श्रीलङ्काका जिल्लाहरू
श्रीलङ्काका जिल्लाहरू දිස්ත්රික්ක மாவட்டம் | |
---|---|
श्रेणी | दोस्रो स्तरको प्रशासनिक विभाजन |
अवस्थिति | श्रीलङ्का |
सङ्ख्या | २५ मा |
जनसङ्ख्या | ९२,२३८–२,३२४,३४९ |
क्षेत्रफल | ६९९–७,१७९ वर्ग किमी |
सरकार | जिल्ला सचिवालय |
जिल्लाहरू (सिंहली: දිස්ත්රික්ක, देवनागरी: Distrikka ; तमिल: மாவட்டம்) श्रीलङ्काको दोस्रो स्तरको प्रशासनिक विभाजनहरू हुन्। श्रीलङ्कामा २५ जिल्लाहरू व्यवस्थित छन्।[१] प्रत्येक जिल्ला एक जिल्ला सचिव अन्तर्गत प्रशासित हुन्छ, जसलाई केन्द्र सरकारले नियुक्त गरेको हुन्छ। जिल्ला सचिवालयको मुख्य कार्यमा केन्द्र सरकार र प्रशासनिक सचिवालयको सञ्चार र गतिविधिलाई समन्वय गर्ने समावेश छ।[२]
इतिहास
[सम्पादन गर्नुहोस्]अनुराधापुरा राज्यको समयमा देशलाई धेरै प्रशासनिक एकाइहरूमा विभाजन गरिएको थियो। राज्यलाई तीन प्रान्तमा विभाजन गरिएको थियो; राजरता, रुहुना र मलाया रात। यिनीहरूलाई थप साना एकाइहरूमा विभाजन गरिएको थियो जसलाई राटा भनिन्छ।[३]
कालान्तरमा प्रदेश सङ्ख्या बढे पनि दोस्रो तहको प्रशासनिक विभाजन भने यथावत नै रह्यो। तर, देश अन्ततः एक भन्दा बढी राज्यमा विभाजित भएपछि र विदेशी औपनिवेशिक मिसनहरू अवतरण र देशका केही भागहरू आफ्नो नियन्त्रणमा लिएपछि यो संरचना परिवर्तन हुन थाल्यो। जाफना राज्यमा चारवटा प्रान्तसहितको यस्तै प्रशासनिक संरचना भएको देखिन्छ।[३]
सबैभन्दा नयाँ जिल्ला फेब्रुअरी १९८४ मा किलिनोच्ची जिल्ला थियो, र वर्तमान संविधानले श्रीलङ्काको क्षेत्र २५ प्रशासनिक जिल्लाहरू मिलेर बनेको छ। यी जिल्लाहरूलाई श्रीलङ्काको संसदको प्रस्तावद्वारा उपविभाजित वा एकीकरण गर्न सकिन्छ।[४]
जिल्लाहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]जिल्ला | नक्सा | प्रदेश | सदरमुकाम | भूमि क्षेत्र
किमी २ |
कुल क्षेत्रफल
किमी २ |
जनसङ्ख्या
(२०१२) |
---|---|---|---|---|---|---|
अम्पारा | ![]() |
पूर्वी प्रदेश | अम्पारा | ४,२२२ (१,६३०) | ४,४१५ (१,७०५) | ६४९,४०२ |
अनुराधापुरा | ![]() |
उत्तर मध्य प्रदेश | अनुराधापुरा | ६,६६४ (२,५७३) | ७,१७९ (२,७७२) | ८६०,५७५ |
बदुल्ला | ![]() |
उवा प्रदेश | बदुल्ला | २,८२७ (१,०९२) | २,८६१ (१,१०५) | ८१५,४०५ |
बट्टिकलोआ | ![]() |
पूर्वी प्रदेश | बट्टिकलोआ | २,६१० (१,०१०) | २,८५४ (१,१०२) | ५२६,५६७ |
कोलम्बो | ![]() |
पश्चिमी प्रदेश | कोलम्बो | ६७६ (२६१) | ६९९ (२७०) | २,३२४,३४९ |
गाले | ![]() |
दक्षिणी प्रदेश | गाले | १,६१७ (६२४) | १,६५२ (६३८) | १,०६३,३३४ |
गम्पहा | ![]() |
पश्चिमी प्रदेश | गम्पहा | १,३४१ (५१८) | १,३८७ (५३६) | २,३०४,८३३ |
हम्बनटोटा | ![]() |
दक्षिणी प्रदेश | हम्बनटोटा | २,४९६ (९६४) | २,६०९ (१,००७) | ५९९,९०३ |
जाफना | ![]() |
उत्तरी प्रदेश | जाफना | ९२९ (३५९) | १,०२५ (३९६) | ५८३,८८२ |
कलुतर | ![]() |
पश्चिमी प्रदेश | कलुतर | १,५७६ (६०८) | १,५९८ (६१७) | १,२२१,९४८ |
क्यान्डी | ![]() |
मध्य प्रदेश | क्यान्डी | १,९१७ (७४०) | १,९४० (७५०) | १,३७५,३८२ |
केगल्ल | ![]() |
सबरगमुवा प्रदेश | केगल्ल | १,६८५ (६५१) | १,६९३ (६५४) | ८४०,६४८ |
किलिनोच्चि | ![]() |
उत्तरी प्रदेश | किलिनोच्चि | १,२०५ (४६५) | १,२७९ (४९४) | ११३,५१० |
कुरुनेगल | ![]() |
उत्तर पश्चिमी प्रदेश | कुरुनेगल | ४,६२४ (१,७८५) | ४,८१६ (१,८५९) | १,६१८,४६५ |
मन्नार | ![]() |
उत्तरी प्रदेश | मन्नार | १,८८० (७३०) | १,९९६ (७७१) | ९९,५७० |
मातले | ![]() |
मध्य प्रदेश | मातले | १,९५२ (७५४) | १,९९३ (७७०) | ४८४,५३१ |
मातर | ![]() |
दक्षिणी प्रदेश | मातर | १,२७० (४९०) | १,२८३ (४९५) | ८१४,०४८ |
मुनेरगला | ![]() |
उवा प्रदेश | मुनेरगला | ५,५०८ (२,१२७) | ५,६३९ (२,१७७) | ४५१,०५८ |
मुलैतिवु | ![]() |
उत्तरी प्रदेश | मुलैतिवु | २,४१५ (९३२) | २,६१७ (१,०१०) | ९२,२३८ |
नुवर एलिय | ![]() |
मध्य प्रदेश | नुवर एलिय | १,७०६ (६५९) | १,७४१ (६७२) | ७११,६४४ |
पोलोन्नारुव | ![]() |
उत्तर मध्य प्रदेश | पोलोन्नारुव | ३,०७७ (१,१८८) | ३,२९३ (१,२७१) | ४०६,०८८ |
पुत्तलम | ![]() |
उत्तर पश्चिमी प्रदेश | पुत्तलम | २,८८२ (१,११३) | ३,०७२ (१,१८६) | ७६२,३९६ |
रत्नपुरा | ![]() |
सबरगमुवा प्रदेश | रत्नपुरा | ३,२३६ (१,२४९) | ३,२७५ (१,२६४) | १,०८८,००७ |
त्रिन्कोमाली | ![]() |
पूर्वी प्रदेश | त्रिन्कोमाली | २,५२९ (९७६) | २,७२७ (१,०५३) | ३७९,५४१ |
वावुनिया | ![]() |
उत्तरी प्रदेश | वावुनिया | १,८६१ (७१९) | १,९६७ (७५९) | १७२,११५ |
कुल | ६२,७०५ (२४,२११) | ६५,६१० (२५,३३०) | २०,३५९,४३९ |
सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ "At a Glance", Sri Lanka in Brief, Government of Sri Lanka, मूलबाट ७ जुलाई २००९-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २१ जुलाई २००९।
- ↑ "Performs Report and Accounts—2008" (PDF), District and Divisional Secretariats Portal—Ministry of Public Administration and Home Affairs, मूलबाट २०११-१०-०३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २००९-०७-२९। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०११-१०-०३ मिति
- ↑ ३.० ३.१ Yogasundaram, Nath (२००६), A Comprehensive History of Sri Lanka from Prehistory to Tsunami, Vijitha Yapa Publishers, आइएसबिएन 978-955-665-002-0।
- ↑ "Chapter 1: The People, The State and Sovereignty", The Constitution of Sri Lanka, Government of Sri Lanka, मूलबाट ३१ मे २०१४-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २१ जुलाई २००९।