सामग्रीमा जानुहोस्

भारतको प्रधानमन्त्री

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
भारतको प्रधानमन्त्री
भारतको चिन्ह
भारत सरकार
प्रधानमन्त्रीको कार्यालय
सम्बोधनसम्माननीय (औपचारिक)
महामहिम (कुटनीतिक)
सदस्य
प्रतिवेदन पेशभारतको संसद
निवास७ रेस कोर्स रोड
आसनराइसिना हिल, नयाँ दिल्ली, भारत
नियुक्तिकर्ताभारतको राष्ट्रपति
प्रथम पदाधिकारीजवाहरलाल नेहरु
गठन15 अगस्ट 1947; ७७ वर्ष पहिले (1947-०८-15)
तलब२ मिलियन (युएस$२८,०००) (वार्षिक, ९६०,००० (युएस$१३,०००) संसद तलब समाहित) []
वेबसाइटप्रधानमन्त्री कार्यालय

भारतको प्रधानमन्त्री (Prime Minister of India) भारत सरकारको प्रमुख, भारतको राष्ट्रपतिको मुख्य सल्लाहकार, मन्त्रीपरिषदको प्रमुख, तथा लोकसभामा बहुमत ल्याउने दलको नेता हुन्छन् । प्रधानमन्त्रीले भारत सरकारको कार्यपालिकाको नेतृत्व गर्छन् ।

नरेन्द्र मोदी भारतको वर्तमान प्रधानमन्त्री हुन् ।

भारतीय संविधानको अनुच्छेद ७४ मा स्पष्ट रूपले मन्त्रीपरिषदको अध्यक्षता तथा सञ्चालनको निमित्त प्रधानमन्त्रीको उपस्थिति आवश्यक मानेको छ । उसको मृत्यु वा त्यागपत्रको अवस्थामा सम्पूर्ण परिषदलाई पद छोड्नु पर्दछ । उ एक्लै मन्त्री परिषदको विस्तार गर्दछ । राष्ट्रपतिद्वारा मन्त्रीहरूको नियुक्ति प्रधानमन्त्रीकै सल्लाहमा गर्दछ । राष्ट्रको प्रशासन सम्बन्धि सबै कार्य, क्याबिनेटको कार्य, मन्त्रीहरूको कार्य विभाजन लगायत सबै नीतिगत निर्णय प्रधानमन्त्रीले नै गर्दछ । राष्ट्रपति तथा मन्त्री परिषदको मध्यमा उसैले सम्पर्क सुत्रको काम गर्दछ । मन्त्रीपरिषदको प्रधान प्रवक्ता पनि प्रधानमन्त्री नै हुन्छन् । यिनै सबै कारणले गर्दा प्रधानमन्त्रीलाई भारतको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण व्यक्तित्व मानिन्छ ।

सन्दर्भ सामग्री

[सम्पादन गर्नुहोस्]
  1. "Pay & Allowances of the Prime Minister" (PDF), pmindia.nic.in/, अन्तिम पहुँच १४ जुन २०१३ 

यी पनि हेर्नुहोस

[सम्पादन गर्नुहोस्]