जिम्दाे नेपालि भासा

जिम्दो नेपालि भासाका अभियन्ता शिवराज आचार्य

जिम्दो नेपालि भासा नेपाली भाषामा यसका प्रयोगकर्ताको स्वभाविक उच्चारणको अनुकूल लेखन हुनुपर्छ भन्ने शिवराज आचार्यले वि. सं. २०२४ ताका देखि चलाएको अभियान वा आन्दोलन हो । यहाँ हाल शुद्ध मानिने जिउँदो नेपाली भाषाको सट्टामा जिम्दो नेपालि भासा भन्ने हिज्जे प्रयोग गरिएको छ । शिवराज आचार्यले यो विचार सम्बन्धित लेखहरू सङ्ग्रह गरेर "जिम्दो नेपालि भासा पैलो खण्ड" वि. सं. २०३० मा र "जिम्दो नेपालि भासा दोस्रो खण्ड" वि. सं. २०३७ मा प्रकाशित गरेका थिए । यसै सिद्धान्तको व्याख्याको रूपमा उनको नेपाली वर्णोच्चारणशिक्षा (नेपालि फोनेटिक्स २०३१) भन्ने पुस्तक पनि साझा प्रकाशनबाट प्रकाशित भएको थियो ।

हाल यो अभियान त्यति सक्रिय नरहे पनि शिवराज आचार्यले आफ्ना कृतिहरूमा यसै अनुरूपको हिज्जे प्रयोग गर्ने गरेका छन् भने विभिन्न समयका अभियान तथा शब्दकोशहरूले पनि यो सिद्धान्तको कुनै न कुनै रूपमा अनुसरण गरेका छन् । नेपाली भाषा लेखनको इतिहासमा यो अभियानको सकारात्मक र नकारात्मक दुवै खाले चर्चा हालसम्म पनि भैरहेको छ । यसै अभियान र अभियन्ताका बारेमा टेकनाथ दहालरचित जिम्दो नेपालि भासा अभियान र अभियन्ता नामक कृति पनि प्रकाशित छ ।