टर्बोचार्जर
आन्तरिक दहन इन्जिनमा, 'टर्बो' (टर्बो वा टर्बोसुपरचार्जर पनि भनिन्छ) एउटा यस्तो उपकरण हो जसको प्रयोग गरेर इन्जिन (आन्तरिक दहन इन्जिन) को शक्ति र दक्षता बढाइन्छ। यो उत्सर्जित (एक्जस्ट) ग्याँसको प्रवाहद्वारा संचालित हुन्छ। टर्बोचार्जरले एक ग्यास कम्प्रेसरको सहायताले इन्जिनमा जाने हावाको मात्रा र घनत्व बढाउँछ। यसले इन्जिनको कार्यक्षमता बढाउँछ।[१][२]
डिजाइन
[सम्पादन गर्नुहोस्]
टर्बोचार्जरका मुख्य घटकहरू हुन्ः
- टर्बाइन-सामान्यतया रेडियल टर्बाइन डिजाइन
- कम्प्रेसर-सामान्यतया एक सेन्ट्रिफुगल कम्प्रेसर
- हाउजिङ
टर्बाइन
[सम्पादन गर्नुहोस्]
कम्प्रेसर
[सम्पादन गर्नुहोस्]कम्प्रेसर इन्जिनको इन्टेक प्रणालीमार्फत बाहिरी हावामा तान्छ, यसलाई चाप बढाँउछ, त्यसपछि यसलाई कम्बसन च्याम्बरामा फिड गर्दछ । टर्बोचार्जरको कम्प्रेसर खण्डमा इम्पेलर, डिफ्यूजर र भोल्युट हाउजिङ हुन्छ। कम्प्रेसरको सञ्चालन विशेषताहरू कम्प्रेसर मानचित्रद्वारा वर्णन गरिन्छ।
सहायक घटक
[सम्पादन गर्नुहोस्]
सबैभन्दा सरल प्रकारको टर्बोचार्जर फ्री फ्लोटिङ टर्बोचार्गर हो।, यद्यपि अतिरिक्त कम्पोनेन्टहरू लोड र आरपीएम सर्तहरूको दायरामा ड्राइभ योग्य इन्जिन उत्पादन गर्न आवश्यक छ।[३]
अतिरिक्त कम्पोनेन्टहरू जुन सामान्यतया टर्बोचार्जरहरूसँग संयोजनमा प्रयोग गरिन्छः
- इन्टरकुलर-टर्बोचार्जरद्वारा कम्प्रेस गरेपछि इन्टेक हावालाई चिसो पार्न प्रयोग गरिने रेडिएटर [४]
- वाटर इन्जेक्सन-कम्बसन च्याम्बर मा पानी छर्कदै, इन्टेक एयरलाई चिसो बनाउन [५]
- वेस्टगेट - टर्बाइनमा प्रवेश गर्ने एक्जस्ट (उत्सर्जित) ग्याँसको मात्रा सीमित गर्न प्रयोग गरिन्छ।
- ब्लोअफ भल्भ-थ्रोटल बन्द हुँदा कम्प्रेसर स्टल रोक्न
प्रयोग
[सम्पादन गर्नुहोस्]
टर्बोचार्जरहरू निम्न अनुप्रयोगहरूमा प्रयोग गरिएको छः
- पेट्रोल मोटर
- पेट्रोल र डिजेल कार र भ्यान इन्जिन
- मोटरसाइकल इन्जिनहरू (विरलै)
- डिजेल-संचालित ट्रक इन्जिन, १९३८ मा सौरर ट्रकबाट सुरु भएको [६]
- बस र कोच डीजल इन्जिन
- विमान पिस्टन इन्जिन
- समुद्री इन्जिनहरू
- रेलहरूका लागि लोकोमोटिभ र डिजेल बहु एकाइ इन्जिनहरू
- स्थिर/औद्योगिक इन्जिन
सन् २०१७ मा, अमेरिकामा बिक्री हुने २७% सवारी साधनहरू टर्बोचार्ज भएका थिए ।[७] युरोपमा सन् २०१४ मा सबै सवारी साधनको ६७% टर्बोचार्जर राखिएको थियो।[८] ऐतिहासिक रूपमा, ९०% भन्दा बढी टर्बोचार्जरहरू डिजेल थिए, तथापि, पेट्रोल इन्जिनहरूमा अपनाउने बढ्दो छ।[९] युरोप र अमेरिकामा सबैभन्दा बढी टर्बोचार्जरहरू निर्माण गर्ने कम्पनीहरू ग्यारेट मोसन (पहिले हनीवेल) बोर्ग वार्नर र मित्सुबिशी टर्बोचार्गर हुन्।[१०][११][१२]
सुरक्षा
[सम्पादन गर्नुहोस्]टर्बोचार्जर विफलता र परिणामस्वरूप उच्च तापक्रमको एक्जस्ट कारमा आगो लाग्ने कारणहरू मध्ये एक हो।[१३]
यो पनि हेर्नुहोस्
[सम्पादन गर्नुहोस्]सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ Nice, Karim (४ डिसेम्बर २०००), "How Turbochargers Work", Auto.howstuffworks.com, अन्तिम पहुँच १ जुन २०१२।
- ↑ [१] वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २६ मार्च २०११ मिति
- ↑ "How Turbocharged Piston Engines Work", TurboKart.com, मूलबाट २८ जुन २०१६-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १७ अप्रिल २०१२।
- ↑ "How a Turbocharger Works", www.GarrettMotion.com, अन्तिम पहुँच २५ जुन २०२२।
- ↑ Gearhart, Mark (२२ जुलाई २०११), "Get Schooled: Water Methanol Injection 101", Dragzine।
- ↑ "BorgWarner turbo history", Turbodriven.com, अन्तिम पहुँच २ अगस्ट २०१०।
- ↑ "Turbo Engine Use at Record High", Wards Auto, ७ अगस्ट २०१७, अन्तिम पहुँच २२ जुलाई २०२१।
- ↑ "Honeywell sees hot turbo growth ahead", Automotive News, ७ जनवरी २०१५, अन्तिम पहुँच १९ मे २०१७।
- ↑ Kahl, Martin (३ नोभेम्बर २०१०), "Interview: David Paja, VP, Global Marketing and Craig Balis, VP, Engineering Honeywell Turbo", Automotive World, अन्तिम पहुँच ११ नोभेम्बर २०११।
- ↑ [२] वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २६ मार्च २०११ मिति
- ↑ Kitamura, Makiko (२४ जुलाई २००८), "IHI Aims to Double Turbocharger Sales by 2013 on Europe Demand", Bloomberg, अन्तिम पहुँच १ जुन २०१२।
- ↑ CLEPA CEO Lars Holmqvist is retiring (१८ नोभेम्बर २००२), "Turbochargers - European growth driven by spread to small cars", Just-auto.com, अन्तिम पहुँच १ जुन २०१२।
- ↑ Why trucks catch fire. Australian Road Transport Suppliers Association (ARTSA). November 2006. Retrieved 2020-07-22.