दीनार
दीनार (अरबी: دينار) भूमध्य सागर नजिकैका धेरै देशहरूमा प्रयोग हुने एक प्रमुख मुद्रा इकाई हो। यसको ऐतिहासिक प्रयोग व्यापक रूपमा रहेको छ।.[१]
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Dinar.svg/300px-Dinar.svg.png)
आधुनिक दिनारको ऐतिहासिक पूर्ववर्तीहरू सुनको दिनार हो जुन मध्यकालीन इस्लामी साम्राज्यको मुख्य सिक्का हो जसलाई खलिफा अबद अल-मलिक इब्न मर्वान इब्न अल-हकमद्वारा ६९६–६९७ ईसापूर्वमा, जारी गरिएको थियो। "दिनार" भन्ने शब्द पुरानो रोमको चाँदीको "देनारिउस" सिक्काबाट आएको थियो]
कुषाण शासन कालमा सुनको सिक्केको वजन ८.०३ ग्राम हुने गरेको थियो भने गुप्त कालमा यसको वजन ९.३३ ग्राम रहेको थियो।[२][३] यो कुषाणको सिक्काहरूमा आधारित थियो। रोमन रूपमा दीनारको मूल्य करिब साढे चार ग्राम स्वर्णको बराबर थियो। हाल तमाम देश तथा क्षेत्रहरूमा दीनार धातुको मुद्राको विपरीत कागजको नोटहरूको प्रयोग हुने गरेको छ।
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Coin_of_Stefan_Uro%C5%A1_I.jpg/150px-Coin_of_Stefan_Uro%C5%A1_I.jpg)
इतिहास
[सम्पादन गर्नुहोस्]'दीनार' शब्द अरबी अथवा संस्कृत शब्दबाट आएको थियो जसको अर्थ सूवर्णमुद्रा वा असर्फी हुन्छ। मौलिक रूपमा यो शब्द रोमन शब्दबाट आएको थियो र करिब तीन दशक ईसा पू्र्व, स्वर्ण मुद्राको रूपमा यसको रोमन गणतन्त्रमा प्रचलन सुरु भएको थियो। रोमबाट नै 'देनारिउस' अरब क्षेत्रमा दीनारको रूपमा पुगेको थियो।
प्रयोग गर्ने देशहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]दीनार वा यसको समान प्रयोग गर्ने देशहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Dinar_of_Abd_al-Malik%2C_AH_75.jpg/240px-Dinar_of_Abd_al-Malik%2C_AH_75.jpg)
देशहरू | मुद्रा | आइएसओ ४२१७ कोड |
---|---|---|
![]() |
अल्जेरियाली दीनार | DZD |
![]() |
बहराइनी दीनार | BHD |
![]() |
इराकी दीनार | IQD |
![]() |
जोर्डनी दीनार | JOD |
![]() |
कुवेती दीनार | KWD |
![]() |
लिबियाली दीनार | LYD |
![]() |
म्यासेडोनियाली दीनार | MKN (सन् १९९२–१९९३) MKD (सन् १९९३−हाल) |
![]() |
सर्बियाली दीनार | RSD CSD (सन् २००३–२००६) |
![]() |
तुनिसियाली दीनार | TND |
बिसौँ शताब्दीमा दीनारको प्रयोग गर्ने देश तथा क्षेत्रहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Offa_king_of_Mercia_757_793_gold_dinar_copy_of_dinar_of_the_Abassid_Caliphate_774.jpg/200px-Offa_king_of_Mercia_757_793_gold_dinar_copy_of_dinar_of_the_Abassid_Caliphate_774.jpg)
देशहरू | मुद्रा | आइएसओ ४२१७ कोड | प्रयोग | द्वारा प्रतिस्थापन |
---|---|---|---|---|
![]() |
बहराइनी दीनार | BHD | 1966–1973 | संयुक्त अरब इमिरेट्स दिरहम |
![]() |
बोस्निया र हर्जगोभिना दीनार | BAD | सन् १९९२–१९९८ | बोस्निया र हर्जगोभिना परिवर्तनीय मार्क |
![]() |
क्रोएसियाली दीनार | HRD | सन् १९९१–१९९४ | क्रोएसियाली कुना |
![]() |
इरानी रियाल सुरुमा १२५० र पछि १०० दीनारमा विभाजन गरिएको थियो। | |||
![]() |
दक्षिण यमनी दीनार | YDD | सन् १९६५–१९९० | यमनी रियाल |
![]() |
सुडानी दीनार | SDD | सन् १९९२–२००७ | सुडानी पाउन्ड |
![]() ![]() ![]() |
युगोस्लाभ दीनार | YUD (सन् १९६५–१९८९) YUN (सन् १९९०–१९९२) YUR (सन् १९९२–१९९३) YUO (सन् १९९३) YUG (सन् १९९४) YUM (सन् १९९४–२००३) |
सन् १९१८–२००३ | उल्लेख नभएको |
तथ्यसूत्र
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ "اختلاف نظر دربارهٔ ریشه دینار", मूलबाट ۲۹ اوت ۲۰۱۳-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۱। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१३-०८-२९ मिति
- ↑ Medieval European Coinage By Philip Grierson p.330 वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१६-०६-२९ मिति
- ↑ Friedberg, Arthur L.; Friedberg, Ira S. (२००९), &pg=PA457 Gold Coins of the World: From Ancient Times to the Present, Coin & Currency Institute, पृ: ४५७, आइएसबिएन 978-0-87184-308-1।
बाह्य कडीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Wiktionary-logo-en-v2.svg/40px-Wiktionary-logo-en-v2.svg.png)