सामाजिक उदारवाद

सामाजिक उदारवाद (जर्मनेली: Sozialliberalismus, स्पेनी: socioliberalismo) जसलाई संयुक्त अधिराज्यमा नयाँ उदारवाद पनि भनिन्छ, संयुक्त राज्य अमेरिकामा आधुनिक उदारवाद जहाँ यसलाई उदारवाद भनेर चिनिन्छ, वाम-उदारवाद जर्मनीमा, र प्रगतिशील उदारवाद ( स्पेनी: liberalismo progresista) स्पेनी भाषा बोल्ने देशहरूमा, राजनीतिक दर्शन र उदारवादको विविधता हो जसले सामाजिक न्याय र नागरिक र राजनीतिक अधिकारको विस्तारलाई समर्थन गर्दछ। यो आर्थिक रूपमा सामाजिक बजार अर्थतन्त्रमा आधारित छ र साझा हितलाई व्यक्तिको स्वतन्त्रतासँग मेल खान्छ। सामाजिक उदारवादीहरू अन्य उदारवादीहरू भन्दा बढी आर्थिक हस्तक्षेप स्वीकार गर्नमा सामाजिक प्रजातन्त्रहरूसँग ओभरल्याप हुन्छन्; यसको महत्व सामाजिक प्रजातन्त्रको तुलनामा सहायक मानिन्छ। यसको आर्थिक नीतिलाई जोड दिने विचारधाराहरूमा कल्याणकारी उदारवाद, संयुक्त राज्यमा नयाँ सम्झौता उदारवाद, र केनेसियन उदारवाद समावेश छ। सांस्कृतिक उदारवाद एक विचारधारा हो जसले यसको सांस्कृतिक पक्षहरूलाई हाइलाइट गर्दछ। विश्वले व्यापक रूपमा सामाजिक उदार नीतिहरू अपनाएको छ।

सामाजिक उदारवादी विचारहरू र पार्टीहरूलाई केन्द्रदेखि केन्द्र-बायाँ मानिन्छ, यद्यपि यी स्थितिहरूबाट राजनीतिक वाम वा दायाँ दुवैमा विचलनहरू छन्। गरिबी, कल्याण, पूर्वाधार, स्वास्थ्य सेवा, र शिक्षा जस्ता आर्थिक र सामाजिक मुद्दाहरूलाई सरकारी हस्तक्षेपको प्रयोग गरेर सम्बोधन गर्ने, व्यक्तिगत अधिकार र स्वायत्ततालाई जोड दिँदै सामाजिक उदारता अन्तर्गत अपेक्षाहरू हुन्। आधुनिक राजनीतिक प्रवचनमा, सामाजिक उदारवाद प्रगतिवादसँग सम्बन्धित छ, वाम-उदारवाद दक्षिणपन्थी नवउदारवादको विपरीत, र सांस्कृतिक उदारवादसँग मिश्रित अर्थतन्त्रको समर्थनलाई जोड्दछ। सामाजिक उदारवादले सामाजिक सांस्कृतिक मुद्दाहरूमा अमेरिकी प्रगतिशील अडानलाई पनि जनाउन सक्छ, जस्तै प्रजनन अधिकार र समलिङ्गी विवाह, अमेरिकी सामाजिक रूढीवादको विपरीत। सांस्कृतिक उदारवादलाई प्रायः सामाजिक उदारवाद भनिन्छ किनभने यसले उदारवादको सामाजिक आयामलाई व्यक्त गर्दछ। यद्यपि, यो सामाजिक उदारवाद भनेर चिनिने व्यापक राजनीतिक विचारधारा जस्तै होइन। अमेरिकी राजनीतिमा, एक सामाजिक उदारवादीले वित्तीय नीतिमा रूढिवादी ( आर्थिक उदारवादी ) वा उदारवादी (आर्थिक प्रगतिशील) विचार राख्न सक्छ।