निर्वाचक मण्डल

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
संयुक्त राज्य अमेरिकाको राष्ट्रपति चुनाव राज्य द्वारा मतदान, २०१२

निर्वाचक मण्डल भनेको मतदाताहरूले विशेष कार्यालयहरूमा उम्मेदवार चयन गर्न चयन गरिन्छ। प्रायः यिनीहरूले विभिन्न सङ्गठन, राजनीतिक दल वा संस्थाहरूलाई प्रतिनिधित्व गर्दछ, प्रत्येक सङ्गठन, राजनीतिक दल वा निकायले निश्चित सङ्ख्यामा निर्वाचकहरूद्वारा प्रतिनिधित्व गरेको वा एक विशेष तरिकामा भारित मतहरूद्वारा प्रतिनिधित्व गर्दछ।

आधुनिक निर्वाचक मण्डल[सम्पादन गर्नुहोस्]

संयुक्त राज्य अमेरिका[सम्पादन गर्नुहोस्]

संयुक्त राज्य निर्वाचक मण्डल एउटा प्रणालीको उदाहरण हो जसमा ५० राज्य र डिस्ट्रिक्ट अफ कोलम्बियाको प्रतिनिधित्व गर्ने निर्वाचकहरूसँग अप्रत्यक्ष रूपमा कार्यकारी राष्ट्रपति निर्वाचित हुन्छ।[१] जनताको मतले निर्वाचकहरू निर्धारण गर्दछ, जसले औपचारिक रूपमा निर्वाचक मण्डल मार्फत राष्ट्रपति चयन गर्छन्।[२]

नेपाल[सम्पादन गर्नुहोस्]

नेपालको राष्ट्रपति निर्वाचक मण्डलबाट छनोट हुन्छ।[३] जसमा संविधानको धारा ६२ बमोजिम सङ्घीय संसदका प्रतिनिधि सभाराष्ट्रिय सभाका सबै सदस्य र सातै प्रदेशका संसदका सदस्य रहेका छन्।[३] राष्ट्रपतिका लागि सर्वसाधारणले भोट हाल्न पाउँदैनन्।[३]

विश्वव्यापी[सम्पादन गर्नुहोस्]

निर्वाचक मण्डल प्रणाली भएका अन्य देशहरूमा बुरुन्डी, इस्टोनिया, कजाख्स्तान, माडागास्कर, म्यानमार, पाकिस्तान, ट्रिनिडाड र टोबागोभानुअटु समावेश छन्।

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. "Legal Provisions Relevant to the Electoral College Process", National Archives, ५ सेप्टेम्बर २०१९। 
  2. Collin, Richard Oliver; Martin, Pamela L. (२०१२-०१-०१), An Introduction to World Politics: Conflict and Consensus on a Small Planet (अङ्ग्रेजीमा), Rowman & Littlefield, आइएसबिएन 9781442218031 
  3. ३.० ३.१ ३.२ "भाग–६ राष्ट्रपति र उपराष्ट्रपति – नेपाल कानून आयोग", नेपाल कानुन आयोग, अन्तिम पहुँच २०२३-०२-२६