लोकप्रिया देवी
लोकप्रिया देवी | |
|---|---|
 | |
| जन्म | १८९८ काठमाडौ |
| मृत्यु | 1960 (aged 61–62) नेपाल |
| राष्ट्रियता | नेपाली |
| आफन्त | लक्ष्मीप्रसाद देवकोटा (भाई) |
लोकप्रिया देवी (१८९८-१९६०) एक नेपाली कवियत्री थिईन्। [१] उनी नेपाली साहित्य, कला र राजनीतिको क्षेत्रमा योगदान पुर्याउने एक महिलाको रूपमा चिनिन्छन्। [२] [३] उनी कवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटाकी बहिनी हुन्। [४]
जीवनी
[सम्पादन गर्नुहोस्]लोकप्रिया देवीको जन्म सन् १८९८ मा तिल माधव देवकोटा र अमर राज्य लक्ष्मी देवीको सन्तानको रूपमा डिल्लीबजार, काठमाडौँमा भएको थियो। [५] उनी लक्ष्मी प्रसाद देवकोटाकी बहिनी थिइन्। [४] [६]
१९०६मा आठ वर्षको उमेरमा, उनको विवाह लोकनाथ जोशीसँग भएको थियो। [५] उनीहरूका पाँच छोरा र तीन छोरीहरू थिए। [५] उनको नाम "लोक प्रिया" को अर्थ उनको श्रीमान को प्रिय यानी "लोकनाथको प्रिय" भन्ने हो। [६]
काम
[सम्पादन गर्नुहोस्]उनका भाइ देवकोटाले उनलाई कविता लेख्न प्रोत्साहन दिने गर्दथे र उनी लेखनाथ पौड्याल र चक्रपाणि चालिसेकी विद्यार्थी थिइन् । [५] प्रेम राजेश्वरी देवी, गोमा, देवकोटालगायत विभिन्न लेखकहरूले पनि उनका कृतिहरूको प्रशंसा गरेका छन्। [५]
उनले प्रायः शारदा पत्रिकामा आफ्ना कविताहरू प्रकाशित गर्ने गर्दथे। साथै उनले उद्योग, साहित्य श्रोत, र गोरखापत्रमा पनि गरेका थिए। [७] देवी एक अभियन्ता पनि थिइन्। उनले महिलाहरूलाई शिक्षा प्राप्त गर्न वकालत र प्रोत्साहन दिने गर्थिन्। [८] [९] सन् १९५३ मा उनले भानुभक्त आचार्यको लागि साक्षरता कार्यक्रम आयोजना गरेकी थिईन् । [५]
सन् १९८३ मा उनकी छोरी शशी रिमालले कवयित्री लोकप्रिया देवीका संग्रहित कविताहरू संकलन गरी प्रकाशित गरेका थिए। [५]
प्रकाशनहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- शोक बिन्दु
- भाइको निधनमा शोकको आँसु
- कवयित्री लोकप्रिया देवीका संकलित कविताहरू
- शान्तालाई जवाफ दिनुहोस्
पुरस्कार र मान्यता
[सम्पादन गर्नुहोस्]सन् २०१४ मा, उनलाई "नेपाली साहित्य, कला र राजनीति''को क्षेत्रमा योगदान पुर्याउने महिलाहरू मध्ये एकको रूपमा सम्मानित गरिएको थियो। [२][३]
मृत्यु
[सम्पादन गर्नुहोस्]सन् १९६० मा उनको मृत्यु भएको थियो।
सन्दर्भहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ Nepalese Women, १९८२।
- ↑ २.० २.१ Dhungana, Raj (२०१४-०३-१५), "Nepali Hindu Women's Thorny Path to Liberation", Journal of Education and Research (अङ्ग्रेजीमा) 4 (1): 39–57, आइएसएसएन 2091-0118, डिओआई:10.3126/jer.v4i1.10013।
- ↑ ३.० ३.१ Upreti, Bishnu; Upreti, Drishti; Ghale, Yamuna (२०२०-०४-१६), "Nepali Women in Politics: Success and Challenges", Journal of International Women's Studies 21 (2): 76–93, आइएसएसएन 1539-8706।
- ↑ ४.० ४.१ My Reminiscence of the Great Poet, Laxmi Prasad Devkota, १९८१।
- ↑ ५.० ५.१ ५.२ ५.३ ५.४ ५.५ ५.६ Women Writers of Nepal Profiles and Perspectiver, १ जनवरी २०११, पृ: ४५।
- ↑ ६.० ६.१ "उलिनकाठ चढेर पटना पढ्न गएँ, महिनावारी भएपछि फर्किएँ", Kathmandu Press (नेपालीमा), मूलबाट ५ मार्च २०२१-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ३० अक्टोबर २०२१।
- ↑ Nepali Literature: Background & History, १९७८।
- ↑ Asian Women, १९९५।
- ↑ Women and Social Change in Nepal, 1951–1960, १९८५।
थप सामाग्री
[सम्पादन गर्नुहोस्]- "लोकप्रियादेवी", Nai Prakashan (नेपालीमा), अन्तिम पहुँच ३० अक्टोबर २०२१। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण ३० अक्टोबर २०२१ मिति