"चक्रव्युह" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
links |
कुनै सम्पादन सारांश छैन |
||
| पङ्क्ति १: | पङ्क्ति १: | ||
[[चित्र:Chakravyuha-labyrinth.svg|right|thumb|250x250px|चक्रव्यूह <br />]] |
[[चित्र:Chakravyuha-labyrinth.svg|right|thumb|250x250px|चक्रव्यूह <br />]] |
||
चक्रव्युह |
'''चक्रव्युह''' अथवा '''पद्मव्युह''' [[हिन्दू धर्म|हिन्दू]] युद्ध शास्त्रहरूमा उल्लेख धेरै लडाइँहरूको एक प्रकारको सैन्य संरचना हो। |
||
== पृष्ठभूमि == |
== पृष्ठभूमि == |
||
चक्रव्युह एक बहु-स्तरीय रक्षात्मक सैन्य ढाँचा हो |
चक्रव्युह एक बहु-स्तरीय रक्षात्मक सैन्य ढाँचा हो यो व्युह एउटा चक्र अथवा एक पद्म जस्तो देखिन्छ जसलाई माथिबाट हेर्दा एक महान योद्धाले हरेक ढोकालाई सुरक्षित गरेका हुन्छन्। यसलाई [[महाभारत]]को युद्धमा [[कौरव]]को प्रधान सेनापति, [[द्रोणाचार्य]]द्वारा धर्मराज [[युधिष्ठिर]]लाई पक्राउ गर्न प्रयोग भएको थियो। |
||
==अभिमन्यु र चक्रव्युह== |
|||
[[File:The Pandavas' nephew Abhimanyu battles the Kauravas and their allies.jpg|thumb|कौरव सेनासँग युद्ध गर्दै [[अभिमन्यु]]]] |
|||
महभारतको युद्धमा चक्रव्युहलाई भेदन गर्ने जानकारी [[पाण्डव]] पक्षमा [[अर्जुन]], [[कृष्ण]], [[प्रद्युम्न]] र [[अभिमन्यु]]लाई मत्र थियो, तर यसको रचनाको अवसरमा त्यहाँ अभिमन्यु मात्र मौजूद थिए। अभिमन्युले यो ज्ञान आफ्नी आमाको गर्भबाट नै प्राप्त गरेका थिए। तर उनलाई यहाँबाट बाहिर निस्कने तरिका थाह थिएन। अत: जब युध्दमा अभिमन्युले कौरव सेनपति दोर्णाचार्य द्वारा रचित यस व्युहमा प्रवेश गरेर उनले छ वटा द्वारहरू त फोरे तर सातौं द्वारमा [[कौरव]] पक्षका सबै महारथिहरूले धर्मविरूध्द मिलेर उनको वध गरेका थिए । |
|||
== Abhimanyu and the Chakravyūha == |
|||
[[चित्र:Halebid2.JPG|right|thumb|300x300px| Intricate rock carvings show [[अभिमन्यु (अर्जुनपुत्र)|Abhimanyu]] entering the Chakra vyuha.]] |
[[चित्र:Halebid2.JPG|right|thumb|300x300px| Intricate rock carvings show [[अभिमन्यु (अर्जुनपुत्र)|Abhimanyu]] entering the Chakra vyuha.]] |
||
[[चित्र:Abhimanyu_kill_in_Chakra-vyuha_of_karvas_,_made_by_mughal_artists_Daswanth_and_tara.jpg|thumb| Chakravyuha, folio from razmnama of Akbar, made by Daswanth and Tara]] |
[[चित्र:Abhimanyu_kill_in_Chakra-vyuha_of_karvas_,_made_by_mughal_artists_Daswanth_and_tara.jpg|thumb| Chakravyuha, folio from razmnama of Akbar, made by Daswanth and Tara]] |
||
०३:५७, १७ मे २०१८ जस्तै गरी पुनरावलोकन
चक्रव्युह अथवा पद्मव्युह हिन्दू युद्ध शास्त्रहरूमा उल्लेख धेरै लडाइँहरूको एक प्रकारको सैन्य संरचना हो।
पृष्ठभूमि
चक्रव्युह एक बहु-स्तरीय रक्षात्मक सैन्य ढाँचा हो यो व्युह एउटा चक्र अथवा एक पद्म जस्तो देखिन्छ जसलाई माथिबाट हेर्दा एक महान योद्धाले हरेक ढोकालाई सुरक्षित गरेका हुन्छन्। यसलाई महाभारतको युद्धमा कौरवको प्रधान सेनापति, द्रोणाचार्यद्वारा धर्मराज युधिष्ठिरलाई पक्राउ गर्न प्रयोग भएको थियो।
अभिमन्यु र चक्रव्युह
महभारतको युद्धमा चक्रव्युहलाई भेदन गर्ने जानकारी पाण्डव पक्षमा अर्जुन, कृष्ण, प्रद्युम्न र अभिमन्युलाई मत्र थियो, तर यसको रचनाको अवसरमा त्यहाँ अभिमन्यु मात्र मौजूद थिए। अभिमन्युले यो ज्ञान आफ्नी आमाको गर्भबाट नै प्राप्त गरेका थिए। तर उनलाई यहाँबाट बाहिर निस्कने तरिका थाह थिएन। अत: जब युध्दमा अभिमन्युले कौरव सेनपति दोर्णाचार्य द्वारा रचित यस व्युहमा प्रवेश गरेर उनले छ वटा द्वारहरू त फोरे तर सातौं द्वारमा कौरव पक्षका सबै महारथिहरूले धर्मविरूध्द मिलेर उनको वध गरेका थिए ।
