याम्बुनेर
लेखक | बिना थिङ तामाङ |
---|---|
देश | नेपाल |
भाषा | नेपाली |
प्रकार | कथा सङ्ग्रह |
प्रकाशित | अगस्त २६, २०२० |
प्रकाशक | फिनिक्स बूक्स |
पृष्ठ | १७३ |
आइएसबिएन | 9789937705516 |
Preceded by | रातो घर |
याम्बुनेर बिना थिङ तामाङको कथा सङ्ग्रह हो । [१] यो फिनिक्स बुक्स द्वारा अगस्त २६, २०२० मा प्रकाशित भएको थियो। [२] यो लेखकको तेस्रो पुस्तक हो। पुस्तकमा १३ ओटा कथाहरू छन्। [३]
सारांश
[सम्पादन गर्नुहोस्]तामाङ भाषामा काठमाडौंको नाम याम्बु हो। याम्बुनेर भनेको काठमाडौं उपत्यका वरपरको क्षेत्र हो। [४] पुस्तकका कथाहरू काठमाडौं उपत्यका र वरपर केन्द्रित छन्। कथाहरू राज्यद्वारा उपेक्षित र सीमान्तकृत व्यक्तिहरूको बारेमा छन्। [५]
पुस्तकमा समावेश कथाहरू यस प्रकार छन्:
SN | शीर्षक [६] | विवरण |
---|---|---|
१. | आनी पेमा | आनी पेमा ले बौद्ध विहार (गोम्पा) मा आनी नामक ननको जीवन चित्रण गर्दछ। पेमाको इच्छा र ब्रह्मचर्य बीचको संघर्ष कथाको मुख्य विषयवस्तु हो। |
२. | सिकोफाइभ | सिकोफाइभ एक केटीको कथा हो जसले सिकोफाइभ घडीको बदलामा आक्रमण गरे। कथाले पितृसत्तात्मक समाजमा केटीको असहायतालाई चित्रण गरेको छ । |
३. | याम्बुनेर | याम्बुनेर घरेलु मदिरा (राक्सी ) का व्यवसायी स्थानीय निकायको प्रतिबन्धका कारण प्रभावित महिलाको कथा हो । |
४ | भगवान निवास | भगवान निवास (भगवानको आश्रय) ले घर बनाउन वैदेशिक रोजगारीमा गएका युवाको सपनालाई चित्रण गर्दछ। |
५ | आयाम | आयम एक जवान विधवाको कथा हो। |
६ | घडी फूल | घडी फूल नेपाली समाजमा अन्तरजातीय विवाहका चुनौतीहरू चित्रण गर्ने कथा हो। |
७ | ड्राइभरको आँखा | ड्राइभरको आँखाले एक साधारण ट्रक चालकको कथालाई चित्रण गरेको छ। |
८ | गंगारामको साइकल | गंगारामको साइकल गंगाराम नामक मधेसी केटाको कथा हो। मधेसी जनतालाई नेपालमा दोस्रो दर्जाको नागरिकको रूपमा कसरी व्यवहार गरिन्छ भन्ने कथाले देखाउँछ। |
९ | गन्दे झार | गन्दे झार माओवादी विद्रोही दीपेश थापा विद्यार्थी बनेको कथा हो । |
१० | आइतीमाया | आइती माया एक साधारण ग्रामीण गृहिणी हुन् । कथामा ऐती मायाको कथा र उनको श्रीमान्माथिको शंकालाई चित्रण गरिएको छ । |
११ | जुनदो | जुनदो हिन्दू ब्राह्मण परिवारकी केटीको कथा हो जो एक मुस्लिम केटासँग भाग्छिन्। |
१२ | ब्याड भाले | ब्याड भाले एक नारीवादी कथा हो जुन पुरुषले धेरै महिलाहरूसँग विवाह गर्ने व्यवस्थाको विरुद्धमा विद्रोह गर्दछ यदि आफ्नी अघिल्लो पत्नीले छोरा जन्माउन असमर्थ भएमा। नेपाली पितृसत्तात्मक समाजको पाखण्डलाई कथाले देखाएको छ । |
१३ | सिफल को फेरो | सिफलको फेरोमा केटी बेचबिखनको कथा छ। |
विषयवस्तु
[सम्पादन गर्नुहोस्]सीमान्तकृत तामाङ समुदायको पीडा र संघर्ष यस पुस्तकको मुख्य विषयवस्तु हो । पुस्तकले नेपाली समाजका विभिन्न सांस्कृतिक विकृतिहरू जस्तै जातीय व्यवस्था, धर्म र वर्गीय भेदभाव र पितृसत्तालाई पनि समेटेको छ ।
समलोचना
[सम्पादन गर्नुहोस्]पुस्तकले समीक्षकहरूबाट सकारात्मक प्रतिक्रिया पाएको छ। शिलापत्र पत्रिकाका ज्ञानु अधिकारीले कथाहरू "सामाजिक यथार्थवादमा आधारित" भएकोमा प्रशंसा गरे। [७] गौरी तमुले पुस्तकलाई ‘नेपाली साहित्यको तथाकथित स्तर तोडेको’ भन्दै प्रशंसा गरेकी छन् । [८] नयाँ पत्रिका दैनिकका प्रकाश थमसुहाङले यसलाई ‘ठोस कृति’ भनेका छन् । [९]
यो पनि हेर्नुहोस्
[सम्पादन गर्नुहोस्]सन्दर्भहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ "बिना थिङको ‘याम्बुनेर’", Online Khabar (en-USमा), अन्तिम पहुँच २०२१-११-२३।
- ↑ "बिना थिङको ‘याम्बुनेर’ बजारमा", ekantipur.com (नेपालीमा), अन्तिम पहुँच २०२१-११-२३।
- ↑ "सिमान्तको कथा ‘याम्बुनेर’ लिएर आइन् बिना थिङ", pahilopost.com, अन्तिम पहुँच २०२१-११-२३।
- ↑ "'याम्बुनेर' राज्यसत्ताले पर हुत्याएकाहरूका कथा हो : बिना थिङ [पुस्तक वार्ता]", Nepal Live, अन्तिम पहुँच २०२१-११-२३।
- ↑ "‘याम्बुनेर आउँदो पुस्ताका लागि इतिहास हो'", Himal Khabar, अन्तिम पहुँच २०२१-११-२३।
- ↑ "कथा सङ्ग्रह “याम्बुनेर” पढेपछि...", SangaloKhabar (en-USमा), २०२१-०५-३१, अन्तिम पहुँच २०२१-११-२३।
- ↑ "'याम्बुनेर' फुलेका भुइँफूलहरूको यथार्थ", 'याम्बुनेर' फुलेका भुइँफूलहरूको यथार्थ, अन्तिम पहुँच २०२१-११-२३।
- ↑ globalaawaj.com, "नेपाली साहित्यको मानक भत्काउँदै याम्बुनेर…", Global Aawaj, अन्तिम पहुँच २०२१-११-२३।
- ↑ "याम्बुनेर : पहिचानविहीनका कथा", Naya Patrika (npमा), अन्तिम पहुँच २०२१-११-२३।