त्रैकुटक वंश

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
त्रैकुटक वंश
३८८ ई–४५६ ई
त्रैकुटक वंशको राजा दहरसेनको चाँदीको सिक्का।
राजा दहरसेनको चाँदीको सिक्का।
त्रैकुटक वंश
आम भाषाहरूसंस्कृत
महाराष्ट्री प्राकृत
धर्म
हिन्दु धर्म
इतिहास 
• स्थापित
३८८ ई
• विस्थापित
४५६ ई
पूर्ववर्ती
उत्तरवर्ती
पश्चिमी क्षत्रप
मैत्रक वंश
कालाचुरी वंश

त्रैकुटकहरू भारतीय राजाहरूको वंश थिए जसले ३८८ र ४५६ बीचमा शासन गरेका थिए। त्रैकुटकहरू कालिदासको रघुवंशमा उल्लेख गरिएको छ, जुन तिनीहरू उत्तरी कोंकणको क्षेत्रमा अवस्थित छन्। त्रैकुटकहरूको अधिराज्यमा अपरन्ता र उत्तरी महाराष्ट्र पनि पर्छन्।

इतिहास[सम्पादन गर्नुहोस्]

यो सामान्यतया मानिन्छ कि त्रैकुटकहरू अभिरको एक फरक वंश थिए, र त्यसैले कहिलेकाहीं अभिर-त्रैकुटकहरू पनि भनिन्छ।[१] इन्द्रदत्त, दहरसेन र व्याघ्रसेन यस वंशका प्रसिद्ध राजा थिए।[२] राजा दहरासेनले आफ्नो क्षेत्र विस्तार गरे, जुन चाँडै वाकाटक क्षेत्रको सीमाना थियो।[३] त्रैकुटकहरू उनीहरूको वैष्णव आस्थाका लागि परिचित थिए, र धरसेनले अश्वमेध यज्ञ पनि गरे।[४]

त्रैकुटकका सिक्का दक्षिणी गुजरात र घाटभन्दा बाहिर दक्षिणी महाराष्ट्रमा व्यापक रूपमा पाइन्छ। तिनीहरूको डिजाइन पश्चिमी क्षत्रपहरूको धेरै नजिक छ, जहाँबाट तिनीहरूले सम्भवतः केही क्षेत्रहरू विरासतमा पाएका थिए, र ग्रीक अक्षरहरूसँग उल्टो कथाको निशान अझै पनि देख्न सकिन्छ।[५]

शासकहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  • महाराज इन्द्रदत्त[६]
  • महाराज दहरसेन[६]
  • महाराज व्याघ्रासन[६]
  • महाराज मध्यसेन[६]
  • महाराज विक्रमसेन[६]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. Ramesh Chandra Majumdar (१९६८), The Age of imperial unity, Bharatiya Vidya Bhavan, पृ: २२३, अन्तिम पहुँच ३ जनवरी २०११ 
  2. Radhakumud Mookerji (१९९७), The Gupta Empire (Paperback) (Englishमा), Motilal Banarsidass, पृ: 38, आइएसबिएन 9788120804401 
  3. Asiatic Society of Bombay (१९३५), Journal of the Asiatic Society of Bombay, The Society, पृ: 66–67, अन्तिम पहुँच ३ जनवरी २०११ 
  4. Sailendra Nath Sen (१ जनवरी १९९९), Ancient Indian History and Civilization, New Age International, पृ: 426–, आइएसबिएन 978-81-224-1198-0, अन्तिम पहुँच ३ जनवरी २०११ 
  5. Rapson, E. J. (Edward James) (१९०८), Catalogue of the coins of the Andhra dynasty, the Western Ksatrapas, the Traikutaka dynasty, and the "Bodhi" dynasty, London : Printed by order of the Trustees, पृ: २०२। 
  6. ६.० ६.१ ६.२ ६.३ ६.४ Vanina, Eugenia, सम्पादक (१९८८), Indian History (Audiobook) (Englishमा), Allied Publishers, पृ: 409, आइएसबिएन 9788184245684