जारी (चलचित्र)

जारी
अंग्रेजी	Jaari
निर्देशक	उपेन्द्र सुब्बा
लेखक	उपेन्द्र सुब्बा
कथा	Suresh Niyong Limbu
निर्माता	राम बाबू गुरुङ
मुख्य कलाकार	दयाहाङ राई मिरुना मगर विजय बराल
छायाङ्कन	Shailendra D Karki
सङ्गीत	Manoj Thapa Magar
वितरक	Basuri Films
प्रदर्शन मिति	१४ अप्रिल २०२३ (2023-04-14) (Nepal)
देश	नेपाली
बक्स अफिस	१५ करोड

जारी बासुरी फिल्म्सको ब्यानर उपेन्द्र सुब्बाद्वारा लिखित र निर्देशन गरिएको २०२३ को नेपाली चलचित्र हो। यसलाई रामबाबु गुरुङले निर्माण गरेका हुन् । अप्रिल १४, २०२३ मा रिलिज भएको यस फिल्ममा दयाहाङ राई, मिरुना मगर, प्रेम सुब्बा, विजय बराल, रोयदीप श्रेष्ठ र रेखा लिम्बुको अभिनय रहेको छ । फिल्म लिम्बू समुदाय र तिनीहरूको जारी परम्परामा आधारित छ, जुन ऐतिहासिक रूपमा उनीहरूको संस्कृतिको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण भाग थियो। जारी परम्परा नेपालका अन्य धेरै समुदायहरूमा पनि सान्दर्भिक थियो। यो फिल्म एक मौलिक र धार्मिक कुरासँग आधारित छ।

सन् १९९५ मा नामसाङ ( दयाहाङ राई ) र उनकी श्रीमती हाङ्ग्मा (मिरुना मगर) बीचको दिनहुँ झगडा र झगडापछि उनी आमाबुवाको घर फर्किन्छिन् । उनी त्यहाँबाट अर्का पुरुष (रोयदीप श्रेष्ठ) सँग भागेकी थिइन्, तर परिवारले उनलाई भागेको क्षतिपूर्ति (जारी) तिर्न नसकेपछि अन्ततः पति नामसाङकहाँ फर्किइन् । हांगामा आफैले तिर्ने निर्णय गर्छिन्, तर यस पटक उनको दासीको रूपमा, किनकि उनी उनलाई कुनै अन्य प्रकारको क्षतिपूर्ति तिर्न सक्दिनन। कथानक पुरुष प्रधान समाजमा हाङ्ग्मा संघर्षको वरिपरि घुम्छिन ।

साउन्डट्र्याक

पहिलो गीत, चारी बस्यो मार्च २५, २०२३ मा रिलिज भएको थियो दोस्रो गीत, रीत अप्रिल १७, २०२३ मा रिलिज भएको थियो।यी दुबै गीत अक्दमै चर्चामा आयको थियोे।  

रिसेप्शन

बक्स अफिस

यो फिल्म बक्स अफिसमा अल टाइम ब्लकबस्टर बन्यो र रिलिजको पहिलो दुई हप्तामा लगभग 13 करोड, र पहिलो तीन हप्तामा 15 करोड कमायो, र सबै भन्दा धेरै कमाउने नेपाली चलचित्रहरू मध्ये एक बन्यो।यो फिल्म अझै पनि चलिरहको छ र अझै पनि राम्रो ब्यापार गरिरहेको छ।

आलोचनात्मक स्वागत

सुब्बाको लेखन, संवाद, प्रामाणिकता र निर्देशन सहितको कामप्रति निर्देशित प्रशंसाका साथ ज्यारीले धेरै आलोचनात्मक प्रशंसा पाए। यद्यपि, केही आलोचकहरूले विश्वास गरे कि कथा अझ विकसित हुन सक्छ।

द काठमाण्डौ पोस्टका उर्जा आचार्यले लेखे: "जरी धेरै चीज हुन सक्छ। यसले Hangma लाई अझ गहिरो र स्वायत्तता दिन सक्छ र दिनु पर्छ। यो यथास्थितिलाई आदिवासी परिप्रेक्ष्यबाट मात्र होइन, लैङ्गिक र गैर-पितृसत्तात्मक लेन्सबाट पनि चुनौती दिनुपर्थ्यो। तर कथा आश्चर्यजनक (र निराशाजनक) रन-अफ-द-मिल थियो। त्यो जारीको एक वास्तविक कमजोरी हो।"

द राइजिङ नेपालकी रेणुका ढकालले फिल्मको समग्र कथानकको प्रशंसा गर्दै लेखेकी छिन्, ‘डेब्यु फिचर फिल्म भए पनि उपेन्द्र सुब्बाले यो फिल्ममार्फत उद्योगको भविष्यलाई आकार दिन सक्ने क्षमता देखाएका छन् । चलचित्र समाजको दर्पण हो भनेर प्रायः भनिन्छ, र यस भनाइमा जारी साँचो देखिन्छ। सुब्बाले यस चलचित्र मार्फत लिम्बु संस्कृतिको इमान्दार र सरल चित्रण प्रस्तुत गरेका छन् ।”

अन्नपूर्ण एक्सप्रेसका विवेक तिम्सिनाले सुब्बाले लेखेका फिल्मका पुरुष पात्रहरूको विशेषताको आलोचना गर्दै उनले कबड्डी फ्रन्चाइजीका काजी र यस फिल्मको नामसाङको चरित्र उल्लेख गरे, ‘केही दृश्यमा देजा वुको भावना सृजना हुन्छ’। धेरै समान विशेषताहरू छन्। तर, त्यसका साथसाथै उनले सुब्बाको तारिफ गरेका छन् जसले दर्शकलाई यस्ता पात्रको मायामा पारेकोमा उनले सुब्बाको निर्देशकको रुपमा डेब्यु गरेकोमा पनि प्रशंसा गरेका छन्, उनले लेखेका छन्, ‘उपेन्द्र सुब्बाले थोरै गल्तीका साथ हृदयस्पर्शी चलचित्र निर्माण गर्न सफल भएका छन् ।

बाह्य लिङ्कहरू

• इन्टरनेट चलचित्र डेटाबेसमा जारी