याम्बुनेर

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
याम्बुनेर
लेखकबिना थिङ तामाङ
देशनेपाल
भाषानेपाली
प्रकारकथा सङ्ग्रह
प्रकाशितअगस्त २६, २०२०
प्रकाशकफिनिक्स बूक्स
पृष्ठ१७३
आइएसबिएन9789937705516
Preceded byरातो घर 


याम्बुनेर बिना थिङ तामाङको कथा सङ्ग्रह हो । [१] यो फिनिक्स बुक्स द्वारा अगस्त २६, २०२० मा प्रकाशित भएको थियो। [२] यो लेखकको तेस्रो पुस्तक हो। पुस्तकमा १३ ओटा कथाहरू छन्। [३]

सारांश[सम्पादन गर्नुहोस्]

तामाङ भाषामा काठमाडौंको नाम याम्बु हो। याम्बुनेर भनेको काठमाडौं उपत्यका वरपरको क्षेत्र हो। [४] पुस्तकका कथाहरू काठमाडौं उपत्यका र वरपर केन्द्रित छन्। कथाहरू राज्यद्वारा उपेक्षित र सीमान्तकृत व्यक्तिहरूको बारेमा छन्। [५]

पुस्तकमा समावेश कथाहरू यस प्रकार छन्:

SN शीर्षक [६] विवरण
१. आनी पेमा आनी पेमा ले बौद्ध विहार (गोम्पा) मा आनी नामक ननको जीवन चित्रण गर्दछ। पेमाको इच्छा र ब्रह्मचर्य बीचको संघर्ष कथाको मुख्य विषयवस्तु हो।
२. सिकोफाइभ सिकोफाइभ एक केटीको कथा हो जसले सिकोफाइभ घडीको बदलामा आक्रमण गरे। कथाले पितृसत्तात्मक समाजमा केटीको असहायतालाई चित्रण गरेको छ ।
३. याम्बुनेर याम्बुनेर घरेलु मदिरा (राक्सी ) का व्यवसायी स्थानीय निकायको प्रतिबन्धका कारण प्रभावित महिलाको कथा हो ।
भगवान निवास भगवान निवास (भगवानको आश्रय) ले घर बनाउन वैदेशिक रोजगारीमा गएका युवाको सपनालाई चित्रण गर्दछ।
आयाम आयम एक जवान विधवाको कथा हो।
घडी फूल घडी फूल नेपाली समाजमा अन्तरजातीय विवाहका चुनौतीहरू चित्रण गर्ने कथा हो।
ड्राइभरको आँखा ड्राइभरको आँखाले एक साधारण ट्रक चालकको कथालाई चित्रण गरेको छ।
गंगारामको साइकल गंगारामको साइकल गंगाराम नामक मधेसी केटाको कथा हो। मधेसी जनतालाई नेपालमा दोस्रो दर्जाको नागरिकको रूपमा कसरी व्यवहार गरिन्छ भन्ने कथाले देखाउँछ।
गन्दे झार गन्दे झार माओवादी विद्रोही दीपेश थापा विद्यार्थी बनेको कथा हो ।
१० आइतीमाया आइती माया एक साधारण ग्रामीण गृहिणी हुन् । कथामा ऐती मायाको कथा र उनको श्रीमान्माथिको शंकालाई चित्रण गरिएको छ ।
११ जुनदो जुनदो हिन्दू ब्राह्मण परिवारकी केटीको कथा हो जो एक मुस्लिम केटासँग भाग्छिन्।
१२ ब्याड भाले ब्याड भाले एक नारीवादी कथा हो जुन पुरुषले धेरै महिलाहरूसँग विवाह गर्ने व्यवस्थाको विरुद्धमा विद्रोह गर्दछ यदि आफ्नी अघिल्लो पत्नीले छोरा जन्माउन असमर्थ भएमा। नेपाली पितृसत्तात्मक समाजको पाखण्डलाई कथाले देखाएको छ ।
१३ सिफल को फेरो सिफलको फेरोमा केटी बेचबिखनको कथा छ।

विषयवस्तु[सम्पादन गर्नुहोस्]

सीमान्तकृत तामाङ समुदायको पीडा र संघर्ष यस पुस्तकको मुख्य विषयवस्तु हो । पुस्तकले नेपाली समाजका विभिन्न सांस्कृतिक विकृतिहरू जस्तै जातीय व्यवस्था, धर्म र वर्गीय भेदभाव र पितृसत्तालाई पनि समेटेको छ ।

समलोचना[सम्पादन गर्नुहोस्]

पुस्तकले समीक्षकहरूबाट सकारात्मक प्रतिक्रिया पाएको छ। शिलापत्र पत्रिकाका ज्ञानु अधिकारीले कथाहरू "सामाजिक यथार्थवादमा आधारित" भएकोमा प्रशंसा गरे। [७] गौरी तमुले पुस्तकलाई ‘नेपाली साहित्यको तथाकथित स्तर तोडेको’ भन्दै प्रशंसा गरेकी छन् । [८] नयाँ पत्रिका दैनिकका प्रकाश थमसुहाङले यसलाई ‘ठोस कृति’ भनेका छन् । [९]

यो पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन्दर्भहरू [सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. "बिना थिङको ‘याम्बुनेर’", Online Khabar (en-USमा), अन्तिम पहुँच २०२१-११-२३ 
  2. "बिना थिङको ‘याम्बुनेर’ बजारमा", ekantipur.com (नेपालीमा), अन्तिम पहुँच २०२१-११-२३ 
  3. "सिमान्तको कथा ‘याम्बुनेर’ लिएर आइन् बिना थिङ", pahilopost.com, अन्तिम पहुँच २०२१-११-२३ 
  4. "'याम्बुनेर' राज्यसत्ताले पर हुत्याएकाहरूका कथा हो : बिना थिङ [पुस्तक वार्ता]", Nepal Live, अन्तिम पहुँच २०२१-११-२३ 
  5. "‘याम्बुनेर आउँदो पुस्ताका लागि इतिहास हो'", Himal Khabar, अन्तिम पहुँच २०२१-११-२३ 
  6. "कथा सङ्ग्रह “याम्बुनेर” पढेपछि...", SangaloKhabar (en-USमा), २०२१-०५-३१, अन्तिम पहुँच २०२१-११-२३ 
  7. "'याम्बुनेर' फुलेका भुइँफूलहरूको यथार्थ", 'याम्बुनेर' फुलेका भुइँफूलहरूको यथार्थ, अन्तिम पहुँच २०२१-११-२३ 
  8. globalaawaj.com, "नेपाली साहित्यको मानक भत्काउँदै याम्बुनेर…", Global Aawaj, अन्तिम पहुँच २०२१-११-२३ 
  9. "याम्बुनेर : पहिचानविहीनका कथा", Naya Patrika (npमा), अन्तिम पहुँच २०२१-११-२३