तट

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
न्युजिल्यान्ड तट

तटलाई तटरेखा वा समुन्द्र किनारा पनि भनिन्छ, जमिनले समुन्द्रलाई मिल्ने क्षेत्र वा भूमि र तटरेखाको बीचमा सिमाना बनाउने रेखाको रूपमा परिभाषित गरिएको छ।[१][२] किनारहरू वरपरको परिदृश्यको टोपोग्राफी, साथै छालहरू जस्ता पानी प्रेरित क्षरणबाट प्रभावित हुन्छन्। चट्टानमाटोको भूगर्भीय संरचनाले किनारको प्रकारलाई सृजना गर्छ। तटहरू प्राकृतिक इकोसिस्टमहरूमा महत्त्वपूर्ण क्षेत्रहरू हुन्, प्रायः जैव विविधताको विस्तृत शृङ्खलाको घर। जमिनमा, तिनीहरूले चराहरूको जनसङ्ख्या र अन्य स्थलीय जनावरहरूको लागि महत्त्वपूर्ण पारिस्थितिकी तंत्रहरू जस्तै ताजा पानी वा मुहानको सिमसार क्षेत्रहरू बन्दरगाह गर्छन्।

क्षेत्रफल[सम्पादन गर्नुहोस्]

पृथ्वीमा लगभग ६,२०,००० किलोमिटर (३,९०,००० माइल) तटरेखा छ।[३] तटीय बासस्थानहरू, जुन महाद्वीपीय तखताहरूको मार्जिनसम्म फैलिएको छ, पृथ्वीको महासागरहरूको लगभग ७ प्रतिशत बनाउँछ, तर कम्तिमा ८५% व्यावसायिक रूपमा फसल गरिएका माछाहरू उनीहरूको जीवन चक्रको कम्तिमा भागमा तटीय वातावरणमा निर्भर हुन्छन्।[४][५]

गठन[सम्पादन गर्नुहोस्]

ज्वारभाटाले प्रायः कुन तहमा तलछट जम्मा वा क्षय भएको दायरा निर्धारण गर्दछ।[६] उच्च ज्वार दायरा भएका क्षेत्रहरूले छालहरूलाई किनारमा टाढासम्म पुग्न अनुमति दिन्छ, र तल्लो ज्वार दायरा भएका क्षेत्रहरूले सानो उचाइ अन्तरालमा निक्षेप उत्पादन गर्दछ।[६] ज्वारको दायरा तटरेखाको आकार र आकारबाट प्रभावित हुन्छ।[६] ज्वारभाटाले सामान्यतया आफैंबाट क्षरणको कारण बनाउँदैन; तथापि, समुद्रबाट नदीको मुहानहरूमा छालहरू माथि उठ्दा ज्वारभाटाहरू क्षय हुन सक्छन्।[६]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. "Coastline definition", Merriam-Webster, अन्तिम पहुँच २०१५-०६-१३ 
  2. "Coast", The American Heritage Dictionary of the English Language (4th संस्करण), २०००, मूलबाट २००९-०२-०१-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २००८-१२-११ 
  3. "Ocean Habitats", Oceans, Coasts & Seashores, National Park Service, १ डिसेम्बर २०१६, अन्तिम पहुँच २५ सेप्टेम्बर २०२१ 
  4. "Global Ocean Protection: Present Status and Future Possibilities", Iucn.org, २०१०-११-२३, अन्तिम पहुँच २०१२-०६-०७  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१२-०३-१९ मिति
  5. Lellis-Dibble, K.A.; McGlynn, K.E.; Bigford, T.E. (२००८), "Estuarine fish and shellfish species in US commercial and recreational fisheries: economic value as an incentive to protect and restore estuarine habitat", NOAA Technical Memo, NMFS-F/SPO, अन्तिम पहुँच २४ सेप्टेम्बर २०२१ 
  6. ६.० ६.१ ६.२ ६.३ Davidson, Jon P. (२००२), Exploring earth : an introduction to physical geology, Walter E. Reed, Paul M. Davis (2nd संस्करण), Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall, आइएसबिएन 0-13-018372-5, ओसिएलसी 45917172 
"https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=तट&oldid=1204386" बाट अनुप्रेषित