विदेह

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
विदेह
११०० ई.पू–७ औं शताब्दी ईसा पूर्व
विदेह
विदेहहरूको राज्य र अन्त वैदिक कालका अन्य राज्यहरू
आम भाषाहरूसंस्कृत
सरकारराजतन्त्र
ऐतिहासिक कालफलाम युग
• स्थापित
११०० ई.पू
• वज्जि: विदेहको राजतन्त्रलाई हटाइयो
७ औं शताब्दी ईसा पूर्व
पूर्ववर्ती
उत्तरवर्ती
वैदिक सभ्यता
वज्जि
अचेलभारत
नेपाल

विदेह उत्तर-पूर्वी दक्षिण एसियाको एक प्राचीन हिन्द-आर्य जनजाति थियो जसको अस्तित्व फलाम युगको समयमा प्रमाणित गरिएको छ। विदेह राज्यको सिमाना पश्चिममा सदनिरा नदी, पूर्वमा कौशिकी नदी, दक्षिणमा गङ्गा नदी र उत्तरमा हिमालय पर्वतहरू थिए। सदनिरा नदीको पश्चिममा वैदेहको छिमेकी कोसल राज्य थियो।[१]

नाम[सम्पादन गर्नुहोस्]

विदेह नामको प्राकृत संस्करण हो जसको संस्कृत रूप विदेघा थियो। वैदेहहरूको राजधानी मिथिला शहर थियो, जसको नाम वैदेह राजा मिथिको नामबाट आएको हो।[१]

स्थान[सम्पादन गर्नुहोस्]

सदनिरा र कौशिकी नदीहरू पछिको विदेह गणतन्त्रको सम्बन्धित पश्चिमी र पूर्वी सिमानाहरू रहे, यद्यपि यसको क्षेत्रले पूर्व विदेह राज्यको उत्तरी भाग मात्र ओगटेको थियो, जसलाई महा-विदेह भनिन्छ।[१] विदेह गणतन्त्र हिमालय पर्वतको फेदमा अवस्थित थियो, जसमा अहिले तराई क्षेत्र र तल्लो पहाडी शृङ्खलाहरू सहित नेपालको दक्षिण-पूर्वी भागहरू, साथै वर्तमान समयको भारतीय राज्य बिहारको उत्तरी भागमा अवस्थित थियो।मल्ल गणतन्त्रहरू गणतन्त्रकालमा सदनिराको पश्चिममा विदेहका छिमेकी थिए।[१]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. १.० १.१ १.२ १.३ Sharma, J. P. (१९६८), Republics in Ancient India, C. 1500 B.C.-500 B.C., Leiden, Netherlands: E. J. Brill, आइएसबिएन 978-9-004-02015-3