भारतका प्रस्तावित राज्यहरू र केन्द्र शासित प्रदेशहरू

भारतका प्रस्तावित राज्यहरू र केन्द्र शासित प्रदेशहरू

यो भारतमा प्रस्तावित राज्य र केन्द्र शासित प्रदेशहरूको सूची हो। भारतमा नयाँ राज्य र केन्द्र शासित प्रदेशहरू सिर्जना गर्ने संवैधानिक शक्ति भारतको संसदमा मात्र आरक्षित छ। यसले नयाँ राज्यहरू/केन्द्र शासित प्रदेशहरूको घोषणा गरेर, अवस्थित राज्यबाट क्षेत्र छुट्याएर वा दुई वा दुईभन्दा बढी राज्यहरू/केन्द्र शासित प्रदेशहरू वा तिनीहरूका केही भागहरू विलय गरेर त्यसो गर्न सक्छ। अवस्थित २८ राज्य र ८ केन्द्र शासित प्रदेशहरू बाहेक, धेरै नयाँ राज्यहरू र केन्द्र शासित प्रदेशहरू प्रस्तावित छन्।

भारतीय संविधान (भाग १: सङ्घ र यसको क्षेत्र अन्तर्गत) नयाँ राज्य र केन्द्र शासित प्रदेशहरूको निर्माणको लागि केही प्रावधानहरूलाई अनुमति दिन्छ:

1. सङ्घको नाम र क्षेत्र।
2. नयाँ राज्यहरूको प्रवेश वा स्थापना।
3. नयाँ राज्यहरूको गठन र अन्य विद्यमान राज्यहरूको क्षेत्र, सीमा वा नाम परिवर्तन।
4. धारा २ र ३ अन्तर्गत बनेका कानूनहरू पहिलो र चौथो अनुसूची र परिपूरक, आकस्मिक र परिणाममुखी विषयहरूको संशोधनको व्यवस्था गर्न।

यद्यपि, एकै समयमा, विद्यमान राज्यबाट भारतीय सङ्घको प्रशासन अन्तर्गत छुट्टै राज्यको माग गर्दा भारतमा पृथकता कानून अन्तर्गत आपराधिक आरोप लाग्न सक्छ।

प्रस्तावित राज्यहरू र केन्द्र शासित प्रदेशहरू

स्वतन्त्रता अघि, भारत ब्रिटिस प्रशासन द्वारा शासित भएका ब्रिटिस-शासित प्रान्तहरू र नाममात्र स्वायत्त रियासतहरूमा विभाजित थियो। भारतको विभाजन पछि, यी मध्ये केही प्रशासनिक विभाजनहरू पाकिस्तानको डोमिनियनको हिस्सा बने, जबकि बाँकी राज्य र प्रान्तहरूले भारतको डोमिनियन गठन गरे। प्रशासनको औपनिवेशिक प्रणाली सन् १९५६ सम्म जारी रह्यो जब राज्य पुनर्गठन ऐनले भाषा र जातिमा आधारित नयाँ राज्यहरूको पक्षमा प्रान्तहरू र रियासतहरूलाई खारेज गर्‍यो।

प्रस्तावित राज्यहरू	वर्तमान राज्यहरू	सन्दर्भ
अहोमल्यान्ड	असम
अवध	उत्तर प्रदेश
बागेलखण्ड	मध्य प्रदेश, उत्तर प्रदेश
बराक राज्य	असम
भिलिस्तान	राजस्थान, महाराष्ट्र, मध्य प्रदेश, गुजरात
भोजपुर	उत्तर प्रदेश, बिहार
बोडोल्यान्ड	असम
ब्रज	उत्तर प्रदेश
ब्रुल्यान्ड	मिजोरम
बुन्देलखण्ड	मध्य प्रदेश, उत्तर प्रदेश
चकमाल्यान्ड	मिजोरम
डिमराजी	नागाल्यान्ड, असम
सीमावर्ती नागाल्यान्ड	नागाल्यान्ड
गारोल्यान्ड	मेघालय
गोर्खाल्यान्ड	पश्चिम बङ्गाल
गोन्डवाना	मध्य प्रदेश
हरित प्रदेश	उत्तर प्रदेश
हमरल्यान्ड	मिजोरम
इन्द्रप्रस्थ	दिल्ली
जम्मु	जम्मू कश्मीर
जङ्गल महल	पश्चिम बङ्गाल
कम्तापुर	पश्चिम बङ्गाल, असम
कार्बिल्यान्ड	असम
खासिल्यान्ड	मेघालय
कश्मीर	जम्मू कश्मीर
कोडागु	कर्नाटक
कोङ्कन	महाराष्ट्र, गोवा, कर्नाटक
कोसल	ओडिशा
कच्छ	गुजरात
महाकोसल	मध्य प्रदेश
मालवा	मध्य प्रदेश, राजस्थान
मराठवाडा	महाराष्ट्र
मरु प्रदेश	राजस्थान
मगध राज्य	दक्षिणी बिहार र उत्तरी झारखण्ड
मिथिला	बिहार र झारखण्ड
उत्तर बङ्गाल	पश्चिम बङ्गाल
उत्तर कर्नाटक	कर्नाटक
पनुन कश्मीर	जम्मू कश्मीर
पूर्वाञ्चल	उत्तर प्रदेश
रायलसीमा	आन्ध्र प्रदेश
रेवाखण्ड	मध्य प्रदेश
सौराष्ट्र	गुजरात
सिन्धी राज्य	राजस्थान, गुजरात
तानिल्यान्ड	अरुणाचल प्रदेश, असम
टिपराल्यान्ड	त्रिपुरा
तुलु नाडु	कर्नाटक, केरल
विदर्भ	महाराष्ट्र
विन्ध्य प्रदेश	मध्य प्रदेश