रवीन्द्र प्रभात

रवीन्द्र प्रभात
जन्म	रवीन्द्र कुमार चौबे (1969-04-05) ५ अप्रिल १९६९ महींदवाईरा, सीतामढी जिल्ला, बिहार, भारत
राष्ट्रियता	भारतीय
पेशा	हिन्दी साहित्यकार

रवीन्द्र प्रभात हिन्दीका लोकप्रिय कवि,कथाकार,पटकथा लेखक,उपन्यासकर,स्तम्भकार तथा मुख्य ब्लग विश्लेषक हुन्। उहाँले पछिल्ला दुई दशकदेखि हिन्दीमा निरन्तर लेखन गरी रहेका छन्।

जीवन परिचय

यिनको जन्म ईस्वी संवत् ०५ अप्रैल १९६९ महींदवाईरा गाउँ, सीतामढी जिल्ला बिहार को एक मध्यमवर्गीय ब्राह्मण परिवारमा भएको थियो। यिनको मूल नाम रवीन्द्र कुमार चौबे हो। यिनको आरम्भिक शिक्षा सीतामढीमा भएको थियो। पछि उसले बिहार विश्वविद्यालय मुजफ्फरपुरबाट भूगोल विषयमा स्नातक तह तथा उत्तर प्रदेश राजर्षि टंडन मुक्त विश्वविद्यालय इलाहाबादबाट पत्रकारिता र जनसंचारमा स्नातकोत्तर तह सम्मको शिक्षा ग्रहण गरेका थिए।

कार्यक्षेत्र

जीवन र जीविकाका बीच तारतम्य स्थापित गर्नकालागि उसले अध्यापनको कार्य पनि गरे, वर्तमानमा ऊ पत्रकारिताको एक ठूलो व्यावसायिक समूहको प्रशासनिक पदमा कार्यरत छन्। यिनी अचेल लखनऊमा कार्यरत छन्। लखनऊ जो नजाकत, नफासत,तहजीव र तमद्दूनको जीवन्त शहर हो , यस शहरमा दिनचर्या गुजार्दै गजल वाचन गर्दै , कविताहरू लेख्दै, गीतहरू गुनगुनाउदै तथा उदासीहरूको मुहारमा पनि खुशी ल्याउने गरिएको देख्दा निकै नै राम्रो लाग्दछ ......

प्रकाशित कृतिहरू:

रवीन्द्र प्रभात काठमाण्डौ स्थित नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा सम्वोधित गरिएको छन्, १५ सितंबर २०१३

हिन्दीका मुख्य ब्लग विश्लेषकका रूपमा चर्चित रवीन्द्र प्रभात विगत ढाई दशकदेखि निरंतर साहित्यको विभिन्न विधाहरूमा लेखनरत छन् ! यिनको रचनाहरू भारत तथा विदेशदेखि प्रकाशित लगभग सबै प्रमुख हिन्दी पत्र-पत्रिकाहरूमा प्रकाशित हो चुकी छन् तथा तिनको कविताहरू लगभग डेढ दर्जन चर्चित काव्य संकलनहरूमा संकलित गरिएको ! लखनऊदेखि प्रकाशित हिन्दी दैनिक जनसन्देश टाईम्स र डेली न्यूज एक्टिविस्ट का यी नियमित स्तंभकार छन्, व्यंग्यमा आधारित यिनको साप्ताहिक स्तंभ चौबे जीको चौपाल पर्याप्त लोकप्रिय छ ! विभिन्न प्रतिष्ठित पत्र-पत्रिकाहरूमा प्रकाशनका साथ-साथ वर्ष-१९९१मा हमसफर (गजल सङ्ग्रह), १९९५मा समकालीन नेपाली साहित्य( सम्पादित), १९९९मा मत रोना रमजानी चाचा (गजल सङ्ग्रह) प्रकाशित। अनियतकालीन उर्विजा र फागुनाहटको सम्पादन। हिन्दी मासिक संवाद तथा साहित्यांजलिको विशेष सम्पादन। ड्वाएराको टेली डक्यूमाटरी फिल्म नया विहान का पटकथा लेखक। लगभग दुइ दर्जन सहयोगी संकालनहरूमा रचनाहरू संकालित। वर्ष २००२मा स्मृति शेष ( काव्य सङ्ग्रह) कथ्यरूप प्रकाशन इलाहाबाद द्वारा प्रकाशित। साथै वर्ष २०११मा ताकि बचा रहोस् लोकतन्त्र, २०१२मा प्रेम न हाट बिकाय र २०१३मा धरतीपकड निर्दलीय( उपन्यास ) हिन्द युग्म द्वारा प्रकाशित। हिन्दी ब्लगिंगको इतिहास प्रकाशित तथा हिन्दी ब्लगिंग :अभिव्यक्तिको नयाँ क्रान्ति सम्पादित। हिन्दी ब्लगिंग :अभिव्यक्तिको नयाँ क्रान्ति हिन्दी ब्लग जगतको पहिलो मूल्यांकन परक पुस्तक छ, जसको १५० प्रतिहरू प्रकाशनदेखि पूर्व नैं बिक गयी यो आफ्नो तपाईँमाथि एक ठूलो उपलब्धि छ। यसलाई हिन्दी साहित्य निकेतन बिजनौरले प्रकाशित गरेकोछ।

सम्मान

नेपाली काङ्ग्रेस पार्टी को वरिष्ठ नेता तथा पूर्व क्याबिनेट मन्त्री अर्जुननरसिंह केसी का साथ अंतर्राष्ट्रीय ब्लगर सम्मेलन, काठमाण्डौमा रवीन्द्र प्रभात

जनवरी-२०११मा खटीमा ब्लगर मीटका बेला साहित्य शारदा मञ्चको तर्फदेखि ब्लग श्री देखि अलंकृत। वर्ष-२०११मा आयोजित विश्वविद्यालय अनुदान आयोग देखि संपोषित राष्ट्रिय ब्लगर संगोष्ठी कल्याण मुम्बईमा ब्लग भूषण देखि अलंकृत। हिन्दीमा उत्कृष्ट ब्लग विश्लेषण हेतु संवाद डट कम द्वारा संवाद सम्मान-२००९ देखि सम्मानित। बैङ्कक, थाईल्याण्डमा आयोजित चतुर्थ अन्तर्राष्ट्रिय हिन्दी सम्मलेनमा सृजनगाथा डट कम द्वारा हिन्दी ब्लागिंगमा उत्कृष्ट योगदान हेतु सृजनश्री सम्मान-२०११ देखि सम्मानित। कल्याण, बम्बाइमा हिन्दी साहित्यश्री सम्मान-२०११ देखि सम्मानित। प्रगतिशील ब्लग लेखक सङ्घ द्वारा 'ताकि बचा रहोस् लोकतन्त्र' उपन्यास हेतु बाबा नागार्जुन जन्मशती कथा सम्मान-२०१२ र हिन्दी ब्लागिंग अभिव्यक्तिको नयाँ क्रान्ति हिन्दी ब्लागिंगको पहिलो मूल्यांकनपरक पुस्तकका सम्पादन हेतु प्रबलेस चिट्ठाकारिता शिखर सम्मान-२०१२ देखि सम्मानित।

अन्य गतिविधिहरू :

उसले लगभग सबै साहित्यिक विधाहरूमा लेखन गरेका छन् । परन्तु व्यंग्य, कविता र गजल लेखनमा प्रमुख उपलब्धिहरू छन्। तिनको रचनाहरू भारत तथा विदेशदेखि प्रकाशित लगभग सबै प्रमुख हिन्दी पत्र-पत्रिकाहरूमा प्रकाशित भइसकेका छन् तथा तिनको कविताहरू लगभग दुइ दर्जन चर्चित काव्य संकलनहरूमा संकलित गरिएका हुन्। साहित्यिक संस्था काव्य संगम का प्रकाशन सचिवका साथसाथै प्रगतिशील बौद्धिक लेखक सङ्घ का राष्ट्रिय महासचिव र लखनऊ ब्लगर एसोसिएशन का अध्यक्ष भइसकेका छन्। अन्तरजालको वहुचर्चित ई-पत्रिका हाम्रो वाणी के सलाहकार सम्पादक तथा प्रमुख सांस्कृतिक संस्था अन्तरङ्ग का राष्ट्रिय सचिव पनि हुन् । लखनऊदेखि प्रकाशित समकालीन साहित्य-संस्कृति र कलालाई समर्पित त्रैमासिक पत्रिका वटवृक्ष र हिन्दीका प्रमुख न्यू मीडिया पोर्टल परिकल्पना ब्लगोत्सव का यी प्रधान सम्पादक पनि छन् ! यिनको वेबसाईट parikalpnaa.com हिन्दी ब्लग जगतमा पर्याप्त प्रसिद्ध छ !

विशेष:

उनले संपादनमा प्रकाशित ऊर्विजा पत्रिकाको समकालीन नेपाली साहित्य पछि केन्द्रित विशेषांक नेपाली समुदायमा पर्याप्त प्रसिद्ध छ।

बाह्य कडीहरू

• रवीन्द्र प्रभातको रचनाहरू कविताकोश मा वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१२-०४-२२ मिति