मिस्री भाषा
| मिस्री | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| क्षेत्र | मूल रूपमा, प्राचीन मिस्र र नुबिया को भागहरूमा (विशेष गरी नुबियाली राज्यहरू को समयमा)[२] | ||||||
| रैथाने(हरू) | प्राचिन मिस्रीहरु
Northern Ancient Nubians [२] | ||||||
अफ्रोएसियाली भाषा परिवार
| |||||||
| आञ्चलिक भाषाहरू |
| ||||||
| इजिप्टेली चित्रलिपि | |||||||
| भाषा सङ्केतहरू | |||||||
| आइएसओ ६३९-२ | egy (also cop for Coptic) | ||||||
| आइएसओ ६३९-३ | egy (also cop for Coptic) | ||||||
| भाषाविद् प्रयोगशाला | 11-AAA-a | ||||||
,_Papyros_Ebers,_1875_Wellcome_L0016592.jpg) एबेर्स पापाइरसमा दमको उपचारको विवरण | |||||||
मिस्री भाषा वा प्राचीन मिस्री ( Ancient Egyptian r n km.t ) [६] एक अफ्रिकी-एशियाली भाषा परिवार अन्तर्गत विलुप्त भाषा हो जुन प्राचिन मिस्रमा बोलिन्थ्यो। यसको वर्तमान ज्ञान १९ औँ शताब्दीको प्रारम्भतिर प्राचीन मिस्री चित्रलिपिको व्याख्या पश्चात सम्भव भएको हो। इजिप्टियन प्रारम्भिक लिखित भाषाहरू मध्ये एक हो, पहिलो पटक चौथो सहस्राब्दी ईसा पूर्वमा हाइरोग्लिफिक लिपिमा रेकर्ड गरिएको थियो। यो सबैभन्दा लामो-प्रमाणित मानव भाषा पनि हो, जसको लिखित रेकर्ड 4000 वर्ष भन्दा बढी फैलिएको छ। [७] यसको शास्त्रीय रूप मध्य इजिप्शियन भनेर चिनिन्छ, इजिप्टको मध्य राज्यको स्थानीय भाषा जुन रोमन अवधिसम्म इजिप्टको साहित्यिक भाषा रह्यो। शास्त्रीय पुरातनताको समयमा बोलिने भाषा डेमोटिकमा विकसित भएको थियो, र रोमन युगमा यो कोप्टिक बोलीहरूमा विविधीकरण भएको थियो। यी अन्ततः अरबी द्वारा इजिप्टको मुस्लिम विजय पछि प्रतिस्थापन गरिएको थियो, यद्यपि बोहाइरिक कोप्टिक कोप्टिक चर्चको लिटर्जिकल भाषाको रूपमा प्रयोगमा रहेको छ। [८] [५]
वर्गीकरण[सम्पादन गर्नुहोस्]
मिस्री अफ्रिकी-एशियाली भाषा परिवारसँग सम्बन्धित छ। [९] [१०] यसले अन्य अफ्रिकी-एशियाली शाखाहरू मध्ये, बर्बर [११] र सेमिटिक [१०] [१२] [१३] शाखाका भाषाहरू, विशेष गरी हिब्रूसँग, बढी सम्बन्ध साझा गरेको भाषाविद्हरुको भनाई छ। [१०] यद्यपि, अन्य विद्हरुका तर्क अनुसार मिस्रीले उत्तर-पूर्वी अफ्रिकी क्षेत्रका भाषाहरुसँग बढी घनिष्ठ भाषिक सम्बन्धहरू साझा गर्दछ भन्ने धारणा रहेको छ । [१४] [१५] [१६]
इतिहास[सम्पादन गर्नुहोस्]
मिस्री भाषालाई परम्परागत रूपमा छवटा प्रमुख कालक्रमिक विभाजनहरूमा समूहबद्ध गरिएको छ: [१७]
- पुरातन मिस्री (2600 ईसा पूर्व), प्रारम्भिक राजवंश कालको पुनर्निर्मित भाषा ,
- पुरानो मिस्री (c. 2600 - 2000 ईसा पूर्व), पुरानो राज्यको भाषा,
- मध्य मिस्री (c. 2000 - 1350 BC), मध्य राज्यको प्रारम्भिक नयाँ राज्यको भाषा र चौथो शताब्दीमा साहित्यिक भाषाको रूपमा जारी रह्यो,
- पछिल्लो मिस्री (c. 1350 - 700 ईसा पूर्व), अमरना कालदेखि तेस्रो मध्यवर्ती अवधि ,
- डेमोटिक (c. 700 BC - AD 400), लेट पीरियडको स्थानीय भाषा, टोलेमाइक र प्रारम्भिक रोमन इजिप्ट ,
- कप्टिक (c. 200 AD पछि), ईसाईकरणको समयमा स्थानीय भाषा, र इजिप्टियन ईसाई धर्मको धार्मिक भाषा।
- ↑ Erman, Adolf; Grapow, Hermann, Wörterbuch der ägyptischen Sprache, Akademie-Verlag, Berlin, 1926–1961. आइएसबिएन ३०५००२२६४७.
- ↑ २.० २.१ "Ancient Sudan~ Nubia: Writing: The Basic Languages of Christian Nubia: Greek, Coptic, Old Nubian, and Arabic", ancientsudan.org, मूलबाट ५ जनवरी २००९-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २०१७-०३-०९। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २००९-०१-०५ मिति
- ↑ ३.० ३.१ Allen (2000:2)
- ↑ ४.० ४.१ Loprieno (1995:8)
- ↑ ५.० ५.१ The language may have survived in isolated pockets in Upper Egypt as late as the 19th century, according to James Edward Quibell, "When did Coptic become extinct?" in Zeitschrift für ägyptische Sprache und Altertumskunde, 39 (1901), p. 87.
- ↑ Loprieno (1995)
- ↑ 'Egyptian-Coptic Linguistics in Typological Perspective, २०१५, पृ: ७०।
- ↑ Coptic in 20 Lessons: Introduction to Sahidic Coptic with Exercises & Vocabularies, २००७, पृ: १।
- ↑ Loprieno (1995)
- ↑ १०.० १०.१ १०.२ "Egyptian and Hebrew", Leiden and Boston।
- ↑ The Afroasiatic Languages, २०१२-०५-३१, पृ: १०२।
- ↑ Loprieno (1995)
- ↑ The Oxford Handbook of the History of Linguistics, २०१३, पृ: २६४, अन्तिम पहुँच ७ जुन २०१८।
- ↑ Egypt in Africa, Indianapolis, Ind., १९९६।
- ↑ The Egyptians : an introduction, New York, २००५।
- ↑ The Afroasiatic Language Phylum: African in Origin, or Asian?, १९९८।
- ↑ Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt, पृ: ३२५।