भारदार परिवार
भारदार परिवार (अङ्ग्रेजी: Noble Family, Nobility) नेपालमा शाहवंशीको शासनकालमा रहेका राजनीतिक परिवार वा पारिवारिक गुट थियो । गोरखा राज्यमा थरघर नामक ६ भारदारी परिवारहरू रहने गर्दथ्यो जसको स्थापना राजा द्रव्य शाहले गरेका थिए । थरघरको भूमिका प्रशासन एवम् सैन्य व्यवस्था सञ्चालन गर्ने वा सञ्चालनमा मदत पुर्याउने थियो ।[१] त्यहीं स्वरूपमा राजा पृथ्वीनारायण शाहले ५ क्षत्रिय भारदार परिवारहरूलाई काजी वंशज उपाधि दिइ राजकाजमा स्थापित गरे । १८औं शताब्दीको अन्त्य र १९ औँ शताब्दीको पहिलो भागमा चौतारिया राजपरिवार सहित ४ प्रमुख भारदार परिवार शक्तिकेन्द्रमा रहेका थिए ।[२] राणा शासनको उदय हुँदा पुराना भारदार परिवारहरू विलिन वा विस्थापित हुन पुगे ।
थरघर भारदार परिवार
[सम्पादन गर्नुहोस्]गोरखा राज्यका ६ थरघर भारदार परिवारहरूः
- पन्त
- पाँडे
- अर्ज्याल
- खनाल
- राना (मगर)
- बोहोरा[१]
गोरखा राज्यमा थरघरबाहेकका दरबारिया परिवारहरूः
- भट्टराई (द्रव्य शाह देखिका ज्योतिषी परिवार)
काजी भारदार परिवार
[सम्पादन गर्नुहोस्]एकीकृत नेपालका ४ काजी भारदार परिवारहरू[३][२]:
अन्य काजी भारदार परिवार:
- भण्डारी
अन्य भारदार परिवारहरू:
- चौतारिया
- पौड्याल
सन्दर्भ साम्रगीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ १.० १.१ Pradhan 2012, पृष्ठ 8.
- ↑ २.० २.१ Joshi & Rose 2012, पृष्ठ 23-25.
- ↑ https://amp/nepal.ekantipur.com/ampnews/2013-12-15/6239.html[स्थायी मृत कडी]
बाह्य कडीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- Joshi, Bhuwan Lal; Rose, Leo E. (१९६६), Democratic Innovations in Nepal: A Case Study of Political Acculturation, University of California Press, पृ: 551।
- Pradhan, Kumar L. (२०१२), Thapa Politics in Nepal: With Special Reference to Bhim Sen Thapa, 1806–1839, New Delhi: Concept Publishing Company, पृ: 278, आइएसबिएन 9788180698132।
- Shaha, Rishikesh (१९८२), Essays in the Practice of Government in Nepal, Manohar, पृ: ४४, ओसिएलसी 9302577।
- Adhikari, Indra, Military and Democracy in Nepal, Routledge, आइएसबिएन 9781317589068।
