सन्न्यास

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
विवेकानन्द (1894) एक सन्यासी थिए

सन्यास

सनातन धर्ममा जीवनका चार भाग ( आश्रम ) छन् - ब्रह्मचर्य आश्रम, गृहस्थ आश्रम, वानप्रस्थ आश्रम र सन्यास आश्रम । संन्यास आश्रमको उद्देश्य मोक्ष प्राप्ति हो। सन्यास भनेको सांसारिक बन्धनबाट मुक्त हुनु र निस्वार्थ भावले भगवानलाई निरन्तर याद गर्नु हो। संन्यासलाई शास्त्रमा जीवनको सर्वोच्च अवस्था भनिएको छ।

संन्यास व्रत गर्नेलाई सन्यासी भनिन्छ। सन्यासीहरू यस संसारमा रहँदा निर्लिप्त रहन्छन् अर्थात् ब्रह्मचिन्तनमा लीन भई भौतिक आवश्यकताहरूप्रति उदासीन रहन्छन्।

अन्तर्राष्ट्रिय जगतगुरु दशनाम गुसाई गोस्वामी एकता अखाडा परिषद्लाई गृहस्थको सबैभन्दा ठूलो अखाडा मानिन्छ।

जीवन शैली र लक्ष्य[सम्पादन गर्नुहोस्]

A Hindu Sannyasi. In ancient and medieval literature, they are usually associated with forests and remote hermitages in their spiritual, literary and philosophical pursuits.
A Hindu monk walking during sunrise in a mango garden in Dinajpur, Bangladesh

हिन्दू धर्ममा संन्यासिन वा सन्यासिनीले पालना गर्नुपर्ने जीवनशैली वा आध्यात्मिक अनुशासन, विधि वा देवता कुनै औपचारिक माग वा आवश्यकताहरू छैनन् - यो व्यक्तिको छनोट र प्राथमिकताहरूमा छोडिन्छ। [१] यो स्वतन्त्रताले सन्यास ग्रहण गर्नेहरूको जीवनशैली र लक्ष्यहरूमा विविधता र महत्त्वपूर्ण भिन्नता ल्याएको छ। तथापि, त्यहाँ केही सामान्य विषयवस्तुहरू छन्। सन्यासको व्यक्तिले साधारण जीवन बिताउँछ, सामान्यतया अलग्गै, यात्रा गर्ने, ठाउँबाट अर्को ठाउँमा बग्ने, कुनै भौतिक सम्पत्ति वा भावनात्मक संलग्नता बिना। तिनीहरूसँग हिड्ने लठ्ठी, किताब, खाना र पेयको लागि भाँडा हुन सक्छ, प्रायः पहेँलो, केसर, सुन्तला, गेरु वा माटो रङ्गको लुगा लगाउने गर्छन् । तिनीहरूको कपाल लामो हुन सक्छ र तिनीहरू बिग्रेको देखिन सक्छन्, र सामान्यतया शाकाहारी हुन्छन्। [१] केही साना उपनिषदहरू र मठका आदेशहरूले महिला, बालबालिका, विद्यार्थी, पतित पुरुषहरू (अपराधिक रेकर्ड भएकाहरू) र अरूलाई सन्यास बन्न अयोग्य ठान्छन्। जबकि अन्य ग्रन्थहरूमा कुनै प्रतिबन्धहरू छैनन्।[२] पोशाक, उपकरण र जीवनशैली समूहहरू बीच फरक हुन्छ। उदाहरणका लागि, संन्यास उपनिषद 2.23 देखि 2.29 श्लोकमा छ, छ प्रकारका त्यागीहरूका लागि छवटा जीवन शैलीहरू उल्लेख गरिएको छ ।[३]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. १.० १.१ M Khandelwal (2003), Women in Ochre Robes: Gendering Hindu Renunciation, State University of New York Press, आइएसबिएन ९७८-०७९१४५९२२५, pages 24-29
  2. In practice, women for example, entered Sannyasa in enough numbers that Chanakya's Arthashastra in 3rd century BC, mentions women ascetics (प्रव्रजिता, pravrajitā) in several chapters; see for example, R. Shamasastry (Translator) Chapter 23 page 160; also page 551
  3. A. A. Ramanathan, Sannyasa Upanishad वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण १ जुलाई २०१७ मिति The Theosophical Publishing House, Chennai, verses 2.23 - 2.29