एलपी ग्यास

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
दुई ४५ किग्रा (९९ पाउन्ड)को एलपिजी सिलिन्डर

एलपिजी ग्यास वा एलपी ग्यास (लिक्विफाइड पेट्रोलियम ग्यास), हाइड्रोकार्बन ग्यासहरूको एक ज्वलनशील मिश्रण हो जसको उपयोग तापीय उपकरणहरू, खाना पकाउनका लागि प्रयोग गरिने उपकरण र वाहनहरूमा इन्धनको रूपमा गर्ने गरिन्छ। ओजोन तहलाई हुने हानि नोक्सानीलाई कम गर्ने प्रयासमा क्लोरोफ्लोरोकार्बनको ठाउँमा एउटा एयरोसोल प्रोपेलेन्ट र एक रेफ्रिजरेन्टको रूपमा यसको अत्यधिक उपयोग गर्ने गरिन्छ। एलपिजी ग्यास विशेष रूपले वाहन इन्धनको रूपमा उपयोग गर्ने गरिन्छ, सोही कारण यसलाई प्रायः अटोग्यासको रूपमा पनि सन्दर्भित गर्ने गरिन्छ। खरिद गरिएको र बेचिएको एलपिजी ग्यासको सिलिन्डर प्रकारहरूमा धेरै मात्रामा प्रोपेन (C3H8), ब्युटेन (C4H10) को प्रयोग गरिएको हुन्छ साथै प्रोपेन र ब्युटेन दुईटैलाई मिसाएर एलपिजी ग्यास बनाइने गरिन्छ। उत्तरी गोलार्धमा जाडोयाममा, यी दुवैको मिश्रणमा धेरै मात्रामा प्रोपेनको प्रयोग गरिएको हुने गर्छ, जबकि ग्रीष्मयाममा, यसमा ब्युटेनको बढी प्रयोग गरिएको हुने गर्दछ। संयुक्त राज्य अमेरिकामा, मुख्य रूपले एलपिजीको दुई वटा ग्रेड बेचिने गरिन्छ: वाणिज्यिक प्रोपेन र एचडी-५ ।

यो विनिर्देश ग्यास प्रोसेसर एसोसिएसन (जिपिए) र अमेरिकी सोसाइटी अफ टेस्टिङ एन्ड मेटेरियल (एएसटिएम)द्वारा प्रकाशित गर्ने गरिन्छ। यी विशिष्टताहरूमा प्रोपेन/ब्युटेन मिश्रण पनि सूचीबद्ध भएको छ। प्रोपालिन, ब्युटाइलिन र विभिन्न अन्य हाइड्रोकार्बन पनि सामान्यतया C2H6, CH4 र C3H8 ब्युटेन जस्ता सानो मात्रामा गाढा घोलमा समावेस भएका हुन्छन्। HD-5 प्रोपालिनको मात्रालाई सीमित गर्ने गर्दछ जसलाई एलपिजी ग्यासमा ५% सम्म राख्न सकिन्छ र यसलाई अटोग्यास विनिर्देशका रूपमा उपयोग गर्ने गरिन्छ। एलपिजी ग्यासमा एउटा शक्तिशाली गन्ध, इथेनथियोलको प्रयोग गरिएको हुने गर्छ जसले गर्दा ग्यास चुहावट भएको कुरा सजिलै पता लगाउन सकिन्छ। अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा मान्यता प्राप्त युरोपेली मानक इएन ५८९ हो। संयुक्त राज्य अमेरिका मा, टेट्राहाइड्रोथियोफिन (थियोफेन) वा एमाइल मर्केप्टनलाई पनि अनुमोदित गन्धक नै हुने गर्दछ, यधपि यसलाई वर्तमानमा उपयोग गर्ने गरिएको छ।

यो पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]