त्रिपुरा
त्रिपुरा |
|---|
त्रिपुरा भारतको एक राज्य हो। अगरतला त्रिपुराको राजधानी हो। बङ्गाली र त्रिपुरी भाषा (कोक बोरोक) यहाँका मुख्य भाषाहरू हुन्।
नाम[सम्पादन गर्नुहोस्]
- यसो भनिन्छ राजा त्रिपुर, जो ययाति वंशको ३९औं राजा थिए उनको नाममा यस राज्यको नाम त्रिपुरा भएको हो।
- अर्को मत अनुसार स्थानीय देवी त्रिपुर सुन्दरीको नाममा योाँको नाम त्रिपुरा भएको हो। यो हिन्दू धर्मको ५१ शक्ति पीठहरूमध्येमा एक हो।
- इतिहासकार कैलाश चन्द्र सिंहको भनाई अनुसार यो शब्द स्थानीय कोकबोरोक भाषाको दो शब्द मिश्रण हो - त्वि र प्रा। त्विको अर्थ हुन्छ पानी र प्राको अर्थ निकट। यस्तो पनि मानिन्छ कि प्रचीनकालमा यो समुद्र (बङ्गालको खाडी )को यति नजीकसम्म फैलिएको छ कि यही नामले जानिन्छ।
उल्लेख[सम्पादन गर्नुहोस्]
त्रिपुराको उल्लेख महाभारत, पुराणहरू तथा अशोकको शिलालेखहरूमा भेटिन्छ। स्वतन्त्रतापछि भारतीय गणराज्यमा विलय पूर्व यो एक राजशाही थियो। उदयपुर यसको राजधानी थियो जसलाई अठारौँ शताव्दीमा पुरानो अगरतलामा ल्याइयो र उन्नाइसौँ शताव्दीमा नयां अगरतलामा। राजा वीर चन्द्र माणिक्य महादुर देववर्माले आफ्नो राज्यको शासन ब्रिटिश भारतको इशारामा चलाए। गणमुक्ति परिषदद्वारा चलाईएको आन्दोलनले यो सन् १९४९मा भारतीय गणराज्यमा शामिल भयो।
सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]
यो पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]
बाह्य कडीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]
विकिमिडिया कमन्समा त्रिपुरा सम्बन्धी अन्य सामग्रीहरू रहेका छन्।