रुद्रप्रयाग जिल्ला
रुद्रप्रयाग जिल्ला | |
|---|---|
.svg) उत्तराखण्डमा स्थान | |
 रुद्रप्रयाग जिल्ला | |
| देश |  भारत |
| राज्य | उत्तराखण्ड |
| विभाजन | गढवाल |
| क्षेत्रफल | |
| • जम्मा | १९८४ किमी२ (७६६ वर्ग माइल) |
| जनसङ्ख्या (सन् २०११) | |
| • जम्मा | २४२२८५ |
| • घनत्व | १२०/किमी२ (३२०/वर्ग माइल) |
रुद्रप्रयाग उत्तरी भारतको उत्तराखण्ड राज्यको एउटा जिल्ला हो। जिल्लाले १९८४ किमी २ को क्षेत्र ओगटेको छ। रुद्रप्रयाग सहर यस जिल्लाको प्रशासनिक सदरमुकाम हो। यस जिल्लालाई उत्तरमा उत्तरकाशी जिल्ला, पूर्वमा चमौली जिल्ला, दक्षिणमा पौरी गढवाल जिल्ला र पश्चिममा टिहिरी गढवाल जिल्लाले घेरिएको छ।
परिचय[सम्पादन गर्नुहोस्]
रुद्रप्रयाग जिल्ला १६ सेप्टेम्बर १९९७ मा स्थापना भएको थियो। यो तीन छेउछाउका जिल्लाहरू को निम्न क्षेत्रहरू बाट नक्कल गरिएको थियो:
- चमौली जिल्लाबाट अगस्टमुनी र उखीमठ ब्लकको सम्पूर्ण भाग र पोखरी र कर्णप्रयाग ब्लकको केही अंश
- टिहिरी जिल्लाको जाखोली र कीर्तिनगर ब्लकको एक भाग
- पौरी जिल्लाको खिरसु ब्लकको एक भाग
अन्तर्राष्ट्रिय रूपमा परिचित केदारनाथ मन्दिर उत्तरमा, मदमहेश्वर पूर्वमा, नागरासु दक्षिण पूर्वमा र चरम दक्षिणमा श्रीनगर छ। मन्दकिनी नदी यस जिल्लाको प्रमुख नदी हो। २०११ को अनुसार यो उत्तराखण्डको सबैभन्दा कम जनसङ्ख्या भएको जिल्ला हो (१३ मध्ये)[१]
जनसाङ्ख्यिकी[सम्पादन गर्नुहोस्]
२०११ को जनगणना अनुसार रुद्रप्रयाग जिल्लाको जनसङ्ख्या २४२,२८५ छ, लगभग भानुआटु राष्ट्रको बराबर। यसले यसलाई भारतमा ५८३ को श्रेणीकरण दिन्छ (कुल ६४० मध्ये)। यस जिल्लाको जनघनत्व प्रति वर्ग किलोमिटर (३१०/वर्ग मील) ११९ जना बासिन्दा रहेको छ। सन् २००१-२०११ को दसकमा यसको जनसङ्ख्या वृद्धि दर ४.१४% थियो।[१]
जिल्लाको प्रमुख पहिलो भाषा गढवाली हो, २०११ को जनगणना अनुसार जनसङ्ख्याको ९४.४८% द्वारा बोलिन्छ। हिन्दी, यद्यपि व्यापक रूपमा सम्पर्क भाषा प्रयोग गरिन्छ, ४.२०% को पहिलो भाषा हो, जबकि ०.६०% नेपाली बोल्नेहरू छन्।[२]
सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]
- ↑ १.० १.१ "District Census 2011", Census2011.co.in, २०११, अन्तिम पहुँच ३० सेप्टेम्बर २०११।
- ↑ "Table C-16 Population by Mother Tongue: Uttarakhand", www.censusindia.gov.in, Registrar General and Census Commissioner of India।
