम पहुँच डिसेम्बर १६, २०१०  ইউআরএল শিরোনামে উইকিলিঙ্ক এমবেড করা (सहायता)
  19. Coldplay gets a Glee-over "Coldplay gets a Glee-over", Inside Ireland, जुन १६, २०१०, अन्तिम पहुँच जुन २१, २०१०  = Archive.today अभिलेखिकरण अप्रिल ३०, २०११ मिति
  20. "Bryan Adams tells Glee Creator to "Pick up the Phone"!", Kingstonherald.com, जुन २४, २०१०, अन्तिम पहुँच नोभेम्बर ९, २०११ 
  21. Malkin, Marc (जुलाई २९, २००९), "An Afternoon Filled With Glee", E! Online, अन्तिम पहुँच अगस्ट ३, २००९ 
  22. Frankel, Daniel (जनवरी १३, २००९), "'Glee' gets songs for free", Variety, अन्तिम पहुँच जुन ३, २००९ 
  23. "'Glee': Music producer Adam Anders spills details on the show's upcoming original music – EXCLUSIVE", Entertainment Weekly, फेब्रुअरी २३, २०११, अन्तिम पहुँच जुन १७, २०११ 
  24. उद्दरण त्रुटी: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named USAToday