मत्स्ययुग
मत्स्ययुग (अङ्ग्रेजी: Devonian) पुराजीवक कल्पको भौगोलिक अवधि हो, प्रवालयुगको अन्त्यदेखि ४१९.२ मिलियन वर्ष पहिले, प्राङ्गारयुगको सुरुसम्म ६०.३ मिलियन वर्ष फैलिएको छ।[१] मत्स्ययुग एक अपेक्षाकृत न्यानो अवधि थियो, र सम्भवतः धेरै अवधिको लागि कुनै ग्लेशियरहरूको अभाव थियो। भूमध्य रेखादेखि ध्रुवसम्मको तापक्रम आजको जस्तो ठुलो थिएँन। मौसम पनि धेरै सुख्खा थियो, प्रायः भूमध्य रेखाको साथ जहाँ यो सबैभन्दा सुख्खा थियो।[२]
मत्स्ययुग संसारमा धेरै महाद्वीपहरू र विभिन्न आकारका महासागर बेसिनहरू समावेश थिएँ।[३] सबैभन्दा ठुलो महाद्वीप, गोन्डवाना, पूर्णतया दक्षिणी गोलार्ध भित्र अवस्थित थियो। यो आधुनिक समयको दक्षिण अमेरिका, अफ्रिका, अष्ट्रेलिया, अन्टार्कटिका र भारत, साथै उत्तर अमेरिका र एसियाका साना भागहरूसँग मेल खान्छ।[४]
सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ Gradstein, Felix M.; Ogg, James G.; Smith, Alan G. (२००४), A Geologic Time Scale 2004, Cambridge: Cambridge University Press, आइएसबिएन 978-0521786737।
- ↑ Joachimski, M. M.; Breisig, S.; Buggisch, W. F.; Talent, J. A.; Mawson, R.; Gereke, M.; Morrow, J. R.; Day, J. et al. (जुलाई २००९), "Devonian climate and reef evolution: Insights from oxygen isotopes in apatite", Earth and Planetary Science Letters 284 (3–4): 599–609, डिओआई:10.1016/j.epsl.2009.05.028, बिबकोड:2009E&PSL.284..599J।
- ↑ Cocks, L. Robin M.; Torsvik, Trond H., सम्पादकहरू (२०१६), "Devonian", Earth History and Palaeogeography (Cambridge: Cambridge University Press): 138–158, आइएसबिएन 978-1-316-22552-3, डिओआई:10.1017/9781316225523.009, अन्तिम पहुँच २०२२-०७-२४।
- ↑ Golonka, Jan (२०२०-०३-०१), "Late Devonian paleogeography in the framework of global plate tectonics", Global and Planetary Change (अङ्ग्रेजीमा) 186: 103129, आइएसएसएन 0921-8181, डिओआई:10.1016/j.gloplacha.2020.103129, बिबकोड:2020GPC...18603129G।