शिव सहस्रनाम

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
फैलिएको शिव महात्म्य (शिवका महान् कथाहरू) बाट पृष्ठ

शिव सहस्रनाम ( संस्कृत: शिवसहस्रनामम् ) एक संस्कृत स्तोत्र हो जसमा हिन्दू धर्मका प्रमुख देवताहरू मध्ये एक र शैव धर्मको सर्वोच्च व्यक्तित्व शिवको १००० नामहरूको सूची समावेश छ, । हिन्दू परम्परामा, सहस्रनाम एक प्रकारको भक्ति स्तोत्र हो (संस्कृत: स्तोत्रम ) र एक देवताको हजार नामहरू सूचीबद्ध गर्दछ। नामहरूले प्रशंसा गरिएको आकृतिसँग सम्बन्धित विशेषताहरू, कार्यहरू, र प्रमुख पौराणिक कथाहरूको विस्तृत सूची प्रदान गर्दछ। शिव सहस्रनाम शिव महापुराण, र लिंग पुराण जस्ता अन्य धेरै शास्त्रहरूमा पाइन्छ।

भिन्नताहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

शिव सहस्रनामका कम्तीमा आठ भिन्न भिन्नताहरू छन् [१] जबकि महाभारतको पुस्तक १३ ( अनुशासन पर्व ) मा देखा पर्ने एउटालाई मुख्य संस्करण मानिन्छ। [२] एउटा संस्करण लिंग पुराणमा पाइन्छ भने अर्को संस्करण महाभारतमा पाइन्छ।

कृष्णले महाभारतको अनुशासनपर्वको १७ औं अध्यायमा युधिष्ठिरलाई शिवका हजार नामहरू बताउनुभएको छ

  • लिङ्ग पुराण (संस्करण ) महाभारत अनुशासनपर्वन संस्करणको नजिक छ।
  • लिङ्ग पुराण (संस्करण २, १.९८.२७-१५९) को केहि अंशहरू संस्करण १ सँग समान छन्, तर अन्य स्रोतहरूसँग पनि
  • शिवपुराण ४.३५.१-१३१।
  • महाभारत ( Sāntiparvan संस्करण)। महाभारतको आलोचनात्मक संस्करणमा यो संस्करण समावेश छैन; यसलाई पुस्तक १२( Śāntiparvan ) को अंश मानिन्छ, तर पाठमा ढिलो थपिएको प्रतिनिधित्व गर्दै, महत्वपूर्ण संस्करणमा परिशिष्ट २८ मा पठाइएको छ। गीता प्रेस संस्करणले यसलाई श्लोक १२.२८४.६८-१८० को रूपमा मुख्य पाठको अंशको रूपमा पुनर्स्थापित गर्दछ।
  • वायु पुराण (१.३०.१७९-२८४) लगभग महाभारत शान्तिपर्वण संस्करण जस्तै हो।
  • ब्रह्माण्ड पुराण (३८.१.१-१००) लगभग वायु पुराण संस्करण जस्तै छ।
  • महाभागवत उपपुराण (६७.१-१२५) तुलनात्मक रूपमा हालैको उत्पत्ति भएको देखिन्छ।

सन्दर्भहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. Sharma, pp. viii-ix.
  2. Mahabharata 13.17 translated by Kisari Mohan Ganguli (published between 1883 and 1896). This is the source for the version presented in Chidbhavananda, who refers to it being from the Mahabharata but does not explicitly clarify which of the two Mahabharata versions he is using. See Chidbhavananda, p.5.

बाह्य लिङ्कहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

ढाँचा:Sahasranama

शिव

* # हर

* # मृदा

* # रुद्र

* # पुष्करा

* # पुष्पलोचना

* # अर्थिगम्य

* # सदाचारा

* # शर्व

* # शम्भु

* # महेश्वर

* # चन्द्रपिडा

* # चन्द्रमौली

* # विश्व

* # विश्वमरेश्वर

* # वेदान्तसरसन्दोह

* # कपाली

* # निललोहिता

* # ध्यानधारा

* # अपरिचेद्य

* # गौरीभरत

* # गणेशवर

* # अष्टमूर्ति

* # विश्वमूर्ति

* # त्रिवर्गवर्गसाधना

* # ज्ञानगम्य

* # द्रिदप्रज्ञा

* # देवदेव

* # त्रिलोचना

* # वामदेव

* # महादेव

* # पटु

* # परिवृदा

* # दृढ

* # विश्वरूपा

* # विरुपाक्ष

* # वागीशा

* # शुचिसत्ताम

* # सर्वप्रामाणसंवादी

* # वृशंका

* # वृषवाहन

* # ईशा

* # पिनाकी

* # खतवाङ्गा

* # चित्रवेश

* # चिरन्तना

* # तमोहरा

* # महायोगी

* # गोप्ता

* # ब्रह्मा

* # धुर्जटी

* # कालाकल

* # कृतिवास

* # सुभग

* # प्रणवत्माक

* # उन्नध्र

* # पुरुष

* # जुष्यो

* # दुर्वासा

* # पूर्वासन

* # दिव्यायुध

* # स्कन्दगुरु

* # परमेष्ठी

* # परात्पर

* # अनादिमध्यनिधान

* # गिरिषा

* # गिरिजाधव

* # कुवेरबन्धु

* # श्रीकण्ठ

* # लोकवर्नोत्तम

* # मृदु

* # समाधिवेद्य

* # कोदण्डी

* # नीलकण्ठ

* # परश्वधी

* # विशालाक्षा

* # मृगव्याध

* # सुरेश

* # सूर्यतापन

* # धर्मधाम

* # क्षेत्रक्षेत्र

* # भगवान्

* # भगनेत्रभिडा

* # उग्रा

* # पशुपति

* # तरक्ष्य

* # प्रियभक्त

* # परन्तापा

* # दत्त

* # दयाकर

* # दक्षा

* # कपर्दी

* # कामशासन

* # श्मशाननिलय

* # सूक्ष्म

* # श्मशानस्थ

* # महेश्वर

* # लोककर्त्ता

* # मृगपति

* # महाकर्ता

* # महाऔषधी

* # सोमपोमृतप

* # सौम्य

* # महातेज

* # महाद्युति

* # तेजोमय

* # अमृतमय

* # अन्नमयश्च

* # सुधापति

* # उत्तरा

* # गोपति

* # गोप्ता

* # ज्ञानगम्य

* # पुरातन

* # नीति

* # सुनिता

* # शुद्धात्मा

* # सोमा

* # सोमरता

* # सुखी

* # अजातशत्रु

* # आलोका

* # सम्भाव्य

* # हव्यवाहन

* # लोककारो

* # वेदकार

* # सुत्रकरा

* # सनातन

* # महर्षि

* # कपिलाचार्य

* # विश्वदीप्ती

* # विलोचना

* # पिनाकापानी

* # भुदेवा

* # स्वस्तिदा

* # स्वास्तिकृत

* # सुधि

* # धात्रीधामा

* # धमकर

* # सर्वग

* # सर्वगोचर

* # ब्रह्मश्रीका

* # विश्वश्री

* # सर्ग

* # कर्णिकरा

* # प्रिय

* # कवि

* # शाखा

* # विशाखा

* # गोशाखा

* # शिव

* # भिषक

* # अनुत्तमा

* # गंगाप्लवोदका

* # भव्य

* # पुष्कला

* # स्थापति

* # स्थीर

* # विजयात्मा

* # विश्वात्मा

* # भुतावाहन

* # सारथी

* # सगना

* # गणकया

* # सुकिर्ति

* # चिन्नसंशाय

* # कामदेव

* # कामपाल

* # भास्मोधुलिताविग्रह

* # भस्मप्रिया

* # भस्मशायी

* # कामी

* # कान्ता

* # कृतगामा

* # समवर्त

* # निवृत्तात्मा

* # धर्मपुञ्ज

* # सदाशिव

* # अकलमाशा

* # पुण्यात्मा

* # चतुर्वाहु

* # दुरासदा

* # दुर्लभा

* # दुर्गम

* # दुर्गा

* # सर्वयुधविशारदा

* # अध्यात्मयोगनिलय

* # सुतान्तु

* # तन्तुवर्धन

* # शुभाङ्गा

* # लोकसारंगा

* # जगदीशा

* # जनार्दन

* # भस्माशुद्धिकरा

* # मेरु

* # ओजस्वी

* # शुध्दविग्रह

* # असाध्य

* # साधुसाध्या

* # भृत्यमर्कतरुपधृक्

* # हिरण्यरेता

* # पुराण

* # रिपुजिवहार

* # बली

* # महाह्रदो

* # महागर्त

* # सिद्ध

* # वृन्दरवन्दिता

* # व्याघ्राचर्मम्बरा

* # व्याली

* # महाभूत

* # महानिधि

* # अमृत

* # मृतप

* # पञ्चजन्य

* # प्रभञ्जना

* # पञ्चविमशततत्वस्थ

* # पारिजात

* # परात्परः

* # सुलभा

* # सुव्रत

* # शूरा

* # ब्रह्मवेदनिधि

* # निधि

* # वर्णाश्रमगुरु

* # वर्णी

* # शत्रुजिता

* # शत्रुतापन

* # आश्रम

* # क्षपन

* # क्षमा

* # ज्ञानवना

* # अचलेश्वर

* # प्रमानभुता

* # दुर्ज्ञेय

* # सुवर्णा

* # वायुवाहन

* # धनुर्धारा

* # धनुर्वेद

* # गुणराशि

* # गुणकरा

* # सत्यसत्यपार

* # दिना

* # धर्मग

* # धर्मसासन

* # अनन्तदृष्टि

* # डन्डा

* # दमाईता

* # दामा

* # अभिवाद

* # महामाया

* # विश्वकर्मा

* # विशारदा

* # वीतराग

* # विनीतात्मा

* # तपस्वी

* # भूतभावन

* # उन्मत्तवेष

* # प्रचन्न

* # जितकाम

* # जितप्रिया

* # कल्याण

* # प्रकृति

* # कल्प

* # सर्वलोकप्रजापति

* # तरसवी

* # तारको

* # धिमाना

* # प्रधानप्रभु

* # अव्याया

* # लोकपाल

* # अन्र्तहितात्मा

* # कालपादिः

* # कमलक्षण

* # वेदशास्त्रार्थतत्त्वज्ञ

* # नियामा

* # नियताश्रय

* # चन्द्र

* # सुर्य

* # शनि

* # केतु

* # वरंगा

* # विद्रुमच्छवि

* # भक्तिवश्य

* # अनघा

* # परब्रह्म

* # मृगवानार्पण

* # अद्री

* # आद्र्यालय

* # कान्त

* # परमात्मा

* # जगद्गुरु

* # सर्वकर्मालय

* # तुष्टा

* # मङ्गल्य

* # मंगलवृत

* # महतपा

* # द्रीघातपा

* # स्थविष्ठ

* # स्थविरो

* # ध्रुव

* # आहा

* # संवत्सरा

* # व्याप्ति

* # प्रमना

* # परमतापा

* # संवत्सरकार

* # मन्त्रप्रत्ययकार

* # सर्वतापन

* # अज

* # सर्वेश्वर

* # सिद्ध

* # महारेता

* # महाबल

* # योगी

* # योग

* # सिद्धि

* # महारेता

* # सर्वादी

* # अग्रहा

* # वासु

* # वसुमन

* # सत्य

* # सर्वपापहरा

* # सुकिर्ति

* # शोभना

* # स्रग्वी

* # वेदाङ्ग

* # वेदविन

* # मुनि

* # भ्राजिष्णु

* # भोजना

* # भोक्ता

* # लोकनाथ

* # दुराधर

* # अमृत

* # शाश्वत

* # शान्त

* # बाणहस्त

* # प्रतापवान्

* # कमण्डलुधरो

* # धन्वी

* # ह्यवाङ्मनसगोचर

* # अतिन्द्रिया

* # महामाया

* # सर्ववासा

* # चतुष्पथ

* # कलायोगी

* # महानदा

* # महत्सहा

* # महाबला

* # महाबुद्धि

* # महावीर्य

* # भुताचारी

* # पुरन्दरा

* # निशाचरा

* # प्रेताचारी

* # महाशक्ति

* # महाद्युती

* # अहिरदेश्यावपु

* # श्रीमान

* # सर्वाचार्यमनोगति

* # वाहुश्रुत

* # नियातात्मा

* # ध्रुव

* # अध्रुव

* # सर्वशास्का

* # ओजस्तेजो

* # द्युतिधारा

* # जनक

* # नृत्यप्रिया

* # नृत्यनित्य

* # प्रकाशात्मा

* # प्रकाशका

* # स्पष्टाक्षरा

* # बुधो

* # मन्त्र

* # सामना

* # सरसम्प्लव

* # युगादिक्रीडा

* # युगवर्त

* # गम्भिर

* # वृषवाहन

* # इष्टा

* # विशिष्ट

* # सिष्टेष्ट

* # सुलभ

* # सारशोधनः

* # तीर्थरुपा

* # तीर्थनामा

* # तीर्थादृश्य

* # तीर्थद

* # अपांनिधि

* # अधिष्ठान

* # विजया

* # जयकलविता

* # प्रतिष्ठित

* # प्रमानज्ञा

* # हिरण्यकवच

* # हरि

* # विमोचनः

* # सुरगाना

* # विद्याशा

* # विन्दुसंश्रय

* # वातरूप

* # अमलोन्मायी

* # विकर्त

* # गहना

* # गुहा

* # करण

* # कारणं

* # कर्ता

* # सर्वबन्धविमोचन

* # व्यावसाया

* # व्यावस्था

* # स्थानदा

* # जगदादिजा

* # गरुड

* # ललिता

* # अबेदा

* # भवात्मासमस्थिता

* # वीरेश्वर

* # वीरभद्र

* # विरासनाविधी

* # विराचुडामणि

* # र्वेत्ता

* # चिदानन्दो

* # नदीधारा

* # आज्ञाधार

* # त्रिशुली

* # शिपिविष्ट

* # शिवालय

* # बालाखिल्य

* # महावीर

* # तिग्माम्शु

* # बधिर

* # खग

* # अधिराम

* # सुशरण

* # सुब्रह्मण्य

* # सुधापति

* # माघवन

* # कौशिक

* # गोमान्

* # विराम

* # सर्वसाधना

* # ललताक्ष

* # विश्वदेह

* # सारा

* # संसारचक्रभृत

* # अमोघडाण्ड

* # मध्यस्थ

* # हिरण्य

* # ब्रह्मवर्चास

* # परमार्थ

* # पारा

* # मायी

* # शम्बर

* # व्याघ्रलोचना

* # रुची

* # र्बहुरुचि

* # र्वैद्यो

* # वाचस्पती

* # रवि

* # विरोचन

* # स्कन्द

* # शास्ता

* # वैवस्वत

* # यम

* # युक्ति

* # रुन्नतकीर्ति

* # सानुराग

* # पराञ्जय

* # कैलाशधिपति

* # कान्ता

* # सविता

* # रविलोचना

* # विश्वौत्तम

* # विताभया

* # विश्वभारत

* # अनिवारत

* # नित्या

* # नित्यकल्याण

* # पुण्यश्रवणकीर्तन

* # दुराश्रव

* # विश्वसह

* # धेया

* # दुस्स्वप्ननाश

* # उत्तराणा

* # दुष्कृति

* # विज्नेया

* # दुहसह

* # भव

* # अनादि

* # र्भूर्भुवोलक्ष्मी

* # किरीट

* # त्रिदशाधिप

* # विश्वगोप्ता

* # विश्वकर्ता

* # सुवीरो

* # रुचिरंगदा

* # जननो

* # जनजनमादी

* # प्रितिमाना

* # नितिमाना

* # दिव्या

* # देवसुरमहेश्वर

* # देवदेवमाया

* # अचिन्त्य

* # देवदेवात्मसम्भव

* # सद्योनी

* # असुरव्याघ्र

* # देवसिंह

* # दिवाकर

* # विबुधग्रवर

* # श्रेष्ठ

* # सर्वदेवोत्तमोत्तम

* # शिवज्ञानरता

* # श्रीमान

* # शिखी-श्रीपार्वतप्रिया

* # वज्रहस्त

* # सिद्धखड्गी

* # नरसिंहनिपटना

* # ब्रह्मचारी

* # लोकचारी

* # धर्माचारी

* # धनाधिपा

* # नन्दी

* # नन्दीश्वर

* # अनन्त

* # नागनव्रतधारा

* # शुचि

* # लिङ्गाध्यक्ष

* # सुराध्यक्ष

* # योगाध्यक्ष

* # युगवाह

* # स्वधर्म

* # स्वर्गता

* # स्वर्गखरा

* # स्वरामयस्वन

* # वनाध्यक्ष

* # विजयकार्ता

* # धर्मकृत

* # धर्मसंभव

* # डम्भा

* # अलोभा

* # अर्थविता

* # शम्भु

* # सर्वभूतमहेश्वर

* # श्मशाननिलय

* # ट्रिक्षा

* # सेतु

* # अप्रतिमकृति

* # लोकोत्तरस-पुतलोका

* # ट्रिम्बाका

* # नागभूषण

* # अन्धाकारी

* # माखडवेशी

* # विष्णुकन्धरापटना

* # हिनादोषा

* # अक्षयगुण

* # दक्षरी

* # पुष्पदन्तभित

* # धुर्जटी

* # खण्डपरशु

* # सकला

* # निस्कला

* # अनघा

* # अकाला

* # सकलधारा

* # पाण्डुरभा

* # मृदा

* # नाटा

* # पूर्ण

* # पुरायिता

* # पुण्य

* # सुकुमारा

* # सुलोचना

* # समगायप्रिया

* # अक्रूरा

* # पुण्यकिर्ति

* # अनामया

* # मनोजवा

* # तीर्थकर

* # जटिला

* # जीवितेश्वर

* # जिवितान्तकार

* # नित्या

* # वासुरेता

* # वासुप्रदा

* # सद्गति

* # सत्कृति

* # सिद्धि

* # सज्जाति

* # कालकान्तका

* # कलाधारा

* # महाकाल

* # भूतसत्यपरायण

* # लोकलावन्यकर्ता

* # लोकोत्तरसुखालय

* # चन्द्रसंजीवन

* # शास्ता

* # लोकागुडा

* # महाधिपा

* # लोकबन्धु

* # लोकनाथ

* # कृतज्ञ

* # कृतिभूषण

* # अनापया

* # अक्षरा

* # कान्था

* # सर्वशास्त्रभुद्वरा

* # तेजोमाया

* # द्युतिधारा

* # लोकग्रानी

* # अनु

* # शुचिस्मिता

* # प्रसम्न्यात्मा

* # दुर्जेय

* # दुरतिक्रम

* # ज्योतिर्मया

* # जगन्नाथ

* # निराकार

* # जलेश्वर

* # तुम्बविना

* # महाकोपा

* # विशोका

* # शोकनाशन

* # त्रिलोकपा

* # त्रिलोकेश

* # सर्वशुद्धि

* # अधोक्षजा

* # अव्यक्तलक्षण

* # देवा

* # व्याक्तव्यक्त

* # विश्वपति

* # वरशिला

* # वरगुन

* # सरमानधान

* # माया

* # ब्रह्मा

* # विष्णु

* # प्रजापति

* # हम्सा

* # हम्सगती

* # वाया

* # वेध

* # विधाता

* # धता

* # श्रष्ट

* # हर्ता

* # चतुर्मुख

* # कैलाशशिखरवासी

* # सर्ववासी

* # सदगति

* # हिरण्यगर्भ

* # द्रुहिना

* # भुटापाला

* # भूपति

* # सदयोगी

* # योगवित

* # योगी

* # वरदा

* # ब्राह्मणप्रिया

* # देवप्रिया

* # देवनाथ

* # देवज्ञ

* # देवचिन्तक

* # विशामाक्ष

* # विशालाक्षा

* # वृषदा

* # वृषवर्धन

* # निर्मामा

* # निरहङ्कारा

* # निर्मोहा

* # निरुपद्रव

* # दर्पाहा

* # दर्पाडा

* # सर्वभूतपरिवर्तक

* # सहस्रजित

* # सहस्रार्ची

* # प्रभा

* # स्निग्धप्रकृतिदक्षिणा

* # भूतभावयभवन्नाथ

* # भुटिनासना

* # अर्थ

* # अनर्थ

* # महाकोश

* # परकैयिकापण्डिता

* # निस्कान्तक

* # कृतानन्द

* # निर्व्याज

* # व्याजमर्दन

* # सत्ववान

* # सात्विक

* # सत्यकीर्ति

* # स्नेहकृतगम

* # अकम्पिता

* # गुणग्राही

* # नायकत्मा

* # नायककर्मकृत

* # सुप्रिता

* # सुमुख

* # सुख

* # सुकारा

* # दक्षिणानिला

* # नंदीस्कन्धधारा

* # धुर्य

* # प्रकटा

* # प्रीतिवर्धन

* # अपराजिता

* # सर्वसत्व

* # गोविन्द

* # अध्रिता

* # सत्त्ववाहन

* # स्वध्रिता

* # सिद्ध

* # पुतमूर्ति

* # यशोधन

* # वराहभृङ्गाध्रिका

* # भृङ्गी

* # बलवान

* # एकनायक

* # श्रुतिप्रकाश

* # श्रुतिमान

* # एकबन्धु

* # अनिकाकृत

* # श्रीवत्सलशिवरम्भ

* # शान्तभद्र

* # साम

* # यश

* # भुसया

* # भूषण

* # भुटी

* # भुटाकृत

* # भूतभवन

* # अकाम्पा

* # भक्तिकाय

* # कालाहा

* # निललोहिता

* # सत्यव्रत

* # महात्यागी

* # नित्यशान्तिपारायण

* # परार्थवृत्ति

* # विविक्षु

* # विशारदा

* # शुभदा

* # शुभकर्त्ता

* # शुभनाम

* # शुभा

* # अनर्थिता

* # अगुना

* # साक्षी

* # अकार्त।

*