इन्साइक्लोपिडिया ब्रिटानिका

इन्साइक्लोपिडिया ब्रिटानिका
लेखक	२००८ अनुसार, ४,४११ योगदानकर्ता
चित्रकार	धेरै; सुरुमा एन्ड्रयु बेल
देश	संयुक्त अधिराज्य (सन् १७६८-१९०१); संयुक्त राज्य अमेरिका (सन् १९०१–हाल);
भाषा	बेलायती अङ्ग्रेजी
विषय	सामान्य
प्रकाशक	इन्साइक्लोपिडिया ब्रिटानिका, निगम
प्रकाशित मिति	सन् १७६८–२०१० (मुद्रित संस्करण)
मिडियाको प्रकार	३२ संस्करण, हार्डबाउन्ड (१५औँ संस्करण, २०१०); सन् २०१२ पछि अनलाइनमा प्रकाशित
पृष्ठ	३२,६४० (१५औँ संस्करण, सन् २०१०)
आइएसबिएन	978-1-59339-292-5
डेवी दशमलव	031
एलएलसी वर्गीकरण	AE5 .E363 2007
पाठ	इन्साइक्लोपिडिया ब्रिटानिका विकिस्रोतमा
वेबसाइट	www.britannica.com

इन्साइक्लोपिडिया ब्रिटानिका (ल्याटिन:Encyclopædia Britannica) एक सामान्य ज्ञानमा आधारित अङ्ग्रेजी भाषाको विश्वकोश हो। यो इन्साइक्लोपिडिया ब्रिटानिका, निगमद्वारा प्रकाशित गरिएको छ। कम्पनी १८औँ शताब्दीदेखि अस्तित्वमा रहेको छ, यद्यपि यसले शताब्दियौँको माध्यमबाट विभिन्न समयमा स्वामित्व परिवर्तन गरेको छ। विश्वकोशमा लगभग १०० पूर्ण-समय सम्पादक र ४,००० भन्दा बढी योगदानकर्ताहरू रहेका छन्। यसको १५औँ संस्करण अर्थात् सन् २०१० संस्करणमा ३२ खण्ड र ३२,६४० पृष्ठहरूमा रहेका थिए जुन यसको अन्तिम मुद्रित संस्करण थियो।^[१] सन् २०११ देखि, यो विशेष गरी अनलाइन विश्वकोशको रूपमा प्रकाशित भइरहेको छ।

२४४ वर्षसम्म छापिएको ब्रिटानिका अङ्ग्रेजी भाषामा सबैभन्दा लामो समयसम्म छापिएको विश्वकोश थियो। यो पहिलो पटक सन् १७६८ र १७७१ को बीच स्कटल्यान्डको राजधानी एडिनबर्गमा तीन खण्डको रूपमा प्रकाशित भएको थियो। विश्वकोशको आकार बढ्दै गयो: दोस्रो संस्करण १० खण्डको थियो, र यसको चौथो संस्करण (सन् १८०१-१८१०) सम्ममा यो २० खण्डहरूमा विस्तार भएको थियो। एक विद्वतापूर्ण कार्यको रूपमा यसको बढ्दो कदले प्रख्यात योगदानकर्ताहरूलाई भर्ती गर्न मद्दत गरेको थियो र यसको नवौँ (सन् १८७५-१८८९) र ११औँ संस्करण (सन् १९११) छात्रवृत्ति र साहित्यिक शैली सहित ऐतिहासिक विश्वकोशको रूपमा रहेको थियो।^[२] ११औँ संस्करणबाट सुरु हुँदै एक अमेरिकी कम्पनीद्वारा अधिग्रहण पश्चात्, ब्रिटानिकाले उत्तर अमेरिकी बजारमा आफ्नो क्षेत्र विस्तार गर्न लेखहरू छोटो र सरल बनाएको थियो।^[३] सन् १९३३ मा ब्रिटानिका "निरन्तर पुनरावलोकन" अपनाउने पहिलो विश्वकोश बनेको थियो, जसमा विश्वकोश निरन्तर पुनर्मुद्रण गरिन्छ र प्रत्येक लेखलाई तालिकामा अद्यावधिक गरिन्छ। मार्च २०१२ मा, इन्साइक्लोपिडिया ब्रिटानिका, निगमले मुद्रित संस्करणहरू प्रकाशित नगर्ने र यसको सट्टा अनलाइन संस्करणमा प्रकाशित गर्ने घोषणा गरेको थियो।^[४]

यसको पन्ध्रौँ संस्करणमा तीन भागको संरचना रहेको छ। छोटो लेखहरूको १२ खण्डको माइक्रोपिडिया (सामान्यतया ७५० भन्दा कम शब्द), लामो लेखहरूको १७-खण्डको म्याक्रोपिडिया (दुई देखि ३१० पृष्ठ), र ज्ञानको पदानुक्रमित रूपरेखा दिन एकल प्रोपेडिया प्रकाशित छन्। माइक्रोपेडिया द्रुत तथ्य-जाँचको लागि र म्याक्रोपिडियाको लागि एक मार्गदर्शकको रूपमा थियो। पाठकहरूलाई विषयको सन्दर्भ बुझ्न र थप विस्तृत लेखहरू फेला पार्न प्रोपेडिया रूपरेखा अध्ययन गर्न सल्लाह दिइएको थियो। ७० वर्षभन्दा बढी समयदेखि ब्रिटानिकाको आकार स्थिर रहेको थियो, जसमा आधा लाख विषयहरूमा लगभग ४ करोड शब्दहरू छन्। सन् १९०१ देखि संयुक्त राज्य अमेरिकामा प्रकाशित भए तापनि ब्रिटानिकाले अधिकांश समय बेलायती अङ्ग्रेजी हिज्जेलाई कायम राखेको थियो।

सन्दर्भ सामग्रीहरू

↑ Bosman, Julie (१३ मार्च २०१२), "After 244 Years, Encyclopædia Britannica Stops the Presses", द न्युयोर्क टाइम्स, मूलबाट १४ मार्च २०१२-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १३ मार्च २०१२।
↑ "History of Encyclopædia Britannica and Britannica.com", Britannica.com, मूलबाट ९ जुन २००१-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ३१ मे २०१९। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण ९ जुन २००१ मिति
↑ "History of Encyclopædia Britannica and Britannica Online", Encyclopædia Britannica, Inc, मूलबाट २० अक्टोबर २००६-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ३१ मे २०१९। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण ९ जुन २००१ मिति
↑ Kearney, Christine (१४ मार्च २०१२), "Encyclopaedia Britannica: After 244 years in print, only digital copies sold", The Christian Science Monitor, मूलबाट ३१ मे २०१९-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ३१ मे २०१९।