असहयोग आन्दोलन (सन् २०२४)

असहयोग आन्दोलन
प्रधानमन्त्रीको कार्यालय अगाडि सर्वसाधारण जनताहरू
मिति	४ अगस्ट – ५ अगस्ट
स्थान	बङ्गलादेश
कारण	सन् २०२४ को बङ्गलादेश कोटा सुधार आन्दोलन हत्याकाण्ड सत्तावाद
लक्ष्य	शेख हसिना र उनको मन्त्रिपरिषद्को राजीनामा
विधि	विरोध प्रदर्शन असहयोग आन्दोलन
Status	चालु सरकारले बङ्गलादेशमा फेसबुक, टिकटक ह्वाट्सएप सहितका सामाजिक सञ्जाल र मोबाइल इन्टरनेट बन्दको घोषणा अनिश्चितकालीन कर्फ्यु जारी शेख हसिनाद्वारा प्रधानमन्त्री पद त्याग गरी विदेश पलायन संसद भवनमा सर्वसाधारण प्रवेश गरी सरसामान लुटपाट तथा आक्रमण
नागरिक द्वन्द्वका पक्षहरू
स्वयंसेवक विद्यार्थी आन्दोलन समर्थन: बङ्गलादेश राष्ट्रियतावादी दल गणतन्त्र मञ्च बङ्गलादेश जामाएते इस्लामी (प्रतिबन्धित) इस्लामी आन्दोलनका बङ्गलदेश हेफाजते इस्लाम वाम गणतान्त्रिक गठबन्धन बङ्गलादेश सरकार बङ्गलादेश प्रहरी बङ्गलादेश सेना बङ्गलादेश अवामी लिग छात्र लिग युव लिग
नेतृत्व आंकडा
सम्मिलित नेतृत्व शेख हसिना आसादुज्जामान खान कामाल वायदुल कादेर
हाताहात र नोक्सानी
मृत्यु: ८६ जना आन्दोलनकारी घाइते: २०० भन्दा बढी आन्दोलनकारीहरू मृत्यु: १४ जना प्रहरी घाइते: ३०० भन्दा बढी प्रहरीहरू
मृत्यु: १ जना पत्रकार

असहयोग आन्दोलन, जसलाई एक बुँदे आन्दोलन पनि भनिन्छ, बङ्गलादेश सरकारको विरुद्धमा चलिरहेको विरोध प्रदर्शन हो जुन सन् २०२४ को बङ्गलादेश कोटा सुधार आन्दोलन मुद्धामा सुरु भएको थियो। यस आन्दोलनको एउटै माग प्रधानमन्त्री शेख हसिना र उनको मन्त्रिपरिषद्को राजीनामा थियो।

३ अगस्ट २०२४ मा, भेदभाव विरोधी विद्यार्थी आन्दोलनका संयोजकहरूले राजिनामाको एक बुँदे माग घोषणा गर्दै " व्यापक असहयोग " को आह्वान गरेका थिए। उनीहरूले सरकारलाई कर नतिर्न, बिल नबुझाउन आह्वान गरेको भोलिपल्ट हिंसात्मक झडप हुँला विद्यार्थी सहित ९७ जनाको ज्यान गएको थियो। संयोजकहरूले अगस्ट ५ मा हसिनालाई सत्ताबाट बाहिर निकाल्न लङ मार्च टु ढाकाको आह्वान गरेका थिए। त्यस दिन, प्रदर्शनकारीहरूको ठूलो भीड राजधानी तर्फ अघि बढेको थियो। दिउँसो २:३० बजे बङ्गलादेशी समय (०८:३० जिएसटी) अनुसार शेख हसिनाले राजीनामा दिँदै आफ्नी बहिनीसँग उनको सबैभन्दा ठूलो सहयोगी भारततर्फ भागेकी थिइन्। उनी उत्तरपूर्वी राज्य त्रिपुराको राजधानी अगरतलामा अवतरण गरेपछि उनलाई सुरक्षित बाटो दिइएको थियो।

परिणाम

शेख हसिनाको राजीनामा

५ अगस्ट २०२४ मा, बाङ्ग्लादेश समय अनुसार लगभग ३:०० बजे, प्रधानमन्त्री हसिनाले राजीनामा दिए र आफ्नी बहिनी शेख रेहानासँग हेलिकप्टरमा देश छोडे, हसिनाको सबैभन्दा ठूलो सहयोगी, भारत अगरतला हुँदै दिल्ली आइपुगे । देशको नाममा सम्बोधन गर्ने उनको इच्छा भएता पनि उनले त्यसो गर्ने मौका पाएनन्।

गणभवनमा आन्दोलनकारीको प्रवेश

दिउँसो ३ बजेतिर प्रदर्शनकारीले गणभवनका गेट तोडेर प्रधानमन्त्री निवासभित्र प्रवेश गरे र फर्निचरलगायतका धेरै सामानमा लुटपाट, तोडफोड र तोडफोड गरेका थिए । तिनीहरूले अफिसका फाइलहरू तलासी गरे र सेल्फी लिन उनको ओछ्यान र कुर्सीमा बसे। प्रदर्शनकारीहरूले हसिनाको लग्जरी डायर सुटकेस र उनको साडी पनि लिएका थिए।

अन्तरिम सरकार गठन

निम्न व्यक्तिहरु सम्मिलित अन्तरिम सरकार गठन हुने बताइएको छ ।

1. डा. सलीमुल्लाह खान
2. आसिफ नजरुल डा
3. सेवानिवृत्त न्यायाधीश मोहम्मद अब्दुल वहाब मिया
4. सेवानिवृत्त जनरल इकबाल करीम भुइया
5. सेवानिवृत्त मेजर जनरल सैयद इफ्तेखार उद्दीन
6. देवप्रिया भट्टाचार्य डा
7. मतियार रहमान चौधरी
8. सेवानिवृत्त ब्रिगेडियर जनरल एम सखावत हुसेन
9. डा. हुसेन जिल्लुर रहमान
10. सेवानिवृत्त न्यायाधीश एमए मतिन

नोबेल पुरस्कार विजेता मुहम्मद युनुसलाई सरकारको प्रमुख बन्न आग्रह गरिएको बताइएको छ । सरकार प्रमुखका लागि अन्य सम्भावित व्यक्तिहरुको नाममा बंगलादेश बैंकका पूर्व गभर्नर सलाहुद्दीन अहमद, सेवानिवृत्त जनरल जहाँगीर आलम चौधरी र वकिल सारा हुसेन समावेश छन्।