नेपाल खेल सङ्ग्रहालय

नेपाल खेल सङ्ग्रहालय काठमाडौं स्थित दशरथ रङ्गशाला दक्षिणतर्फको प्याराफिट तल रहेको छ। यो नै नेपालको पहिलो ओलम्पिक सङ्ग्रहालय हो, जसले खेलप्रेमीहरूलाई नेपाली खेलको इतिहास बुझाउन मद्दत गरि रहेको छ। यस सङ्ग्रहालयको स्थापना वि.स. २०५२ सालमा नेपाली फोटो पत्रकार अरूण क्षितिजको पहलमा स्थापना भएको थियो। वि.स. २०५२ सालमा नेपाल राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् र शिक्षा मन्त्रालयसँगको स्वीकृति लिएर सङ्ग्रहालयको आधिकारिक दर्ता भएको थियो।

सङ्ग्रहालयको बारेमा

यो नेपालको पहिलो खेलकुद सङ्ग्रहालय हो। यस सङ्ग्रहालयमा नेपाली खेल इतिहास दर्साउने फोटोहरू, नयाँ पुराना ट्रफीहरू, पदकहरू(मेडल), खेलसम्बन्धि नेपाली र विदेशी प्रख्यात खेलाडीहरूले प्रयोग गरेका खेल सामाग्रीहरू यस सङ्ग्रहालयमा रहेका छन्।

त्यस बाहेक यस सङ्ग्रहालयमा रहेका केहि महत्त्वपूर्ण सामाग्रीहरू

• आठौं दक्षिण एसियाली खेलकुद खेलकुदको अवसरमा सहभागी राष्ट्रका खेल अधिकारीहरूद्वारा नेपाल राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् तथा नेपाल ओलम्पिक कमिटीका संरक्षक तत्कालीन श्री ५ युवराजधिराज दीपेन्द्र वीरविक्रम शाहलाई दिएका उपहारहरू,
• नेपालको पहिलो ब्याडमिन्टन प्रतियोगितामा सहभागी खेलाडीहरूक‍ो तस्बिर,
• वि.स. १९९५-९६ तिरको काठमाडौ फुटबल टिमको तस्बिर,
• सन् १९५८ मा टोकियोमा आयोजित तेस्रो एसियाली खेलकुदमा दगुरीरहेका नेपाली धावक भूपेन्द्र सिलवालक‍ो तस्बिर, तथा उनले आफ्नो खेल जीवनमा प्राप्त गरेका पदकहरू,
• बक्सिङ खेलका लागि नेपालमा पहिलो पटक ल्याइएको हेडगार्ड,
• नेपालका प्रख्यात बक्सर स्व. दलबहादुर राना मगर जर्सी,
• दक्षिण एसियाली प्रख्यात नेपाली धावक बैकुण्ठ मानन्धरले जितेका तीन ओटै साग गेमका स्वर्ण पदकहरू,
• नेपालका प्रख्यात पूर्व फुटबल खेलाडी गणेश थापाको ११ नं. जर्सी,
• उडनपरी उपनाम पाएकी प्रख्यात भारतीय धाविका पी.टी. उषाको जर्सी,
• वि.स. २००५ सालमा प्रकाशित फुटबल खेल नामक पत्रिका लगायत अन्य खेलपत्र पत्रिकाहरू,

साथै समग्रमा नेपालमा पहिलो पटक खुलेको यस खेल सङ्ग्रहालयमा खेल-प्रेमीहरूले नेपाली खेलक‍ो ८० वर्ष भन्दा अघिसम्मको इतिहासलाई नियाल्न सक्दछन्।

यो पनि हेर्नुहोस्

• नेपालमा खेलकुद

बाह्य कडीहरू

• स्पोर्ट्स डाइजेस्ट, २०५६ नामक नेपाली पुस्तक(लेखक-भीम राना `जिज्ञासु´)