भारत सञ्चार निगम लिमिटेड

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
(बीएसएनएलबाट अनुप्रेषित)
भारत सञ्चार निगम लिमिटेड (बिएसएनएल)
व्यवसाय प्रकार
सार्वजनिक क्षेत्रको उपक्रम
उद्योगदूरसञ्चार
स्थापित१५ सेप्टेम्बर २०००; २३ वर्ष पहिले (२०००-०९-15)
केन्द्रीय कार्यालय,
सेवा क्षेत्र
भारत
मुख्य व्यक्ति
[१]
सेवाहरू
आम्दानी २०,७०१ करोड (युएस$२.९ बिलियन) (सन् २०२३)[२]
परिचालन आय
१,५५८ करोड (युएस$२२० मिलियन) (सन् २०२३) [२]
ह्रास −८,१६२ करोड (युएस$−१.१ बिलियन) (सन् २०२३)[२]
कुल सम्पत्ति १४७,४९६ करोड (युएस$२१ बिलियन) (सन् २०२३)[२]
कुल इक्विटी६२,९६३ करोड (युएस$८.८ बिलियन) (सन् २०२३)[२]
मालिकदूरसञ्चार विभाग, सञ्चार मन्त्रालय, भारत सरकार
कर्मचारी सङ्ख्या
५७,८६१ (२९ फेब्रुअरी २०२४)
मूल सङ्गठनदूरसञ्चार विभाग, सञ्चार मन्त्रालय, भारत सरकार
विभाग
सहायक कम्पनीहरू
वेबसाइटOfficial Website

भारत सञ्चार निगम लिमिटेड (बिएसएनएलको रूपमा संक्षिप्त) भारतमा आधारित एक प्रमुख दूरसञ्चार कम्पनी हो, जुन भारत सरकारको स्वामित्वमा रहेको छ। यो भारतको नयाँ दिल्लीमा मुख्यालयको साथ एक केन्द्रीय सार्वजनिक क्षेत्र उपक्रमको रूपमा सञ्चालित छ। बिएसएनएल दूरसञ्चार विभागको क्षेत्राधिकारभित्र पर्दछ, जुन भारत सरकारको सञ्चार मन्त्रालयको एक भाग हो। यो कम्पनीको स्थापना १ अक्टोबर २००० मा भारत सरकारले गरेको थियो। बिएसएनएलले भारतभर आफ्नो राष्ट्रव्यापी दूरसञ्चार सञ्जाल मार्फत मोबाइल भ्वाइस र इन्टरनेट सेवाहरू प्रदान गर्दछ। यो भारतको सबैभन्दा ठूलो सरकारी स्वामित्वको दूरसञ्चार सेवा प्रदायक हो। सन् २०२२ मा, बिएसएनएलले स्थापना कालदेखि हालसम्म ५७,६७१ करोड भारुको घाटा बेहोरेको थियो।[६] आर्थिक वर्ष सन् २०२२-२३ मा यसले ६,६६२ करोड भारु घाटा बेहोरेको थियो।[७]In the financial year 2022-23 it incurred a loss of Rs 6,662 crore. [८]

इतिहास[सम्पादन गर्नुहोस्]

भारत सञ्चार निगम लिमिटेड एक भारतीय सरकारी उद्यम हो र यसको इतिहास बेलायती भारतसँग जोडिएको छ। भारतमा दूरसञ्चार सञ्जालको जग १९औँ शताब्दीको कुनै समय अङ्ग्रेजहरूले बसालेका थिए। ब्रिटिस शासनकालमा सन् १८५० मा कलकत्ता र डायमन्ड हार्बरबीच पहिलो टेलिग्राफ लाइन स्थापना गरिएको थियो। ब्रिटिस इस्ट इन्डिया कम्पनीले सन् १८५१ मा टेलिग्राफको प्रयोग सुरु गरेको थियो र सन् १८५४ सम्म देशभरि टेलिग्राफ लाइनहरू बिच्छाएको थियो। सन् १८५४ मा टेलिग्राफ सेवा सर्वसाधारणका लागि खोलिएको थियो र पहिलो टेलिग्राम मुम्बईबाट पुणे पठाइएको थियो। सन् १८८५ मा बेलायती शाही विधान परिषद्ले भारतीय टेलिग्राफ ऐन पारित गरेको थियो। सन् १९८० को दशकमा हुलाक र टेलिग्राफ विभागको विभाजन पछि, दूरसञ्चार विभागको निर्माणले अन्ततः सरकारी स्वामित्वको टेलिग्राफ र टेलिफोन उद्यमको उदय भएको थियो जसले बिएसएनएलको स्थापनाको नेतृत्व गरेको थियो।[९]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. "MTNL-chairman-purwar-to-assume-additional-charge-as-BSNL-cmd", livemint, अन्तिम पहुँच ३ जुलाई २०१९ 
  2. २.० २.१ २.२ २.३ २.४ "23rd Annual Report", Bharat Sanchar Nigam Limited., १६ सेप्टेम्बर २०२३, अन्तिम पहुँच १४ जनवरी २०२४ 
  3. "Cabinet allows, BSNL to sell tower assets", The Economic Times, १८ सेप्टेम्बर २०१७। 
  4. "MTNL to be a BSNL subsidiary", The Hindu], २९ जुन २०१९। 
  5. "Cabinet clears BSNL-BBNL merger, approves revival package worth Rs 1.64 lakh cr", The Economic Times। 
  6. "Press Release on Telecom Subscription Data as on 30 November, 2019", Telecom Regulatory Authority of India, ३० नोभेम्बर २०१९, मूलबाट २९ फेब्रुअरी २०२०-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १६ जनवरी २०२०  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २९ फेब्रुअरी २०२० मिति
  7. "BSNL, MTNL losses at Rs 73,000 crore since inception", The New Indian Express, १० Dec २०२२। 
  8. "BSNL's April-June net loss narrows to Rs 1,470 crore", Financial Express, अगस्ट १५, २०२३। 
  9. "About us", BSNL, LLC, १७ नोभेम्बर २०१९। 

बाह्य कडीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]